Kan een thuiswonend kind in een koophuis blijven wonen als beide ouders overleden zijn?

Of dat kan ligt aan de overige financiële middelen uit de erfenis, eigen spaargeld van het kind dat in het huis wil blijven wonen en of dat kind zo nodig een nieuwe hypotheek zou kunnen aflsuiten op de woning.

Het kind waar geen contact meer mee is, heeft in principe (uitgaande van 2 kinderen) recht op de helft van de erfenis. Indien er in een testament is bepaald dat het thuiswonende kind alles krijgt en het andere kind niets, heeft dat andere kind nog steeds recht op de helft van waar hij zonder testament recht op zou hebben, in dit geval dus een kwart van de erfenis. Dat deel heet de legitieme portie. Ook als je zelf niet actief op zoek gaat naar dat kind, hangt er elk moment de dreiging boven het hoofd van het andere kind dat broer of zus een keer opduikt, ontdekt dat ouders zijn overleden en alsnog de legitieme portie opeist.

Stel dat de woning nu 350.000 euro waard is en er is ook nog 50.000 aan spaargeld en overige bezittingen. Dan is de totale erfenis 400.000 waard, waarvan het uitgesloten kind dus recht heeft op 100.000 euro. In dit rekenvoorbeeld zou bovendien ruim 50.000 euro erfbelasting betaald moeten worden. Als het thuiswonende kind die 150.000 euro niet heeft en niet kan regelen, zal het huis dus verkocht moeten worden.

Stel dat de woning 250.000 euro waard is en er is 150.000 euro spaargeld / overige bezittingen (die te gelde gemaakt kunnen worden), dan is de waarde van de totale erfenis ook 400.000 euro, maar is het voor het thuiswonende kind veel eenvoudiger om broer of zus uit te kopen en de belastingschuld te voldoen.
---
Indien het onterfde kind de legitieme portie wil opeisen, moet hij/zij dit wel binnen 5 jaar doen. Duikt het kind in die 5 jaar niet op, dan kan het thuiswonende kind met een gerust hart in de woning blijven wonen en ook het eventueel voor broer/zus gereserveerde deel van de erfenis gebruiken voor iets anders.

Kinderen, andere erfgenamen en/of executeurs zijn niet verplicht zelf actief op zoek te gaan naar onterfde kinderen. Het onterfde kind doet er dus goed aan zelf toch minstens eens per 5 jaar (via via) te informeren of de ouders nog leven, als hij/zij aanspraak wil maken op de legitieme portie van de erfenis.