waarom hebben sommige mensen schuldgevoel als hun geweten schijnbaar zegt dat ze iets fout hebben gedaan?

Schuld hoeft helemaal niet alleen in het 'hiernamaals' (wat overigens helemaal niet bestaat; andere discussie) iets uit te maken, ook in het hier en nu kan het je parte spelen hoor. God is niet de enige straffer, je moet m'n baas eens zien! En zo zijn er nog wel meer voorbeelden.

Als ongelovige leef ik niet om een wolkbewoner tevreden te stellen, maar om de mensen om me heen het leuk te maken. Doe ik iets fouts dan voel ik me schuldig tegenover andere mensen.

Omdat ook mensen die niet in god geloven een geweten kunnen hebben.
Schuldgevoel heeft niet noodzakelijk te maken met straf. Straf komt van buiten. Schuldgevoel kan je er ook van binnenuit op wijzen dat de manier waarop je je hebt gedragen niet is, zoals je eigenlijk zou willen. Niet vanwege angst voor straf, maar vanuit hoe je zelf zou willen zijn.

Je geweten heeft niets met God of Jezus te maken. Het is iets wat ieder mens heeft meegekregen, en bij de een ontwikkeld het zich meer dan bij de ander. Het is een innerlijk "weten" van goed en kwaad.

Het geweten (d.w.z. "bij of met zichzelf weten") vergelijkt een aangeleerde, ingeschapen of ingeboren
ethische norm met een praktische situatie.

Het is dus deels ingeschapen of aangeboren en voor een deel aangeleerd.
Net zoiets als met talent of met intelligentie.

In de opvoeding wordt het geweten ontwikkeld omdat de ervaring leert dat menselijke neigingen erdoor in toom gehouden kunnen worden. Dat wil zeggen dat - normaal gesproken, als het goed gaat - een kind leert wat goed is en wat niet goed is.
Daardoor ontstaat een schuldgevoel bij iets wat "niet goed" is.

Het geweten wordt in verhalen enzo, en ook in de bijbel, beschreven als "de stem van het goede" in de menselijke geest.

Toegevoegd na 1 minuut:
Er moet dus een besef zijn van goed en fout.
Dat is wat ontbreekt bij bijv. psychopaten.