Mag een werkgever werknemers testen op alcohol?

Veel werkgevers denken dat testen op het gebruik van alcohol makkelijk kan onder het mom van een medische controle. Maar testen mag niet zomaar. Een test op het gebruik van alcohol is een directe inbreuk op de persoonlijke levenssfeer, die wordt beschermd door het Europees Verdrag tot bescherming van de Rechten van de Mens (Art. 8) en de Nederlandse Grondwet (Art. 10).
Waar moet een test aan voldoen?
• Testpersoon moet vrijwillig toestemmen
Een alcoholtest is te beschouwen als een medische ingreep, waarvoor de vrijwillige en geïnformeerde toestemming – ‘informed consent’ – van de werknemer nodig is. Hier mag slechts in uitzonderlijke situaties van worden afgeweken, bijvoorbeeld zoals het voor piloten geregeld is in de Wet Luchtvaart. Bij een bloedafname maakt een alcoholtest tevens inbreuk op de lichamelijke integriteit (Grondwet, Art. 11).
• Werkgever én OR moeten toestemmen
Het testen op alcohol is alleen toegestaan als de werkgever en de Ondernemingsraad dit noodzakelijk vinden en als de maatregel in verhouding staat tot het risico. De risico’s van alcoholgebruik verschillen van bedrijf tot bedrijf en zouden uit de Risico-Inventarisatie en -Evaluatie (RI&E) moeten volgen (Arbowet, Art. 3 en 5 en RI&E). Een alcoholtestprogramma op de werkplek kan pas van start gaan als de werkgever en de ondernemingsraad overeenstemming hebben bereikt, zoals geregeld in de Wet op de ondernemingsraden.
• Test moet plaatsvinden op grond van Arbeidsgezondheidskundige indicatie
De vraag wie de ademtest moet afnemen, zorgt met name bij bedrijfsartsen voor veel discussie. Het testen moet in ieder geval volgens de beroepsorganisatie voor bedrijfsartsen (NVAB) plaatsvinden op grond van een arbeidsgezondheidskundige indicatie.
•