Klopt het, dat iemand die tot levenslang veroordeeld is, geen stemrecht meer heeft? En zo ja, waarom is dat?

Nee, het klopt niet meer. De rechter kan wel iemand veroordelen met als bijkomende straf de ontzegging van kiesrecht, maar dat is niet meer automatisch zo.

Als de rechter iemand veroordeelt tot een vrijheidsstraf van ten minste een jaar, dan kan hij als bijkomende straf het kiesrecht ontnemen. Zie Grondwet art. 54 en Kieswet art. B 5. Dit mag alleen bij bepaalde door de wet aangewezen misdrijven. Te denken valt aan een aanslag tegen de Koning, of een gewelddadige actie gericht op het omverwerpen van de regeringsvorm. In de praktijk is deze bijkomende straf al jaren niet meer opgelegd.

Uitsluitingsgronden kiesrecht
Vroeger waren er meer redenen om iemand uit zijn kiesrecht te ontzetten. Zo verloor iemand die was veroordeeld tot een gevangenisstraf van meer dan één jaar automatisch zijn kiesrecht. Bij de grondwetsherziening van 1983 is het aantal gronden voor kiesrechtuitsluiting aanzienlijk beperkt. Overwogen werd om álle gronden voor kiesrechtuitsluiting te schrappen, maar dit is uiteindelijk niet gebeurd. In de Grondwet is toen geregeld dat een rechter bij bepaalde delicten kon beslissen dat mensen die een gevangenisstraf kregen van meer dan een jaar, als bijkomende straf niet mochten stemmen of gekozen konden worden.

Toegevoegd na 1 minuut:
Deze situatie geldt voor Nederland .

Toegevoegd na 4 minuten:
In Belgie is het als volgt:

Bij alle arresten van veroordeling tot levenslange opsluiting of levenslange hechtenis of tot opsluiting voor een termijn van tien tot vijftien jaar of een langere termijn, KAN tegen de veroordeelden de ontzetting van het kiesrecht uitspreken, voor hun leven of voor twintig jaar tot dertig jaar (artikel 31, al. 2, van het Strafwetboek). Het hof van assisen kan dus de veroordeelde misdadigers, die een straf opgelegd krijgen van tien jaar opsluiting of meer, voor hun leven of voor een termijn van twintig jaar tot dertig jaar van het kiesrecht ontzetten.

De ontzegging en ontzetting van het kiesrecht is geregeld in artikel 28 van het wetboek van strafrecht. Een levenslang gestrafte verliest niet automatisch zijn kiesrecht. Het verliezen van het kiesrecht wordt in het strafrecht gezien als een bijkomende straf.
In artikel 54 lid 2 van de Grondwet worden enkele gronden genoemd die een rechter kan gebruiken om een veroordeelde van het kiesrecht uit te sluiten, maar een verdachte verliest niet het kiesrecht op grond van de Grondwet.
De daadwerkelijke ontzegging van het kiesrecht (zowel actief als passief) en ontneming wordt geregeld in artikel 28 van het wetboek van Strafrecht.
Na de WOII is via een speciale wetgeving het verzoek dikwijls door de rechter gehonoreerd. Het OM heeft vanaf 1955 tot op heden de sub-eis tot ontzegging van het kiesrecht nooit bij levenslang gestraften geëist. Deze sub-eis heeft alleen een symbolische functie.
Het gebeurt wel bij minder zware zaken. De rechter, als beschermer van de democratie, moet iemand niet, zonder zeer zwaar wegende redenen, een zo enorm fundamenteel recht in onze rechtsstaat ontnemen. De afgelopen zestig jaar tot op heden is volgens de meest recente gegevens geen enkele rechter op deze sub-eis van het OM inzake ontzegging kiesrecht meegegaan.
In theorie kan Mohammed Bouyeri, eventueel samen met Samir Azzouz, een politieke partij oprichten, zelfs een destructieve partij. Hijzelf kan echter niet verkozen worden.
Ontzetting uit het actief en/of passief kiesrecht is mogelijk als men bij een tijdelijke gevangenisstraf van ten minste een jaar is veroordeeld (dit geldt niet voor levenslang). De duur hiervoor is twee tot vijf jaar bovenop de duur van de straf.Wanneer iemand veroordeeld wordt tot vijf jaar heeft dit tot gevolg dat diegene 7 tot 9 jaar lang niet mag stemmen of gekozen mag worden.
Waarom zal een rechter meegaan in de eis van het OM tot ontzetting uit het passief/actief kiesrecht?
Stel: iemand is op grond van ernstige racistische, antisemitische of handelingen die de veiligheid van het land in gevaar kunnen brengen, veroordeeld, dan kan het zinvol zijn dat de rechter een bijkomende eis tot ontzegging van het kiesrecht inwilligt. Doordat de veroordeelde een aantal jaren na de vrijlating niet kan stemmen en niet gekozen kan worden, hoopt men te voorkomen dat een bepaald gedachtengoed zich uitbreidt.