Waar komt het gezegde 'Een uiltje knappen' vandaan?

Een uiltje knappen of een uiltje vangen betekent 'even een (middag)dutje doen'.

Volgens F.A. Stoetts Nederlandsche spreekwoorden, spreekwijzen, uitdrukkingen en gezegden is met uiltje de vlindersoort uiltje bedoeld. Wie zegt even een uiltje te gaan knappen, beweert in feite een vlindertje te gaan vangen. De uitdrukking is een eufemisme: iemand wil niet zeggen dat hij even een dutje gaat doen, en verklaart de tijdelijke afwezigheid met het vangen van een vlinder.

Het Groot Uitdrukkingenwoordenboek van Van Dale (2006) gaat ervan uit dat met uiltje wel degelijk een echte uil bedoeld is. Omdat uilen nachtdieren zijn, slapen ze overdag – dat verklaart de betekenis 'een (middag)dutje doen'.

Knappen in de betekenis 'vangen' of 'vlug grijpen' komt ook voor in een misje knappen en een kerkje knappen. Wie dat doet, loopt volgens Van Dale (2005) even een kerkdienst in "om, zonder veel belangstelling en zonder veel tijdverlies, formeel aan de verplichtingen te voldoen".