Is racisme aangeleerd/geïnstitutionaliseerd of biologisch al aanwezig?

Het is altijd lastig te bepalen of iets is aangeleerd of aangeboren is. In de meeste gevallen gaat het om een wisselwerking tussen deze twee: de aangeboren eigenschappen en het aangeleerde gedrag zorgen samen voor het echte gedrag. Het gaat dan dus om de vraag wat de grootste oorzaak is, de genen of de omgeving. Opvallend in je vraag vind ik het woordje toch in de laatste zin. Ik vind het namelijk veel aannemelijker dat racisme aangeleerd is dan dat het aangeboren is.

Racisme heeft te maken met groepsvorming. Mensen identificeren zich graag met een groep, zodat ze een lid zijn van een geheel. Dit maakt de wereld ook overzichtelijker, doordat je eigenlijk aan het categoriseren bent. Om te rechtvaardigen dat je bij die groep hoort, of op basis van een bepaald kenmerk dat jou groep identificeert, gaan mensen hun eigen groep beter vinden dan andere groepen. Hierdoor ontstaat een soort wij-zij denken, waarbij wij het altijd beter doen dan zij. Zij zijn dan minder goed, en vandaaruit ontstaan de stereotypen en vooroordelen.
In een individualistische cultuur als de onze is sprake van een lossere groepsvorming, maar de basis zit er wel in. Wij denken ook in groepen en we hebben bepaalde beelden bij die groepen. Pas wanneer je mensen uit die groepen leert kennen, merk je dat de stereotypes lang niet altijd kloppen.
Terugkomend op je vraag: wat is nu aangeleerd en wat zit er al in? Ik denk dat aangeboren is dat we als mensen een groep zoeken, dat we mensen onderscheiden op hun eigenschappen om overzicht in de wereld te creëren. Aangeleerd is in elk geval op basis waarvan dat onderscheid gemaakt wordt. Dat we dat doen op basis van huidskleur komt puur en alleen doordat dit de meest zichtbare eigenschap is. Aangeleerd zijn ook de stereotypen die gevormd worden, evenals de vooroordelen.

Het is moeilijk, misschien zelfs onmogelijk om je vraag helemaal goed te beantwoorden, omdat dit erg lastig te onderzoeken is. Een aanrader voor jou is misschien wel de uitzending van het Groot Racisme Experiment, 7 november 2013, door BNN. Niet ethisch verantwoord, maar wel interessant ;-)

biologisch aanwezig? lijkt me niet...
kijk naar jonge kinderen - die maken geen onderscheid tussen sexe, kleur, afwijkingen , enz. Pas als jouw zoon of dochter met een "andersoortig" klasgenootje thuiskomt om te spelen kan er gedoe (of gedonder) ontstaan.