Is het een blamage voor een rechter als diens oordeel in hoger beroep wordt herzien?

Question

Als een rechter een vonnis velt, kan in hoger beroep worden gegaan. Stel nu dat de rechter in hoger beroep tot een behoorlijk ander vonnis komt dan de eerste rechter - is dat dan een blamage voor de eerste rechter?

Heeft de eerste rechter dan iets verkeerd gedaan? En is dat dan een verwijtbare fout? Of heeft de eerste rechter het weliswaar verkeerd gedaan, maar had redelijkerwijs niet van hem/haar verwacht kunnen worden dat hij/zij het "beter" zou hebben gedaan? Of heeft de eerste rechter het zelfs helemaal goed gedaan, maar is de definitie van 'goed' in hoger beroep anders dan bij de oorspronkelijke rechter?

Lange vraag kort:
Welk gevolg heeft een vonniswijziging in hoger beroep op de oorspronkelijke rechter / op de rechtsgang in het oorspronkelijke proces?

Antoni · Answer

Oud-rechter Frank Wieland is, naar aanleiding van de uitspraak in het hoger beroep in de zaak-Hümeyra, over deze vraag geïnterviewd door de NOS.

In het artikel https://nos.nl/artikel/2386597-vonnis-herzien-een-rechtszaak-is-uiteindelijk-ook-mensenwerk van 25 juni 2021 vind je hierover onder meer:

Hoe is het voor een rechter als zijn vonnis in zo&#x27;n grote en geruchtmakende zaak in hoger beroep van tafel gaat? Oud-rechter Frank Wieland, die tot hij in 2019 met pensioen ging 33 jaar strafrechter was, heeft er begrip voor. Hij was degene die Willem Holleeder tot levenslang veroordeelde.

"Ik heb daar nooit problemen mee gehad", zegt Wieland. "Het is juist zaak om in hoger beroep nog eens extra te kijken naar dingen. Misschien is er aanvullend bewijs of komt de officier met meer jurisprudentie. Ook kan het ene college anders over zaken denken dan het andere college. Het is uiteindelijk ook mensenwerk."

Het is volgens Wieland voor een rechter wel pijnlijk als een veroordeling in hoger beroep uitdraait op vrijspraak. "Dan vraag je je wel af of je in die zaak iets over het hoofd hebt gezien. Maar dat gebeurt in Nederland gelukkig bijna nooit." Ook noemt hij het pijnlijk als later blijkt dat de dader iemand anders is, zoals bij de Schiedammer parkmoord.

"Ik zou me dan kapot schamen. Maar ook dat is soms een optelsom waarbij je zegt: wij zijn toen tot die conclusie gekomen en het is niet anders."

Zelf hanteerde Wieland bij zijn werk als strafrechter het motto: bij twijfel niet inhalen. "Een rechter moet het altijd heel zeker weten als hij iemand veroordeelt voor moord. Soms is het bewijs niet overtuigend genoeg en dan moet je het niet doen. Daardoor komt het soms voor dat er schuldigen op straat lopen, maar liever dat dan dat iemand die onschuldig is wordt opgesloten."

Is het een blamage voor een rechter als diens oordeel in hoger beroep wordt herzien?

Antwoorden (1)

Bekijk alle vragen in deze categorieën: