Hét vraag- en antwoordplatform van Nederland

Kunnen religieuze bijeenkomsten überhaupt worden verboden ten tijde van een epidemie/pandemie?

In deze coronatijd wordt vaak gezegd dat religieuze bijeenkomsten niet verboden kunnen worden, omdat het een grondrecht is. Om maar een voorbeeld te noemen: de vrijheid van onderwijs is ook een grondrecht. Scholen hebben tijdens deze pandemie al twee keer de deuren moeten sluiten en gingen over tot online onderwijs. Is het dan ook niet mogelijk om bij religieuze bijeenkomsten volledig over te gaan op online diensten?

Stel dat er (ik zeg maar wat) een ebola-epidemie was in dit land. Dat virus is velen malen dodelijker dan COVID-19. Zou het dan niet volgens een al bestaande wet mogelijk moeten zijn om vanwege het gevaar voor de volksgezondheid, kerken, moskeeën, synagogen etc. niet langer open te houden totdat het weer verantwoord is om bezoekers te ontvangen?

Verwijderde gebruiker
3 jaar geleden
in: Religie
1.4K
Utrecht
3 jaar geleden
De vrijheid van onderwijs betekent niet dat de scholen altijd open moeten zijn voor leerlingen. De achtergrond is de vrijheid om zelf een school van een bepaalde signatuur (katholiek, reformatorisch, vrij, Dalton, etc) op te zetten. Dat principe blijft overeind, ook bij online lessen.
Verwijderde gebruiker
3 jaar geleden
Ja datzelfde principe bij de vrijheid van godsdienst blijft dan toch ook behouden als religieuze diensten online worden gehouden? Ik zeg ook dat de vrijheid van onderwijs het mogelijk maakt dat scholen kunnen sluiten en tot online onderwijs kunnen overgaan, ook met een bepaald religieus signatuur. Waarom dan die uitzonderingspositie van bijvoorbeeld kerken, waar zit hem het verschil in?
Utrecht
3 jaar geleden
Er zit een verschil: religieuze bijeenkomsten verbieden neigt naar repressie.
LeonardN
3 jaar geleden
Niet als je ALLE bijeenkomsten verbiedt. Gelovigen maken nu gewoon gebruik (misbruik?!) van een regel die er ooit was om hen te beschermen tegen een overheid die het ene vs het andere geloof zou steunen. Zoals vrijheid van onderwijs overeind blijft als je online de lessen kan volgen zo blijft vrijheid van geloof ook onaangetast zolang je enkel fysieke bijeenkomst tijdelijk verbiedt en voor online contact verder geen strobreed in de weg legt. "religieuze bijeenkomsten verbieden neigt naar repressie."
En wat is dan het verschil tussen het verbieden van sportbijeenkomst, dansbijeenkomsten? Dit is gewoon weer een van de kromme overblijfselen waarin geloof een onterechte andere behandeling krijgt als gelijkwaardige fenomenen. Ik hoop dan ook dat de regering nu of na de coronatijd dit op gaat lossen en religie gewoon gaat behandelen zoals elke andere vorm van gemeenschap zoals ook al gedaan is met andere wetten zoals het schrappen van godslastering.

Heb je meer informatie nodig om de vraag te beantwoorden? Reageer dan hier.

Antwoorden (1)

Ja dat kan en zou ook nu kunnen. Met een meerderheidsbesluit in de eerste en tweede kamer kunnen grondrechten worden ingeperkt (bijvoorbeeld in tijde van nood).

