Hét vraag- en antwoordplatform van Nederland

Hoe ging 'boete doen' in de protestante kerk zo rond 1900?

in het bijzonder bij de zonde: ongehuwde zwangerschap.

12 jaar geleden
in: Religie
3.2K
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
'boete doen' is meer iets uit de rk kerk.
Bij protestanten werd het vooral verzwegen en verstopt.
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
precies @nelly: doodgezwegen en nooit mee naar vragen!
pinnetje
12 jaar geleden
ik meen toch wel eens iets gelezen te hebben over schuld belijden in een protestante kerk...
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
Dat is toch anders als boete doen.
Schuldbelijden betekent meer dat je toegeeft schuldig te zijn, dat doe je dagelijks door het 'onze vader' 'vergeef ons onze schulden' want die heb je altijd wel, de mens is zondig. Het boete doen, is meer iets dóen om van je schuld af te komen. RK kunnen door de nodige 'wees gegroetjes' weer met een schone lei beginnen.
Beetje zwart/wit uitgelegt...;)
pinnetje
12 jaar geleden
ik meen dat er ook iets was van schuld belijden voor in de kerk....maar ik weet er het fijne niet van...
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
@pinnetje: je wilt meer weten over schuldbelijdenis ?
kijk eventjes hieronder naar mijn antwoord, dat heb ik aangevuld met informatie over schuldbelijdenis.
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
Dat is meer in algemene zin je schuldbelijden. Het is niet zo in de protestante kerk dat je bv te biecht gaat zoals bij de RK.
Misschien ben je in de war met belijdenis doen, dit gebeurt wél in veel protestante kerken. Dit is een beetje vergelijkbaar met de communie die kinderen in RK kerk doen.
Eigenlijk bevestigen jongeren daarmee de keuze voor de kerk, die hun ouders door de doop al hebben gemaakt.
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
openbare schuldbelijdenis kwam en komt nog wel voor in sommige protestantse kerken.
als iemand een "openbare"zonde heeft begaan, wordt er dan schuld beleden tegenover de dominee/ ouderling en/of tegenover de gemeente.
pinnetje
12 jaar geleden
nee ik bedoel niet de gewone schuldbelijdenis in een protestante dienst. Die ken ik en daarop volgt een algemene vergeving van zonden.
Ik bedoel wat gebeurde er in een protestante kerk rond 1900 met een meisje dat een kind van een 'onbekende'droeg? Ik heb ooit iets gelezen daarover, maar wil het nu graag verder onderzoeken.
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
Dat ken ik niet @Gonzo maar er zijn ook veel verschillende protestante kerken.
Moet wel een drama zijn zeg, zoiets voor de hele gemeente uitspreken. Dan is de biecht im zo'n hokje wel.fijner.
pinnetje
12 jaar geleden
@Gonzo, wil je nog iets meer vertellen over hoe dat openbaar belijden dan in zijn werk gaat/ging?
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
in de "zwaardere"gereformeerde kerken bestaat er zelfs een liturgie (formulier) voor om openbare schuldbelijdenis te doen.
dit is ervoor bedoeld om aan heel de gemeente te laten zien/ horen dat het weer goed is tussen God en de degene die de openbare zonde (bijv. overspel) heeft gedaan, zodat niemand er ook meer kwaad van kan spreken. God heeft diegene immers vergeven, dus wie zijn de anderen dan om er nog kwaad over te spreken!
in de praktijk gebeurt het volgens mij zelden.
wél wordt er dan vanaf de kansel verteld dat ........ schuldbelijdenis heeft gedaan tegenover de kerkenraad wegens.............zonde............
het lijkt me idd een drama dat heel de gemeente er van op de hoogte wordt gebracht, maar het gaat dus wel om openbare zonden (iedereen weet het dus al).

Heb je meer informatie nodig om de vraag te beantwoorden? Reageer dan hier.

Het beste antwoord

Zoals Jodokus in zijn antwoord al aangaf is de theorie: "In protestantse kerken gelooft men dat geen tussenpersoon tussen de christen en God noodzakelijk is. De bekentenis van zonden wordt daarom hoofdzakelijk gedaan in de privésfeer, in gebed voor God."

In de praktijk sprak de omgeving schande van ongehuwd zwagere meisjes. Zij werden rond 1900 (en nog lang daarna) in de regel verstoten door de hele gemeenschap, inclusief eigen familie; dit gebeurt overigens in streng gelovige kringen tegenwoordig nog steeds! Daarom werden allerlei trucs bedacht om de waarheid te verbergen.

Ik kon geen precieze omschrijving vinden rond de jaren 1900, maar vond wel dit stukje (zie 1e link) wat de periode tot de jaren 60 beschrijft en dus ook slaat op de periode rond 1900:
"Seks voor het huwelijk - tot ver in de jaren zestig een absoluut taboe. (..) Het was de tijd waarin een ongetrouwd meisje 'het' niet deed.

Maar als ze het wel deed en nog zwanger werd ook, dan was dat een ongehoorde schande. Tehuizen voor moeder en kind, overal in het land, boden onderdak aan 'gevallen' vrouwen. Maar ook werden kinderen te vondeling gelegd of aangeboden aan kinderloze echtparen."

