Hoe komt een nieuw EVRM-protocol tot stand?

De protocollen zijn AANVULLINGEN op de Universele Verklaring voor de Rechten van de Mens uit 1950. Het zijn dus later toegevoegde stukjes die niet in tegenspraak zijn met de verklaring, maar daar uit voortvloeien of op voortbouwen.

Toegevoegd na 1 minuut:
De protocollen zijn voortvloeisels uit uitspraken van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens.

Allereerst wordt het EVRM hervormd door uitspraken van het Europese Hof voor de rechten van de Mens (EHRM). Zij doet uitspraken over de manier waarop de tekst van het EVRM geïnterpreteerd dient te worden in bepaalde (nog onvoorziene) omstandigheden. Deze uitspraken zijn bindend en de nieuwe interpretatie dient op de opvolgende situaties te worden toegepast.

Daarnaast zijn er twee soorten protocollen: amenderingsprotocollen en aanvullingsprotocollen. Tot welke soort het protocol behoort, bepaald op welke manier deze tot stand komt.

De eerste soort wijzigt daadwerkelijk het EVRM. Deze amenderingsprotocollen zien op de toezichtsfunctie/werkingsfunctie en niet op de daadwerkelijke rechten die in het EVRM zijn opgenomen. Alle lidstaten dienen een amenderingsprotocol te ondertekenen, alvorens deze in werking treedt. Nogal wiedes: het wijzigt immers de tekst van het EVRM.

De tweede soort is in feite geen wijziging, maar een aanvulling op het EVRM. In deze aanvullende protocollen worden nieuwe rechten en interpretaties opgenomen. Slechts een bepaald aantal landen hoeft een nieuw aanvullende protocol te ondertekenen. Landen die het protocol niet ondertekenen, kunnen er voor kiezen het protocol (later) te bekrachtigen. Doet een lidstaat dit niet, dan zijn zij niet gebonden aan de nieuwe wijzigingen. (Dit kwam bijvoorbeeld voor bij het aanvullende protocol omtrent de doodstraf).