Waarom zeggen we dat de gevoelstemperatuur lager ligt als het waait, terwijl de gevoelstemperatuur toch eigenlijk juist hoger is als het niet waait?

Wind koelt je extra af. Hoe meer wind hoe meer je extra afkoelt en hoe lager de gevoelstemperatuur. Zo simpel is het.

De wind koelt extra af. Het geeft een kouder gevoel. Maar het maakt ook een verschil van waar de wind komt. Vanuit de zee voelt de wind kouder aan dan vanuit het land.

Door wind verdampt er meer vocht vanuit het lichaam. Daarvoor is verdampingswarmte nodig die aan het lichaam wordt onttrokken. Het lichaam verliest dus warmte en koelt daardoor af. Hoe lager de vochtigheidsgraad van de wind, hoe meer de verdamping wordt bevorderd, hoe kouder de wind aanvoelt. Oostenwinden hebben doorgaans een lage vochtigheidsgraad, die zijn dus 'koud'.
Je kunt het nabootsen met een thermometer door om het reservoir van de thermometer een nat kousje te doen. De wind zal dan het water van het kousje verdampen, de warmte wordt geleverd door de vloeistof in het reservoir van de thermometer. En die vloeistof zal daardoor wat krimpen (minder uitzetten dan anders).

Door de wind voelt de temperatuur kouder aan dan de 'echte' temperatuur, dit voel je ook als mens.

Als 's winters het waait vanuit het oosten (land) is de wind kouder dan die vanuit het westen (zee).
In de zomer is dat net andersom, vanuit het oosten is de wind dan warm en vanuit het westen is tie wat koeler (door de zee...)

Je redenering klinkt logisch, maar klopt niet als je bekijkt hoe 'gevoelstemperatuur' wordt bepaald. De temperatuur die we 'voelen' kan wel degelijk liggen onder de temperatuur die de lucht, ook vlakbij je huid, is. Dat komt precies door de wind; de wind voert de lucht snel af rond je huid, waardoor de energie die je huid afgeeft (middels verdamping van vocht, maar ook gewoon het 'uitstralen' van je 36,5 graden Celsius) opgaat in de omgeving en nieuwe, koele lucht wordt aangevoerd. Die aangevoerde lucht is inderdaad (bijvoorbeeld) -5 graden Celsius, maar het gevoel op je huid komt daaronder, omdat - zoals meer antwoordgevers uitleggen - er meer warmte afgegeven kan worden vanaf je huid.

Gevoelstemperatuur is iets dat dan ook alleen op toepassing is van dingen die kunnen voelen en er zijn ingewikkelde formules om haar uit te rekenen, want meten kan dus niet (dan meet je namelijk de -5 graden Celsius - het gaat echt om het 'verkoelende' gevoel dat de 'voeler' ervaart). Zie ook de bron van het KNMI hieronder.

Wel kunnen levenloze dingen, als water, sneller bevriezen bij koude wind, omdat ook het water sneller/makkelijker energie verliest aan de telkens verversende, droge (dorstige) lucht. Alleen het water ervaart niet dat het kouder is dan de daadwerkelijke temperatuur, het bevriest gewoon wat sneller (en zal uiteindelijk zelf ook niet kouder zijn dan -5 graden Celsius).