https://www.nederlandsegrondrechten.nl/grondrechten/187-artikel-6#:~:text=vrijheid%20van%20godsdienst.-,Art.,vrijheid%20van%20godsdienst%20te%20beperken%3A&text=Op%20basis%20van%20het%20EVRM,te%20stellen%20aan%20religieuze%20bijeenkomsten.
In hoeverre is de vrijheid van godsdienst van art. 6 Gw absoluut? In een opiniestuk in de Volkskrant van 3 december 2020 stellen Wim Voermans en Erik Jurgens, resp. hoogleraar en emeritus hoogleraar Staatsrecht, dat we in deze tijden van corona nogal eens lijken te vergeten dat de wetgever met een simpel meerderheidsbesluit in Tweede en Eerste Kamer de grondrechtelijke vrijheden kan inperken. Ze wijzen erop dat in de Wet Openbare manifestaties beperkingen aan het demonstratierecht worden verbonden. Het wetboek van Strafrecht doet dat ten aanzien van de vrijheid van meningsuiting net zoals het Burgerlijk Wetboek beperkingen oplegt aan de vrijheid van vereniging.
Voermans en Jurgens wijzen verder op de mogelijkheden die de Europese regelgeving hier biedt. Zo geeft het Europees Verdrag van de rechten van de mens een aantal randvoorwaarden voor een eventuele inperking van de vrijheid van godsdienst. Art. 9 lid 2 EVRM geeft aan dat de volksgezondheid in een democratische samenleving reden kan zijn om te besluiten de vrijheid van godsdienst te beperken:
De vrijheid zijn godsdienst te belijden of overtuiging tot uiting te brengen kan aan geen andere beperkingen worden onderworpen dan die die bij de wet zijn voorzien en in een democratische samenleving noodzakelijk zijn in het belang van de openbare veiligheid, voor de bescherming van de openbare orde, gezondheid of goede zeden of voor de bescherming van de rechten en vrijheden van anderen.

Voermans en Jurgens zeggen vervolgens
Het EVRM geldt in Nederland als hoger recht dan de Grondwet. We kunnen de rij gronden van art. 9 dus met een gerust hart toepassen op de rechten in onze Grondwet. Op basis van het EVRM en de 'bescherming van de gezondheid' heeft het parlement dus het recht om eisen te stellen aan religieuze bijeenkomsten.
Natuurlijk gaat de vrijheid van godsdienst niet zover dat daarmee de openbare gezondheid in gevaar mag worden gebracht. Gedragingen binnen de kerken zijn, op grond van de godsdienstvrijheid, niet uitgezonderd van wat geldt in theaters, bioscopen en andere samenkomsten.
(Lees meer...)
3 jaar geleden
Verwijderde gebruiker
3 jaar geleden
Helder, bedankt!
Wat ik me nog wel afvraag is waarom de regering wel gelijk over kon gaan tot een lockdown in het voorjaar en bijna alles dicht moest, maar niet religieuze gebouwen zoals kerken en moskeeën verplichtte te sluiten. Deze rigoureuze, vrijheidsbeperkende maatregelen waren toen genomen buiten het parlement om en werden geregeld in noodverordeningen. Waarom konden ze toen ook al niet, omdat de nood hoog was, deze fysieke religieuze bijeenkomsten verbieden? Nu zijn de regels vastgelegd in de coronawet, omdat de crisis lang blijft duren en een juridische basis nodig was. Ik begrijp nu dus dat deze maatregel om religieuze bijeenkomsten te verbieden ook in de coronawet had kunnen worden opgenomen (maar ja, met de ChristenUnie in het kabinet, en de SGP in de eerste kamer die ze vaak nodig hebben voor een meerderheid, lijkt dat haast niet mogelijk...).
Maar was het toen in het voorjaar dus helemaal niet mogelijk om via noodverordeningen kerken etc. te sluiten?
LeonardN
3 jaar geleden
In het voorjaar was er toch geen andere samenstelling in de 1e en 2e kamer?
Verwijderde gebruiker
3 jaar geleden
Nee, maar ze konden toen buiten het parlement om allerlei vrijheidsbeperkende maatregelen treffen die geregeld werden in noodverordeningen. Nu moet het parlement eerst een week eventuele nieuwe maatregelen bekijken en dan ermee instemmen zoals geregeld in de coronawet. Die werd eerder aangenomen met een meerderheid in de tweede en eerste kamer (toen ook met steun van de SGP, dat zou denk ik anders zijn als ze in de wet hadden verwerkt dat kerken dicht moeten). In het voorjaar gold dus eigenlijk nood breekt wet. Konden ze toen niet religieuze gebouwen sluiten, omdat die andere maatregelen wel konden buiten het parlement om?
LeonardN
3 jaar geleden
Dat kunnen ze nu en toen imo. Ze doen het alleen niet, want zo gok ik CDA en CU...

Weet jij het beter..?

Het is niet mogelijk om je eigen vraag te beantwoorden Je mag slechts 1 keer antwoord geven op een vraag Je hebt vandaag al antwoorden gegeven. Morgen mag je opnieuw maximaal antwoorden geven.

0 / 5000
Gekozen afbeelding