hoe is verhoudt de relatie rechten van de mens zich tot illegaliteit.

Ieder mens (illegaal of niet) dient humaan te worden behandeld.
Mensenrechten kunnen in drie categorieën worden ingedeeld, in volgorde van vastlegging in internationale verdragen:
- Eerste generatie: burgerlijk-politieke rechten (kortweg BUPO), of grondrechten, zijn van oorsprong Westerse rechten gericht op het individu. Enkele voorbeelden zijn het recht op vrije meningsuiting, godsdienstvrijheid en het recht op leven.
- Tweede generatie: economische, sociale en culturele rechten (ofwel ESOCUL) leggen de nadruk op sociale rechtvaardigheid. Voorbeelden zijn het recht op voedsel, inkomen, onderdak en scholing. Deze rechten werden tijdens de Koude Oorlog op de agenda gezet door communistische staten, en raakten tevens populair in de Derde Wereld.
- Derde generatie: collectieve rechten zijn nauw verbonden met de tweede generatie mensenrechten. Ze werden populair in de Derde Wereld tijdens de dekolonisatie, toen veel Afrikaanse en Aziatische staten het recht op zelfbeschikking, het recht op eigen grondstoffen en een eerlijke welvaartsverdeling voor hun eigen volk eisten.

Een overheid dient hieraan te voldoen en ook illegalen dienen op deze manier behandeld te worden.
Illegalen kunnen op grond van deze rechten onderdak en voedsel vragen van de overheid. Dat krijgen ze dan ook in de asielzoekerscentra. Maar een illegaal heeft als kenmerk dat hij zichzelf juist onttrekt aan deze voorziening.

De rechten van de mens geven niet ieder mens het recht maar te doen en laten wat men wil.
Daarom is illegaal verblijf strafbaar.

Aan de andere kant heeft ieder mens recht op bescherming, vrijheid, opvang.

Op grond van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM) hebben ook illegalen rechten.
Dat houdt o.a. in dat kinderen tot de categorie van kwetsbare personen horen en daarom in het bijzonder recht hebben op bescherming van hun privéleven. Het recht op het voeren van een gezinsleven houdt in dat dat ook voor de moeder geldt.