Is het strafbaar een niet-bestaande houdbaarheidsdatum op een product te zetten?

Question

Een vriend liet me zojuist een pak Nijntje-koekjes zien dat hij had gekocht in een winkeltje in Utrecht. De houdbaarheidsdatum op het pak was 29-02-2015. Die datum bestaat niet.

Toen hij de verkoopster daar lachend op wees, legde ze uit dat de koekjes op 29 december waren geproduceerd, dat ze twee maanden houdbaar zijn, en dat er daarom - zonder nadenken - als houdbaarheidsdatum 29 februari op was gezet.

(Misschien hebben ze nu koekjes in de verkoop die tot 30 februari houdbaar zijn...)

Nu is dit natuurlijk een grappige vergissing en zal iedereen begrijpen wat de bedoeling is. Zelfs als iemand "uit principe" een juridische procedure zou starten, zou de rechter naar alle waarschijnlijkheid niet tot een veroordeling komen (misschien hooguit iets als "schuldig zonder strafoplegging").

Toch vraag ik me af hoe dit zou worden beoordeeld als je het heel superstrikt zou bekijken vanuit een puur juridisch perspectief, zeg maar: puur de regeltjes zonder menselijke of maatschappelijke realiteitszin. Zou het dan strafbaar zijn om 29 februari als houdbaarheidsdatum te noteren?

Toegevoegd na 2 uur:

Ik heb het even gevraagd. Het is zo'n klein stickertje dat uit een stickertang zou kunnen komen. Er staat op: "Tenminste houdbaar tot 2902.15".

De "Tenminste houdbaar tot" ziet er voorgedrukt uit (dus al aanwezig op het gekochte stickertje), de "2902.15" ziet eruit alsof de bakker die tekst zelf heeft ingesteld.

 · Accepted Answer

Leuke vraag Cryofiel! Eens zien wat voor regels - natuurlijk zonder de menselijke of maatschappelijke realiteitszin ;) - op etikettering van toepassing zijn.

Ten eerste is het Warenwetbesluit informatie levensmiddelen (vroeger: Warenwetbesluit Etikettering van levensmiddelen) van toepassing. Het Warenwetbesluit informatie levensmiddelen is een uitvoeringsbesluit (Algemene Maatregel van Bestuur vloeit voort uit artikel 6 lid b) krachtens de Warenwet met voorschriften inzake etikettering van voedingsmiddelen.

Artikel 1 van dit besluit luidt:

"In dit besluit en de daarop berustende bepalingen wordt verstaan onder:
[...]
- datum van minimale houdbaarheid: de datum van minimale houdbaarheid van een levensmiddel, bedoeld in artikel 2, tweede lid, onder r, van verordening (EU) 1169/20
[...]"

De vraag die jij hebt - hoe dit beoordeeld zou worden - moet iets specifieker zijn. Als een persoon (niet het openbaar ministerie) dit bedrijf zou aanklagen (in een civiele procedure) op grond van dit artikel/besluit, dan zou er geen strafvervolging of "schuldig zonder strafoplegging" komen. Een civiele rechter kan namelijk geen straf in de zin van gevangenisstraf opleggen. Wat wel kan gebeuren is dat compensatie/schadevergoeding aan de eiser kan worden toegewezen.

Nu denk ik dat dit niet snel zou gebeuren. Wat zou er wel gebeuren? Ik denk dat deze persoon, die "uit principe" het niet vindt kunnen dat er een niet bestaande datum op de verpakking wordt gemeld, naar de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (artikel 13 van het besluit) toe stapt voor een klacht.

De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit kan dan de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport adviseren om onder artikel 32a van de Warenwet een bestuurlijke boete op te leggen aan dit bedrijf. Deze bestuurlijke boete en de hoogte ervan kan je vinden in het Warenwetbesluit bestuurlijke boeten.

Nu denk ik niet dat het ooit zo ver gaat komen. Als je namelijk kijkt naar de definitie van de datum van minimale houdbaarheid dan zie je staan, zoals bedoeld in artikel 2, tweede lid, onder r, van verordening (EU) 1169/20, dat de datum van minimale houdbaarheid de datum is tot wanneer het levensmiddel zijn specifieke eigenschappen behoudt, mits het op passende wijze wordt bewaard.

Als dit op 29/02/2015 gebeurd, dan betekend het dat op 01/03/2015 het product zijn specifieke eigenschappen heeft verloren, mits het op passende wijze wordt bewaard. Dit komt omdat de eerste werkelijke dag na 29/02/2015, 01/03/2015 is.

 · Answer

Je hebt 2 soorten houdbaarheidsdatum. THT (Tenminste Houdbaar Tot) en TGT (Te gebruiken Tot). THT heeft geen enkele consequentie. Dit is een datum die de fabrikant garandeert dat de kwaliteit van zijn product nog "als nieuw" is. Na die datum kan de kwaliteit van een product omlaag gaan maar dat wil niet zeggen dat het product niet meer bruikbaar is. Typisch voorbeeld is rijst wat, mits in de juiste omstandigheden bewaard, nog jaren na een THT datum gebruikt kan worden.

TGT is strikter want dit betekent dat je feitelijk het product niet meer kan/mag gebruiken na deze datum (met een kleine marge). Voorbeeld zijn de vleeswaren die ik vandaag op mijn brood had, die eergisteren geTGT't waren en die ik morgen zeker niet meer ga gebruiken :-)

Ik denk dat je juridische analyse bijna correct is. Normaal gesproken zal dit niet via een rechter lopen maar via de keuringsdienst van waren. In het onderhavige geval zal die waarschijnlijk opdracht geven om opnieuw te stickeren en als de betreffende controleur die ochtend  toevallig ruzie met zijn vrouw heeft gehad mogelijk ook nog een, potentiele forse, boete opleggen.

Als de TGT datum verstreken is als wordt verkocht, de kopers vals zijn voorgelicht, en er worden mensen ziek van dan loop je het risico dat je je zaak wel kunt sluiten. Als er niet vals voorgelicht is dan hebben de kopers altijd nog een eigen verantwoordelijkheid waarmee rekening wordt gehouden.

Is het strafbaar een niet-bestaande houdbaarheidsdatum op een product te zetten?

Het beste antwoord

Andere antwoorden (1)

Bekijk alle vragen in deze categorieën: