Wat is de ontstaansgeschiedenis en nut van een (ceremoniële) president?

Het feit dat het Kabinet van de Bondspresident weinig politieke macht heeft in de Basiswet voor de Bondsrepubliek Duitsland wordt algemeen beschouwd als een reactie op de ervaringen met het Kabinet van de Reichspräsident in de Weimarrepubliek .
Tijdens de beraadslagingen van de Parlementaire Raad was er een brede consensus onder alle betrokkenen dat de president niet opnieuw zo'n prominente positie in het politieke systeem zou moeten krijgen als de Reichspräsident (met name Paul von Hindenburg ) destijds had.

De Reichspräsident was het staatshoofd van het Duitse Rijk van 1919 tot 1934 en in mei 1945. Het ambt bestond eerst op basis van de wet op de voorlopige rijksmacht van 10 februari 1919 en vervolgens op basis van de Weimar-grondwet van 11 augustus 1919. Hij werd doorgaans rechtstreeks door het volk gekozen voor een termijn van zeven jaar. De Reichspräsident was opperbevelhebber van de strijdkrachten, benoemde en ontsloeg de Reichskanzler en kon de Duitse Reichstag ontbinden . In de jaren 1919-1923 en vooral vanaf 1930 heeft de Reichspräsident de wetgeving van de Reichstag aangevuld of grotendeels vervangen door noodbesluiten .
Om deze reden wordt zijn positie in het politieke systeem achteraf vaak als te sterk beoordeeld (wat vaak werd beschreven met het trefwoord substituut keizer). In de basiswet van 1949 werd het ambt van de bondspresident dus bewust weinig macht gegeven, met uitdrukkelijke verwijzing naar de Weimar-jaren.

In Duitsland was oorspronkelijk, sinds 1867, de Pruisische koning de bondspresident van de Noordduitse Bond. In die hoedanigheid had hij het oppergezag over het leger en de buitenlandse politiek.
Naderhand ging de benaming bondspresident over op geheel Duitsland en werd de functie danig afgezwakt tot ceremonieel.
Ook in Oostenrijk is bondspresident de titel van het ceremoniele staatshoofd. En in Zwitserland is bondspresident de benaming voor de telkens voor een jaar gekozen voorzitter van de Zwitserse Bondsraad.
Bron: Winkler Prins encyclopedie.