Hoe rouwen mensen? Wanneer zitten mensen in een rouwverwerking na het overlijden van een dierbare?

Elisabeth Kübler-Ross, psychiater en stervensbegeleidster, onderscheidde 5 fasen van rouw:

Ontkenning
Ontkenning is het niet onder ogen zien van wat er is of niet meer is. Het verlies is zo pijnlijk, dat je het gedoseerd, stap voor stap, moet toelaten om het te kunnen gaan verwerken
Protest
In deze fase protesteert de rouwende tegen het intense verdriet en de oorzaken daarvan. De rouwende richt zijn woede, machteloosheid en onbegrip meestal op artsen, therapeuten, familieleden, God of de kerk, enzovoorts. Soms kan dat ook een verloren of onbereikbare liefde zijn.
Onderhandelen
Omdat de rouwende merkt dat protesteren en smeken weinig effect sorteren, gaat hij zich doelen stellen. Als ik nu dit of dat doe, zal het dan toch nog goed komen, vraagt hij zich af.
Depressie
Wanneer het ontkennen van het verdriet, het protesteren daartegen en het onderhandelen niet geholpen hebben, treedt vaak depressiviteit en somberheid op.
Aanvaarding
Het proces van rouw en rouwverwerking gaat vanzelf over in acceptatie. Dit is de aanvaarding van het pijnlijke verlies dat nu eenmaal hoort bij rouw en rouwverwerking. Het kan rust geven dat de rouw en de rouwverwerking een plaats gekregen hebben. Voorwaarde hiervoor is het uiten en verwerken van de pijn rondom het rouwproces. Soms moet er ook een vergeving plaatsvinden.

Goeie vraag, maar lastig antwoord. Hoe en hoeveel iemand rouwt is heel persoonlijk. Bij een grote gebeurtenis, bijvoorbeeld het overlijden van een dierbare,
gaat men er over het algemeen vanuit, dat het "zo heftig" is, dat we niet kunnen inschatten hoe iemand anders erop reageert. Zo gebeurt het bijvoorbeeld best vaak dat mensen nauwelijks "verdrietig" lijken op de uitvaart van een naaste, maar dat de rest van de aanwezigen bij zichzelf denkt (of tegen elkaar zegt) dat de klap misschien nog moet komen. Sommige mensen vinden het fijn om hun leed te delen, sommige mensen juist niet, die rouwen wel, maar doen dat op momenten dat ze alleen zijn.

Kortom: Je mag helemaal zelf weten hoe je je rouw verwerkt. (Val er anderen niet teveel mee lastig, maar je hoeft ze echt niet te ontzien!)
Oordeel nooit over hoe iemand anders rouwt. Je moet nooit zeggen (of eigenlijk zelfs denken) dat iemand niet droevig genoeg is, of juist te, of wat dan ook.

Praten is eigenlijk altijd goed. Als iemand er niet over wil praten zegt'ie het wel. En als je praat over rouw, kom je er wel achter hoe de mensen om je heen rouwen.

de fasen zoals hierboven beschreven kloppen wel, maar worden door iedereen anders ervaren. bij de één is het verloop precies van fase 1 naar fase 5, maar bij anderen kunnen fases worden overgeslagen of opnieuw terugkomen. Per mens is het verschillend hoe intensief die rouw wordt beleefd en hoe lang het duurt. Zodra een dierbare is overleden, kom je in het rouwproces terecht. Vaak begint die fase dan toch met ontkenning, al is het natuurlijk een verschil of je iemands overlijden aan zag komen, of dat het plotseling is gebeurd. Ook cultuur speelt een belangrijke rol. Kijk maar naar de televisieberichten na de aardbeving in Japan, of destijds in Haïti. In japan lijken mensen minder verdriet te hebben, omdat ze zich veel minder uiten dan bijv. de Haïtianen. Toch zal het gemis van bijv. je kind bij beiden even hard aankomen.
Belangrijk is dat ieder mag rouwen op de manier die bij hem/ haar past. Er zijn geen regels voor. Wel is het raadzaam dat als je je na een langere periode (bijv. 1 a 1,5 jaar) nog steeds hetzelfde voelt als toen het net gebeurd was, je proffesionele hulp inschakelt die je misschien kan helpen om het een plekje te gaan geven.
Verdriet om het verlies van een dierbare kun je je leven lang hebben, maar het is natuurlijk wel belangrijk dat je na verloop van tijd weer kunt functioneren.
De tip om er een ander niet lastig mee te vallen vind ik persoonlijk nogal raar. Als je verdriet hebt, mag je dat natuurlijk delen met je dierbaren. Als het goed is, vinden ze het ook helemaal niet erg als je veel praat over degene die je verloren hebt!

