Mag een koper van bijv. een schilderij alles doen met het gekochte kunstwerk? Dus bijvoorbeeld aanpassen of vernietigen?

Ja helaas dat mag, het is je eigendom en een niet levend iets!

Jaren geleden heeft iemand voor enkele miljoenen een postzegel gekocht en hij had er al een en dat waren de enige die bestonden. Hij heeft voor de ogen van iedereen het gekochte exemplaar vernietigd. Nu is het geen schilderij maar het zegt genoeg denk ik.

Nee, je mag er niet alles wat jij maar wilt mee doen. Want de eigenaar van een schilderij heeft niet automatisch ook de auteursrechten. De kunstenaar kan dus nog steeds reproducties en openbaarmakingen van het schilderij verbieden, ook als die door de eigenaar worden gemaakt.

Wel gelden daarbij een aantal grenzen. Allereerst is er de uitzondering voor de thuiskopie: voor eigen oefening, studie of gebruik mag je een schilderij reproduceren. Wil je proberen of je het na kunt schilderen, dan mag dat. Een foto van het schilderij op je bureaublad zetten is geen probleem.

Ook kun je aanspraak maken op het beeldcitaatrecht als je wilt aankondigen dat je het schilderij gekocht hebt, of als je het schilderij gaat bespreken. Dat recht geldt ook op een weblog. Wel moet je dan aan bronvermelding doen, oftewel de naam van de schilder noemen.

Daarnaast is er speciaal voor schilderijen nog een andere uitzondering. De eigenaar van een schilderij mag dat reproduceren en vertonen, mits hij dat doet “voor zover dat noodzakelijk is voor openbare tentoonstelling of openbare verkopen van dat werk” (artikel 23 Auteurswet). Het mag geen commercieel oogmerk hebben, behalve dat je toegang voor zo’n tentoonstelling mag vragen.

Toegevoegd na 7 minuten:
Stel dat iemand “De Nachtwacht” van Rembrandt van Rijn zou kunnen kopen van het Rijksmuseum, mag die persoon daar dan een paar figuren bij schilderen? Of het in brand zetten of op een andere manier vernietigen? Maakt het uit of de schilder nog in leven is of niet?

Er is geen wet die verbiedt het origineel van de Nachtwacht te vernietigen, mocht iemand daar de eigenaar van kunnen worden. Of om er een hondje bij te schilderen.

Maar bij een schilderij van een nog levende schilder ontstaat er een probleem. Want de reputatie van de kunstenaar wordt dan aangetast door prutswerk. Bij oud werk geldt dat niet.

Met het aanpassen van een schilderij met de echte kunstwaarde van rond de 50 miljoen euro, zal de waarde (afhankelijk of er nog iets te redden valt) met zo´n 90% kunnen dalen. Totale vernietiging is gewoon een vernietiging van je eigen vermogen.
Het zou niet mogen mogen, maar het mag. Gaat het toevallig om een getrouwde man, dan is de kans héél groot dat zijn vrouw met al haar ter beschikking staande middelen zal proberen hem in het gekkenhuis te krijgen.