hoe is bijgeloof ontstaan?

Bijgeloof is ontstaan door de manier waarop ons brein denkt. Menselijke hersenen redeneren altijd vanuit de basisgedachte van oorzakelijkheid: oorzaak gaat volgens deze theorie altijd vooraf aan een gevolg.

In zaken die gebeuren zijn mensen dus geneigd om altijd een causaal verband te zien, ook als dit er niet is. Voorbeelden zijn er legio: een voetballer die voor hij het veld oploopt slaat 3 kruisjes, vervolgens scoort hij. de voetballer zal geloven dat het slaan van 3 kruisjes de oorzaak is van het feit dat hij een doelpunt heeft gemaakt (gevolg).

Als er veel voorbeelden zijn van een bepaald verondersteld verband tussen oorzaak en gevolg dan versterken al deze verhalen elkaar. Op een gegeven moment wordt dit bijgeloof dan onderdeel van de volksaard. Hierbij kun je denken aan vrijdag de 13e, het onder een ladder doorlopen, tegenkomen van een zwarte kat enz. Dit zou allemaal ongeluk brengen. Als je op vrijdag de 13e een autoongeluk krijgt zijn er mensen die zeggen: zie je wel, dat komt vanwege vrijdag de 13e. Als je op zaterdag de 14e een ongeluk krijgt hoor je echter niemand. Hiermee houdt het bijgeloof zichzelf in stand omdat er alleen de nadruk op wordt gelegd als een bepaalde veronderstelling uitkomt, en niet als hij wordt ontkracht.

Bijgeloof, en het enkel kunnen denken in oorzaak en gevolg, is tevens de kiem geweest voor geloof (dus zonder 'bij). De mens was onwetend en zag allerlei prachtige, wonderlijke dingen waarvoor geen verklaring (oorzaak) was aan te wijzen. Daarom is er in vrijwel elke cultuur op enig moment wel sprake van een religie die verklaringen (oorzaken) boodt voor onverklaarbare gevolgen.

Pas bij het hebben van een open geest en onafhankelijk denken is men in staat om zaken objectief te beoordelen en te accepteren dat sommige zaken niet per sé doelbewust zijn veroorzaakt om toch plaats te kunnen vinden.