Back to frontpage
Hét vraag- en antwoordplatform van Nederland

Hoe kwamen mensen van 10.000 jaar geleden erachter hoe je landbouw kon ontwikkelen?

Verwijderde gebruiker
8 jaar geleden
2K
kierkegaard47
8 jaar geleden
Ik vermoed door observatie van de natuur. Er zijn uit de late steentijd culturen bekend (bv. die van al-Natuf, zie https://nl.wikipedia.org/wiki/Natufische_cultuur ), die nog geen landbouw hadden, maar wel op vaste plekken woonden. Dit konden ze doen omdat het gebied 'rijk' genoeg was om het hele jaar van te leven. Het moet zulke mensen opgevallen zijn, dat als er op een bepaalde plek veel planten van een bepaald type stonden, er het jaar daarna ook weer veel planten van hetzelfde type te vinden waren. Vanuit daar is het nog maar een relatief kleine stap om te bedenken dat je dat proces misschien wel zelf een klein handje kunt helpen ..., Veel lastiger lijkt me het proces van 'veredeling': planten zo kweken dat ze steeds meer eetbare opbrengst geven, zodat het uiteindelijk mogelijk en lonend wordt om er velden van aan te leggen. Maar ik vermoed dat dit een proces is dat heel geleidelijk is gegaan, en aanvankelijk mogelijk ook onbewust.
tinus1969
8 jaar geleden
@kirekegaard47: De oudst gebruikte planten veredelen bijna vanzelf, zeker als je eenmaal de beste oogst (grootste graankorrels, dikste erwten) van vorig jaar weer uitzaait.
Cryofiel
8 jaar geleden
En doordat ze bijvoorbeeld wilde mais plukten. Ze ontdekten dat maiskorrels die ze onderweg of in de nederzetting lieten vallen, ontkiemden tot nieuwe maisplantjes. Toen dachten ze: hee, da's handig - en de eerste boer was daar.

Heb je meer informatie nodig om de vraag te beantwoorden? Reageer dan hier.

Antwoorden (1)

Landbouw heeft zich stapsgewijs en deels bij toeval ontwikkeld.

Waarschijnlijk zijn mensen begonnen met veeteelt (geiten en varkens), wat het mogelijk maakte om op vaste plaatsen te blijven wonen.
Tegelijk begonnen mensen onder andere wild graan, wilde erwten, en wilde amandelen te verzamelen, vooral als er niet genoeg ander eten was (het verzamelen van dit soort voedsel kost relatief veel tijd).
Zodra mensen op een vaste plaats woonden, gebeurde er iets interessants: Bij hun grot of hut was een latrine; de plaats waar ze plasten en poepten. Dat was ook de plek waar etensresten terecht kwamen; en waar graankorrels spontaan weer gingen ontkiemen in de voedingsrijke bodem (poep = mest). De oude latrine stond een jaar later vol met graanplanten.
Op een gegeven moment heeft een slimmerik met honger bedacht, dat je dat ook systematisch kon doen: Gooi niet al je etensresten op de strontberg, maar verspreid de poep over een veldje, en zaai daar graan.

De eerste gewassen kunnen allemaal op zo'n manier tamelijk spontaan groeien: Diverse soorten graan, amandelen, kikkererwten, vlas, vijgen, rijst, etc. De vraag is ook, of graan het eerste landbouwproduct was; dat zou net zo goed dus amandelen of erwten kunnen zijn geweest.
Andere soorten groenten en fruit zijn vaak pas (veel) later gedomesticeerd.
(Lees meer...)
Bronnen:
tinus1969
8 jaar geleden
kierkegaard47
8 jaar geleden
Dit is een theorie die bv. Jared Diamond in zijn boek 'guns, germs and steel' noemt. En het is ook heel goed mogelijk dat het zo gegaan is. Maar zeker weten doen we het natuurlijk niet. (en waarschijnlijk zullen we dat ook nooit).
tinus1969
8 jaar geleden
@kierkegaard47. Het voordeel is, dat deze theorie veel verschillende aspecten verklaart, zoals 'waarom deze gewassen (en geen andere)', en hoe mensen landbouw stapsgewijs konden ontdekken/uitvinden.
Landbouw is namelijk geen triviale uitvinding. Bovendien is landbouw hard werk. Een jager-verzamelaar gaat niet zomaar landbouwen; landbouwen is meer werk voor slechter eten dan jagen.

Weet jij het beter..?

Het is niet mogelijk om je eigen vraag te beantwoorden Je mag slechts 1 keer antwoord geven op een vraag Je hebt vandaag al antwoorden gegeven. Morgen mag je opnieuw maximaal antwoorden geven.

0 / 5000
Gekozen afbeelding
+