Kun je zowel gevormd katholiek als belijdend protestant zijn?

In de jaren 70 waren er meer mensen die zich, net als jij, bij beide kerken goed voelden. Ze noemden zich oecumenisch.

Deze gemeenschappen zijn zowel vanuit de katholieke als protestantse kerken ontstaan. Omdat veel groepen zich naast de oecumene met de basis van 'de Kerk' identificeren, noemen zij zich basisgroep. Oecumene kwam in Nederland met name op in de jaren 1970, toen ook de Rooms-katholieke Kerk hier de deur op een kier zette. Doorgaans onderhoudt een oecumenische gemeente vaak wel contacten (lokaal) met bijvoorbeeld de Raad van Kerken in Nederland, maar verzet zij zich duidelijk tegen wat zij de "Kerk als instituut" noemen. Ook speelt dogmatiek maar nauwelijks in deze gemeentes.
Er bestond in Nederland een groep actieve oecumenische kerkgemeenschappen, elk met een zelfstandige status. De meeste daarvan zijn lokale initiatieven van kerkelijk betrokken mensen, die hun draai in de reguliere kerken niet meer konden vinden. Maar een groot deel heeft de negentiger jaren niet overleefd.
Er kwamen protesten uit " Rome".

Dus je bent niet de enige die van beide kerken het goed wilt. Je kunt volwaardig lid zijn, dat is je eigen keus.

Nee, dat gaat niet. Katholiek word je door het Doopsel of (als je gedoopt was in een van de grote protestants-christelijke geloofsgemeenschappen waarvan de katholieke Kerk de Doop erkent) door opname in de katholieke Kerk. Maar dan ben je geen protestant meer.

Uiteraard kun je vieringen in elkaars kerken bezoeken, dat is het punt natuurlijk niet.

Als je katholiek bent, dan kun je het echter alleen 'volledig' zijn als je het hele geloof onderschrijft, met alles wat erbij hoort; de geloofsbelijdenis, de sacramenten, de moraalleer. Maar het houdt ook in dat je het leergezag van de paus en de bisschoppen onderschrijft, zoals we dit in de katholieke Kerk kennen.

Ik geef een voorbeeld van waarom het niet mogelijk is.
Als je het Vormsel wilt ontvangen als volwassene en je bent 'alleen' gedoopt, dan zul je in dezelfde viering ook voor het eerst deelnemen aan de Eucharistie ('je eerste communie doen'). Doop, Vormsel en Eucharistie horen namelijk bij elkaar, het zijn de drie initiatiesacramenten.

Het katholieke geloof gelooft in de wezenlijke, werkelijke en waarachtige aanwezigheid van Jezus Christus zelf in en onder de gedaanten van het geconsacreerde brood en de geconsacreerde wijn. De katholieke Kerk heeft het geloof dat in de H. Eucharistie het ene kruisoffer van Christus sacramenteel tegenwoordig wordt gesteld. 'Sacramenteel' wil zeggen: als sacrament, dus zonder bloedvergieten. 'Tegenwoordig gesteld' wil zeggen: 'in het hier en nu gebracht', geactualiseerd.

Dit is dus anders dan bij (veel) protestantse geloofsgemeenschappen waar Jezus' woorden over brood en wijn ('Dit is mijn Lichaam', 'dit is mijn Bloed') als symbolisch worden beschouwd.

Te communie gaan in de katholieke Kerk veronderstelt dus dat je ook op dit punt het geloof deelt van de katholieke Kerk. Katholieken mogen (volgens de regels van de katholieke kerk) niet deelnemen aan het H. Avondmaal, zoals dit in veel protestantse geloofsgemeenschappen wordt gehouden. Andersom mogen protestanten ook niet te communie gaan in de katholieke Kerk omdat ze het geloof in de eucharistie niet delen en omdat je geen eenheid in geloof kunt vieren die er op dit moment nog niet is .(Of, anders bekeken, er sinds de Reformatie niet meer is.)

Ja het staat in Nederland vrij om lid te worden van elke club/verenging.

Het protestantisme is niet voor niets ontstaan door kritiek op de katholieke kerk. Niet alleen haar handelswijze, maar zeker ook de basisbeginselen van het geloof, de katholieke leer. Je bij beide kerken 'thuisvoelen' gaat dus naar alle waarschijnlijkheid puur om het uiterlijk vertoon en het groepsgevoel met de mensen binnen de gemeente, -net als in mijn jeugd de ' oecumenische' kerk - maar niet om de kern, de basis, de onderschrijving van wat je nu werkelijk gelooft of wenst uit te dragen, en wat voor instituut je nu daadwerkelijk steunt in haar acties en daden, positief EN negatief.

Wettelijk mag je gerust 'twee heren dienen' en van beiden 'lid' zijn - zal geen haan naar kraaien, of je moet gelovigen treffen die heel streng in de leer zijn. Maar als het geloof zelf zo diep niet zit en het vooral om de saamhorigheid en het gedeelde basisgeloof gaat, hoeft het geen problemen op te leveren. Je echt verdiepen in de leer en achtergronden en geschiedenis en invloed en gevolgen van beiden, zal eerder resulteren in het volledig afzien van het hele instituut, zeker als je of een flinke geloofscrisis bij jezelf. Niet ongezond trouwens.

En dat is natuurlijk een keuze die heel veel gelovigen onbewust maken : een individuele keus voor wat je ligt en wat je aanspreekt, zonder ten volle de fundamenten van die religie, de implicaties van dat geloof of de impact van dat specifieke instituut op de wereld te doorgronden of je er zelfs maar in te verdiepen. Maar echt volwaardig lid volgens de leer van de kerk (katholiek nog meer dan protestant, hangt er een beetje van af welke stroming) kun je niet echt 'kind' van beide gemeenten zijn. Het is wel weer een variant op 'klei je eigen religie' .