Mag je hulpverleners fotograferen?

De algemene regel die geldt is: filmen en fotograferen op de openbare weg en in openbare ruimtes mag. Het filmen en fotograferen is toegestaan, omdat het valt onder de zogeheten ‘vrijheid van informatiegaring’. Dit is een onderdeel van de vrijheid van meningsuiting (artikel 10 EVRM).
Toch is bij het filmen en fotograferen in het openbaar en in de publiek toegankelijke ruimtes niet alles toegestaan. Tegenover de vrijheid van informatiegaring en de vrijheid van meningsuiting staat het portretrecht en het daarmee verband houdende recht op privacy.

Het portretrecht houdt in dat een foto of film van een bepaald persoon niet zomaar herkenbaar mag worden gepubliceerd, als de desbetreffende persoon een redelijk belang tegen de publicatie heeft. Maar wanneer is er sprake van een redelijk belang? Dat is niet eenvoudig te zeggen. De rechter zal een oordeel moeten vellen.

Het komt steeds vaker voor dat werk van politieagenten/hulpverleners op straat wordt gefilmd. Er wordt door de filmer dan beweerd dat hij ‘gewoon mag filmen, want dit is de openbare weg’. De filmer/fotograaf heeft in zo’n geval gelijk, ware het niet dat deze filmpjes en foto's vaak worden gepubliceerd op internet. En dat kan dan weer in strijd zijn met het hierboven besproken portretrecht.

De rechter zal in zo’n geval een afweging moeten maken.

Enerzijds oefent de politieagent/hulpverlener een openbare taak uit, waarbij soepeler wordt omgegaan met portretrecht.
Anderzijds kan het zijn dat de gefilmde politieagent/helpverlener nadelige gevolgen ondervindt van de publicatie van het filmpje of foto, bijvoorbeeld als hij in zijn privéleven wordt aangesproken op bepaalde acties.

Wanneer de rechter publicatie van het film- of fotomateriaal verbiedt, is het vaak echter al te laat: het filmpje of foto is dan al vaak gedeeld op internet en social media. Een eventuele schadevergoeding kan dan worden verhaald op de maker van het film- of fotomateriaal. Het is daarom slim om gezichten van politieagenten/hulpverleners te vervagen alvorens dergelijke filmpjes of foto's te publiceren.