Waar komt het dauwtrapen vandaan en waarom met pingsteren ?

Je vergist je. Het gebruik om te dauwtrappen hangt samen met Hemelvaartsdag, en dat is tien dagen vóór Pinksteren.

Dauwtrappen wordt in verband gebracht met de processie die vroeger op Hemelvaartsmorgen plaatsvond. Deze herinnerde aan de tocht van Jezus naar de Olijfberg. In de negentiende eeuw trokken Amsterdammers in alle vroegte de stad uit om buiten te bivakkeren onder het genot van koek, rozijnen, krakelingen, vijgen en een 'cruycxken goed nats'. Er werd gedanst en gezongen. Het was dan de bedoeling om negen uur weer in de stad terug te zijn om de mis bij te wonen.

Een andere traditie die wél bij Pinksterweekend hoorde is Luilak, namelijk een niet-christelijk feest dat werd gevierd op de zaterdag voor Pinksteren waarbij langslapers en telaatkomers werden bespot. Luilak wordt nog door jongeren gevierd die dan zeer vroeg opstaan en iedereen proberen wakker te maken door aan te bellen en lawaai te maken.

Over herkomst en symboliek ervan bestaan verschillende theorieën. Het zou een uitloper van het joodse Leilach-feest zou kunnen zijn, waarop offers gebracht werden om God te danken voor de oogst die men begon binnen te halen. Op de vooravond van het Wekenfeest bleven de joodse mannen de hele nacht op om de thora te lezen, omdat men zich in het jaar 3308 op dat bewuste feest verslapen zou hebben. Maar er zijn ook diverse andere uitleggen voor te vinden.

In de jaren twintig en dertig van de twintigste eeuw was in een aantal plaatsen in de strook van Den Helder tot Delft de luilakviering bekend. Door jongeren zijn incidenteel pogingen gedaan om Luilak elders in het land te introduceren, maar na 1945 lijkt de viering van Luilak zich vooral tot Amsterdam en de Zaanstreek te beperken.