Hoe vertel je een klein kind (4) dat een familielid gaat sterven?

Question

Lees de 5 antwoorden op deze vraag en bekijk vele andere vragen over ouderschap & opvoeding op Goeievraag.

 · Accepted Answer

Toen mijn vader overleed, was onze oudste dochter 2,5. Ik heb haar toen verteld dat opa doodging. Hij was heel ziek, zo ziek dat de dokters hem niet meer beter konden maken. En dat als opa dood was, hij niet meer kon ademen, niet meer kon praten, niet meer kon kijken, niet meer kon eten, niet meer kon lezen enz. (Dochter: kan opa dan ook niet meer met ons knuffelen? ). 
Toen mijn schoonmoeder overleed, was onze oudste inmiddels 9, zoon was 7 en jongste dochter bijna 4. Ik heb het toen op dezelfde manier gedaan. De kinderen waren bij het moment van overlijden en hebben haar nog aangeraakt, gevoeld dat ze koud was, dat het keven weg was.
Ook over de begrafenis heb ik van tevoren van alles verteld: opa/oma gaat in een kist, dat is een grote houten doos. Die kist gaat in een grote zwarte auto, en dan gaan we met een heleboel auto's naar de begraafplaats. Daar is een groot gat, en daar gaat de kist in. Er komen heel veel mensen, sommige ken je (die, en die, en die....) maar ook heel veel niet. En heel veel mensen zijn verdrietig, je zult dus mensen zien die huilen, maar dat geeft niet, iedereen mag verdrietig zijn.
Omdat ik van tevoren duidelijk had verteld wat er ging gebeuren, schrokken ze niet, het was goed zoals het ging, want het klopte met wat ik zei.
Ik was zelf 5 toen mijn moeder overleed. Die heb ik niet meer gezien, ik ben ook niet op de begrafenis geweest. Tegenwoordig gaat dat gelukkig anders. Ik heb lang gedacht dat ze misschien wel alleen sliep en onder de grond wakker werd. Als ik haar had gezien, en had gevoeld, had ik het geweten.

Toegevoegd na 5 minuten:
En inderdaad, het boek "lieve oma pluis" waar hierboven aan wordt gerefereerd hebben wij ook gebruikt. En kikker en het vogeltje, maar dan zonder de laatste bladzijde. (Het gaat over een zwart vogeltje dat dood gaat en begraven wordt, op de laatste bladzijde is er ineens een nieuw zwart vogeltje dat in de boom zit te zingen, vind ik een misser in het boek. Iemand die dood gaat is niet zomaar te vervangen door een ander exemplaar....)

anneliez · Answer

Niet zeggen dat  de persoon gaat slapen, als je niet wilt dat je kind niet meer naar bed wil.
Ga eens op de bieb of in de winkel kijken naar boekjes voor kinderen over dit onderwerp. Zoals een Nijntje boek met opa of oma die doodgaat.
Hou er rekening mee dat kinderen anders reageren dan je verwacht. Ze kunnen heel bedrukt zijn als het verteld wordt en 2 minuten later al weer vol op aan het spelen, of tijdens het spelen ineens met een moeilijke vraag komen
sterkte met het toekomstig verlies

 · Answer

Een kind van 4 heeft hier als het goed is nog geen ervaring mee, dus het begrip dood en sterven is abstract. 
Je kunt vertellen wat dood zijn is, op het niveau van een kind. Zonder emotie, net als wanneer je iets anders aan je kind uitlegt waar hij/zij nog geen ervaring mee heeft. Dus de feiten, kort en bondig, bijvoorbeeld dat iemand er dan niet meer is en ook niet meer terug komt en dan zijn mensen verdrietig. Komen er vragen, dan kan je die beantwoorden. Vaak is het dan genoeg voor een kleintje.
Zoals Anneliez ook aangeeft: hierover zijn boeken geschreven specifiek voor kinderen en voor allerlei verschillende leeftijdsfasen. 
Misschien is het verstandig om deze informatie niet meteen te koppelen aan het familielid, dat kan angsten geven.
Pas wanneer het kind heeft ervaren wat het is als een familielid dood is kan je er wat meer over vertellen, ook meestal naar aanleiding van vragen.
Er zijn ook mensen, die vertellen over de hemel, of dat het familielid na de dood een ster wordt.
Heel veel sterkte!

 · Answer

Je kan het gewoon rustig zeggen. Zo'n klein kind weet daar nog niet zo veel van, dus blijft positief.

 · Answer

Vertel je kind eerst kort en duidelijk wat er gaat gebeuren. Laat je vervolgens leiden door wat het kind aangeeft. Waar heeft hij/zij behoefte aan? Er kunnen direkt al vele vragen komen, maar waarschijnlijker is dat dat pas later komt. Wees er op voorbereid dat dat heel onverwachts kan gebeuren. Dat kan best confronterend zijn. Help je kind om de nieuwe informatie te verwerken. Dit kan door te praten, maar vooral ook door je kind de mogelijkheid te bieden om energie en evt. frustraties kwijt te kunnen. Buiten rennen, fietsen etc. Daarnaast kan je kind d.m.v. tekenen, verven etc. zonder woorden zijn/haar emoties uiten/verwerken. Misschien wil je kind iets voor het familielid maken? (bron: eigen ervaring & advies kinderpsycholoog)

Hoe vertel je een klein kind (4) dat een familielid gaat sterven?

Het beste antwoord

Andere antwoorden (4)

Bekijk alle vragen in deze categorieën: