Hoe werkt het reinigen van de lucht door ionisatie?

Een ionisator of ionizer is een apparaat dat moleculen ioniseert, dat wil zeggen op deeltjes een elektrische lading aanbrengt.

Over het algemeen wordt met een ionisator een apparaat bedoeld dat bijvoorbeeld in huis gebruikt kan worden, en het aantal stofdeeltjes in de lucht vermindert. Het principe wordt ook gebruikt bij het reinigen van uitlaatgassen en het ontstoffen van lucht in lange tunnels, daar spreekt men meestal van een elektrostatische precipitator.

Eén van de manieren om de lucht te ioniseren is om het apparaat elektronen de lucht in te laten 'sproeien' door een negatieve hoogspanning op een naald te zetten. De elektronen hechten zich aan zuurstofmoleculen. Over wat daarna gebeurt zijn twee gangbare theorieën. Volgens de ene theorie hechten de geladen zuurstofmoleculen zich aan stofdeeltjes in de lucht, waarna deze in de omgeving neerslaan doordat ze een elektrische lading hebben. Volgens de andere theorie zijn schadelijke stofdeeltjes positief geladen wat geneutraliseerd wordt door het negatief geladen zuurstofmolecule.

Om het de elektronen makkelijk te maken om in de lucht te komen, wordt meestal een naald gebruikt. Vanaf de uiterste punt van de naald springen de elektronen het gemakkelijkst van de naald af. Hiervoor wordt een paar duizend volt op de naald gezet. Doordat het vermogen zeer laag is, is het overigens niet gevaarlijk om deze naald aan te raken.

Over de hoeveelheid stof die zo'n apparaat uit de lucht haalt, bestaan verschillende meningen. Het hangt ook sterk af van andere factoren, zoals ventilatie. Verder is het niet bekend of en in welke mate vermindering van het aantal stofdeeltjes een positief effect op de gezondheid heeft en of dit voor iedereen zou gelden of alleen voor mensen met bepaalde allergieën.

Waar een stofzuiger of luchtfilter de allerkleinste stofdeeltjes doorlaat, werkt dit apparaat op alle deeltjes, hoe klein ook. Dus ook bacteriën zullen neerslaan. In theorie maken negatieve ionen zuurstofopname door het lichaam makkelijker en zorgen ze ervoor dat er minder histamine (een lichaamseigen stof die een rol speelt binnen het afweersysteem en o.a. hoest kan veroorzaken) vrijkomt in de luchtwegen. Sommigen geloven dat een ionisator ook de hoeveelheid serotonine in de hersenen kan stabiliseren.

Verder gebruikt het apparaat maar weinig stroom.