Een bron die wel gericht is op de periode waar je naar vraagt bevestigt dit (2e link): "Rond 1900 werd nog gesteld at de vrouw slechts werd geboren ten gunste van haar kinderen en dat haar grootste ideaal het moederschap betrof. Dit gold alleen het moederschap van gehuwde vrouwen, want de schande van het ongehuwde moederschap leidde tot veel ellende. Het was vroedvrouwen verboden om ongehuwde zwangeren te helpen, tenzij ze de naam van de vader bekend maakten. Ongehuwde zwangeren poogden miskramen op te wekken of legden de baby na de bevalling te vondeling. Uit angst en wanhoop kwam zelfs kindermoord voor. (...) Vroedvrouwenscholen en kraaminrichtingen namen deze verstoten vrouwen vaak als 'huiszwangere' op om, in ruil voor kost en inwoning, door leerling-vroedvrouwen onderzocht te worden en de bevalling te laten doen. Vrij kort na de bevalling werden moeder en kind echter weer op straat gezet. "

Kortom: in theorie legde je in de protestante kerk alleen verantwoording af tegenover God, in de praktijk werd je verstoten en veroordeeld door de hele gemeenschap.
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
pinnetje
12 jaar geleden
@Alknobe, dus als een meisje in die tijd het kind heeft behouden, dan heeft ze veel geluk gehad?
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
ja, dan heeft dat meisje heel veel geluk gehad, het was bijna onmogelijk, pinnetje, een jong meisje met een baby was een schande en werd met de nek aangekeken.
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
Jazeker, eigenlijk kon dat alleen als je ergens anders helemaal alleen opnieuw kon beginnen. Maar een vrouw alleen met kind werd altijd wel verdacht gevonden.
pinnetje
12 jaar geleden
fijn die bronnen erbij. Dank voor de moeite die je genomen hebt!

Andere antwoorden (2)

de ongetrouwde zwangere werd naar een, meestal door nonnen geleid, tehuis gestuurd waar ze verbleven tot en met de bevalling.
de baby werd ter adoptie afgestaan, onder dwang, de moeder ging terug naar huis, waarna er nooit meer over gesproken werd! (dat is wel een straf, hè?)
de ouders van de zwangere beslisten over het lot van hun dochter en kleinkind.

Toegevoegd na 49 seconden:
niet nonnen, maar zusters: foutje sorry.

Toegevoegd na 2 uur:
voor v.s. de volgende informatie uit de bron:

>>>Schuldbelijdenis
Een schuldbelijdenis of confessie van zonden is een erkentenis dat men iets gedaan heeft wat men niet had behoren te doen.
De termen schuldbelijdenis en confessie van zonden zijn religieuze of ethische begrippen. Als het om iets gaat dat bij de wet verboden is, wordt dit een meestal bekentenis genoemd.


>>>Persoonlijke schuldbelijdenis
De confessie van zonden is een integraal deel van het christelijke geloof en de praktijk. De betekenis is: toegeven schuldig te zijn of zonden begaan te hebben. De belijdenis van zijn zonden, of op zijn minst van zijn schuld, wordt door de meeste kerken gezien als eerste vereiste voor het christen-zijn.

>>>Rooms-katholieke Kerk
Het katholieke sacrament van confessie, of verzoening of biecht, impliceert het toegeven, uiterlijk en mondeling, van zijn of haar zonden aan een priester en het ontvangen van penitentie (een taak om na kwijtschelding of vergiffenis van God te bereiken). De basisvorm van bekentenis is eeuwenlang niet veranderd. Informeel sprekend is de rol van de priester die van een rechter; in theologische termen handelt hij in persona Christi en ontvangt van de Kerk de macht van jurisdictie over de penitent. Een penitent moet ernstige kwesties (doodzonden genoemd) bekennen om niet in de hel te komen.'

>>>Protestantisme
In protestantse kerken gelooft men dat geen tussenpersoon tussen de christen en God noodzakelijk is. De bekentenis van zonden wordt daarom hoofdzakelijk gedaan in de privésfeer, in gebed voor God. Nochtans wordt de bekentenis vaak aangemoedigd wanneer een persoon of God onrecht is aangedaan. De bekentenis wordt dan gemaakt aan de geschade persoon.
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
Een protestantse naar een nonnenklooster?
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
slip of the pen! en geen klooster, dat lees je niet goed: tehuis.
gewoon een foutje, heb het toegevoegd... :)
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
Oke. Nog een keer dan, een protestantse naar de nonnen??
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
@jodenhhartog: wat is er onbegrijpelijk aan mijn vorige
reactie ?
een protestantse naar een *tehuis geleid door zusters*,
niet door nonnen, dat was een foutje...
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
Simpel. Omdat nonnen expliciet katholiek of orthodox waren. En daar kan een protestantse zwangere natuurlijk niet terecht. En een zuster is het equevalent van een non.
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
nou, dat heb je toch echt verkeerd, ik heb op kostschool
gezeten bij de "hernhutters" (protestants, oorspronkelijk
uit zwitserland) en daar hadden wij zuster tine en zuster
anne en nog andere dames, maar die namen weet ik niet meer (te lang geleden).
pinnetje
12 jaar geleden
oke, dank. Jodokus 52 Weet u ook hoe het boetedoen in de kerk verliep?
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
Oke jij gelijk.
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
Protestante 'zusters' waren de zgn diaconessen, die werden wel met zuster aangesproken.
De Diaconessen ziekenhuizen, die van naam nog steeds bestaan, zijn dan ook altijd van oorsprong protestant.
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
Klopt. In ziekenhuizen werden en worden ze met zuster aangesproken.
In die werd er in deze situatie geen boete gedaan. Je werd domweg verstoten. Vaak ook uit de woonomgeving op voorspraak van de kerk.
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden

Weet jij het beter..?

Het is niet mogelijk om je eigen vraag te beantwoorden Je mag slechts 1 keer antwoord geven op een vraag Je hebt vandaag al antwoorden gegeven. Morgen mag je opnieuw maximaal antwoorden geven.

0 / 5000
Gekozen afbeelding