In hoeverre zijn de veranderingen van de Arabische lente te vergelijken met de Europese revoluties van rond 1800?

Dat zou ik niet willen zeggen. Voor hetzelfde geld kun je beweren dat onze cultuur 2000 jaar achterloopt op de Arabische, want toen wij nog in onze moerassen aan het rondploeteren waren, waren zij bezig met wiskunde en sterrenkunde.

Mensen en volkeren zijn nu eenmaal altijd in beweging. Meestal begint iets uit ideologie, maar macht en corruptie krijgen (helaas) ten slotte de overhand. Dan komt er een moment waarop het volk er genoeg van heeft, en krijg je opstand, revolutie, burgeroorlog of zelfs oorlog.

Een revolutie is eigenlijk het begin van een ommekeer. De eigenlijke ommekeer neemt jaren of tientallen jaren in beslag. Dan komt er, als je bof hebt, een nieuwe stabiele periode, waarin de mensen weer tevreden zijn en de machthebbers handelen op basis van een ander uitgangspunt (of ideaal, als je dat zo wilt noemen).
En dan begint het feest weer opnieuw, want idealen verdwijnen nu eenmaal, en mensen met macht worden nu eenmaal corrupt... En daar gaan we weer.

Je ziet het bijvoorbeeld heel goed aan Napoleon. In de Franse revolutie riep het volk om 'vrijheid, gelijkheid en broederschap', en de koning (plus familie) en de edelen werden onthoofd of op een andere manier gedood, of verjaagd. Het moest maar eens uit zijn met die lui! Ze waren stinkend rijk, terwijl en het volk dood ging van de honger. Ze vormden een kliek, ze schoven elkaar de leukste baantjes toe...
En wat deed Napoleon toen hij eenmaal aan de macht was? Hij kroonde zichzelf tot keizer en deelde leuke baantjes uit aan al zijn familieleden.

Is dat iets om somber van te worden? Niet als je dit weet. Je moet nooit geloven dat 'deze' revolutie de oplossing van alle problemen zal zijn. Je kunt alleen hopen dat het na 'deze' revolutie een poosje beter gaat. Maar voordat het zover is, gaat het eerst nog een poosje slechter, want een revolutie is niet leuk.

Zit er dan helemaal geen vooruitgang in, en blijven we altijd maar van revolutie naar revolutie gaan? Dat zullen we moeten afwachten. Aan de ene kant lijkt de democratie een behoorlijk 'nette' structuur, maar ook daar kunnen corruptie en uitbuiting ten slotte toeslaan. Dus wie weet, zijn wij over 200 jaar weer aan de beurt...