Als iemand niet goed kan schaken, wat "mist" hij dan?

Wat je "mist" kan ik niet duiden, maar wat je nodig hebt om een goede speler te worden wel, namelijk een obsessieve drang om geen fouten maken, en jezelf daarin willen verbeteren. Daarnaast is ruimtelijk inzicht en een sterk geheugen onontbeerlijk.
En 'last but not least' het talent en de wil/doorzettingsvermogen om bereid te zijn honderden uren en zoniet duizenden uren zetten van andere GM's te bestuderen en patronen/lijnen daarin te onthouden/herkennen.

Een vereiste is wel dat je het vermogen hebt om 'vooruit' te denken. Dus dat als je een zet doet, dat je daarmee je tegenstander dermate onder druk zet, dat zijn vervolg op jouw zet, jouw in de 'kaart' speelt zodat jij de volgende zet kan uitvoeren, die je bij je vorige beurt al op het oog had. een zet die je terug moet nemen of die nadeel oplevert geeft alleen maar tijdverlies en dat kan de partij kosten.

Dat 'iets' is inzicht. Ruimtelijk inzicht, tactisch inzicht, spelinzicht. Het heeft te maken met het zien van logische verbanden. Bij schaken is patroonherkenning heel belangrijk. Iemand met veel inzicht zal veel sneller patronen herkennen en daardoor ook makkelijker kunnen leren schaken en het uiteindelijk beter kunnen dan iemand die minder inzicht heeft.
Het hebben van inzicht is sterk gekoppeld aan het IQ. Mensen met veel inzicht hebben een hoger IQ. Het is niet voor niets dat de meeste IQ-testen voor een groot deel bestaan uit opgaven waarin ruimtelijk inzicht, logica en patroonherkenning worden getest.

Wat niet wil zeggen dat iemand met een gemiddeld IQ nooit zou kunnen leren schaken. Maar hoe meer inzicht iemand heeft, hoe sneller hij/zij het leert en ook hoe meer lol diegene er in heeft om dat te leren. Als je het inzicht niet (of minder) hebt dan is het leren vooral gericht op onthouden. Iemand met een goed geheugen en minder inzicht kan goed schaken door telkens (delen van) eerder gespeelde partijen te herhalen.