wat is het snelheids verschil tussen 15 en 16 inch banden

De omloopmaat van een 16 inch band is groter. Die zal dus bij dezelfde snelheid minder vaak rond gaan dan een 15 inch band.
Denk maar eens aan een fiets, hoe groter de wielen, hoe minder snel je hoeft te trappen.

Het verschil tussen een 15 en 16 inch band, heeft niks met snelheid te maken. De snelheid heeft te maken met het vermogen van je auto en hoever je het gaspedaal intrapt. Alleen maakt een 16 inch band minder omwentelingen dan een 15 inch band.

Er hoeft helemaal geen verschil in te zitten, aangezien bij een 15" band de wang hoger is dan bij de 16" band. Daardoor zal het loopvlak bij beide banden nagenoeg gelijk zijn.

15" of 16" geeft de velgmaat aan en daarmee indirect de bandenmaat.

Bij fietsbanden is de band opbouw voor een 24" en 28" velg nagenoeg gelijk, zodat bij gelijke snelheid het 24" wiel sneller draait dan bij een 28" wiel.

De 15" of de 16" banden refereren aan de velgmaat; Een 16" band zal te los om een 15" velg liggen, terwijl het vrijwel onmogelijk is een 15" band om een 16" velg te leggen en als je dat al zou lukken, dan komt er een dusdanige trekspanning op de band te staan dat je de kans loopt dat die kapot gaat.

15" of 16" heeft in principe niets met snelheid te maken. Maar ik denk dat ik je vraag wel begrijp; waarschijnlijk wil je weten of je met grotere banden meer snelheid kunt maken.
Het antwoord daarop is nee; uiteindelijk moet je motor toch alle energie leveren en die wordt niet meer of minder door grotere banden.
Wel kun je met grotere banden dezelfde snelheid halen met waarschijnlijk een iets lager toerental.
En met grotere banden wordt je snelheidsmeter minder betrouwbaar. Die rekent gewoon aantal omwentelingen om. In Italie mag je bijvoorbeeld om deze reden niet rijden met andere bandenmaten dan in je kentekenbewijs (libretto) staan aangegeven als typegoedgekeurd.

Het verschil in snelheid: hier gaat een beetje wiskunde je helpen. De omtrek van een band is pi maal de doorsnede.
Als je banden zou hebben met een doorsnede van 16" ipv 15" (maar we hadden al geconstateerd dat dat de velgmaat is), zou je 16*pi als omtrek hebben, ipv 15*pi, een verschil dus van 1 pi. Dat is een verschil (vermeerdering) ten opzichte van de oorspronkelijke omtrek van 6,67%. In dit voorbeeld rijd je dus 107 als je teller 100 aangeeft (verondersteld dat die precies goed is afgesteld).
Je zou de berekening even moeten maken met de werkelijke doorsnede van de banden. Je kunt dan nemen:
Doorsnede grotere banden gedeeld door doorsnede originele banden maal 100 min 100. Het dan gevonden getal geeft het percentage aan waarmee je eigenlijke snelheid hoger ligt dan wat er op jouw teller staat.