Dit zijn twee vragen waar geen pasklaar antwoord op te geven is.
Iedereen rouwt op een andere manier. Daar zijn geen regels voor.
Het hangt er in de eerste plaats al vanaf wie er overleden is, en welke band je met die persoon had.
Dat is er ook nog de manier van overlijden, was het plotseling, of was er een lang ziekbed. Als iemand plotseling overlijdt is er verbijstering, ongeloof en hartverscheurend verdriet. Bij een lang ziekbed kan er een vorm van opluchting zijn. Je ziet dat het heel moeilijk is om er een lijn in te trekken.
Zelfs erover praten, wat mensen vaak graag hebben, en wat aangeraden wordt, is niet bij iedereen van toepassing. Ik was het liefste alleen en moest met rust gelaten worden in mijn ergste verdriet. Toen ik er eindelijk over kon praten, was iedereen al verder gegaan met zijn leven en was er nog weinig interesse.
En als je bedoeld met 'rouwverwerking' dat het beter gaat met de rouwende, dat is ook bij iedereen anders. Ik kan enkel voor mezelf praten, bij mij was er na 3 jaar enige verbetering na het overlijden van mijn zoon.
Daar zijn signalen voor die ik eens geschreven heb als antwoord op een andere vraag:
Als je kan praten met mensen over het gebeurde zonder te huilen.
Als je weer, zonder te forceren, aandacht krijgt voor andere zaken dan je verdriet.
Als je terug moed krijgt om initiatief te nemen voor iets.
Als de pijn minder is, als je aan degene denkt die je verloren hebt.
Als je weer, zonder schuldgevoel, kan lachen…

Bij ernstige ziektes zoals kanker en alzheimer wil het ook gebeuren dat de rouwverwerking al begint tijdens de ziekte en men bij het overlijden eerder een soort rust ervaart en gelijk weer verder kan. Zoals hierboven beschreven is er een mevrouw die de vijf fases van het rouw verwerken heeft uitgeschreven, maar dit is achterhaalde psychologie. Hoe moet je je namelijk voelen als je geen van die fases hebt en toch een dierbare bent verloren, ben je dan fout? Je kunt niet van te voren zeggen hoe of wanneer iemand precies rouwen gaat, maar het belangrijkste is dat men zelfs jaren na overlijden nog klaar staat voor degene die een verlies heeft meegemaakt. Want ookal staat er negen maanden voor het kan jaren duren voordat iemand een verlies verwerkt heeft en het kan ook heel lang duren eer men met verwerken begint.

Rouwen doen we allemaal op onze eigen manier...de één doet dat met veel kabaal en anderen doen dat in stilte. Het kan ook heel erg afhangen van de cultuur waar je mee opgegroeid bent. De relatie die je met de overledene, familie, geliefde, dierbare vriend hebt is ook van invloed op hoe je rouwt. Familietradities...rituelen en ga zo maar door...allemaal van invloed.
Wanneer iemand in een rouwverwerking zit, tja dat is al helemaal voor buitenstaanders moeilijk om aan de ander te zien. Volgens de al genoemde stappen, zit je eigenlijk altijd in een rouwproces (het begint bij ontkenning etc) dus elke reactie na het verliezen van een dierbare kan bestempeld worden als zijnde aan het rouwen. Of je nou boos bent, denkt dat het niet waar is, verdrietig bent of wat dan ook....dat is rouwen en rouwen is in mijn ogen niets meer en niets minder dan het gemis van een dierbare en het verdriet of de emoties die daarbij komen kijken....uiteindelijk slijt het verdriet en maakt het plaats voor wellicht een gemis en een soort weemoed gevoelens als je denkt aan de overledenen. Soms kan het zijn dat er een wervelwind van emoties jaren later weer op komen borrelen...dat hoort er ook bij. En soms begint iemand pas jaren later te beseffen dat hij/zij de dierbare mist of kwijt is....kennelijk is dan de tijd gekomen om dat te voelen en toe te laten.
Trouwens rouwen doen we ook als we iets kwijt zijn en dat kan een mens zijn, maar dat kan ook zijn als je noodgedwongen moet verhuizen, of rouwen om een scheiding of rouwen om iets wat nooit geweest is.. het kan van alles zijn...
Maar niets moet ook rouwen niet, dat komt vanzelf wel als het nodig is. Dus als mensen na het overlijden van een dierbare gaan feesten, dan is dat niet fout of ongevoelig, dan is dat hun manier van omgaan met...