Hét vraag- en antwoordplatform van Nederland

wanneer is in de grondwet gekomen dat de regering wethouders en zelfs de gemeenteraad uit hun functie mag ontheffen?

dat staat dus al een tijd in de grondwet!

Toegevoegd na 16 uur:
of staat het niet in de Grondwet maar in de Gemeentewet? van de bevoegdheid is volgens mij gebruik gemaakt ergens na de oorlog toen in Groningen(?) een meerderheid kreeg in bepaalde gemeenteraden

Toegevoegd na 1 dag:
foutje! na (?) moet komen"de communistische partij.

Verwijderde gebruiker
6 jaar geleden
1.1K
SimonV
6 jaar geleden
Waarom denk je dat dit in de grondwet staat?
Heb je een bron?
SimonV
6 jaar geleden
O, ik zie hier staan dat de minister van Binnenlandse Zaken de benoeming van de wethouder zou kunnen vernietigen: http://www.binnenlandsbestuur.nl/bestuur-en-organisatie/nieuws/geen-extra-instrumenten-burgemeesters-bij.9576771.lynkx
Verwijderde gebruiker
6 jaar geleden
Het staat niet in de grondwet en ook niet in de gemeentewet. Het vernietigingsrecht betreft niet het ontslaan van een wethouder. De wethouder wordt door de gemeenteraad aangesteld en kan alleen door de gemeenteraad worden ontslagen, door niemand anders. Het artikel 132 Wettelijke regeling provincies en gemeenten; toezicht; belastingen is pas bij de grondwetswijziging van 1983 in de Grondwet opgenomen.
lid 4 Vernietiging van besluiten van deze besturen kan alleen geschieden bij koninklijk besluit wegens strijd met het recht of het algemeen belang. De drie gevallen (die door elke berichtgever wordt nagepraat) betreffen de vernietiging van een aanstellingsbesluit (geen ontslag op grond van wat dan ook). De aanstelling had niet plaatsgevonden volgens artikel 28 van de gemeentewet. Dit was ontdekt door burgers die het gemeld hebben.
Verwijderde gebruiker
6 jaar geleden
@tilborgh, wat jij bedoelt is de zaak Finsterwolde uit 1951. Onderstaand stond op 13 december 2017 in de Volkskrant.
'In de vorige eeuw is door het Rijk drie keer ingegrepen in gemeenten wegens
"taakverwaarlozing' (artikel 132, lid 5).
Het bekendste voorbeeld is de gemeente Finsterwolde, waar een regeringscommissaris de taken van het (communistische) gemeentebestuur overnam." Dit klopt van geen kant. Het art. 132 is pas in 1983 in de grondwet gekomen. Het middel van de regeringscommissaris is sedert 1945 zelfs maar één keer gebruikt.
Op 20 juli 1951 trad in Finsterwolde artikel 146, lid 4 van de grondwet in werking. Daarin stond dat de Regering een noodvordering moest treffen als ‘de regeling en het bestuur van de huishouding ener gemeente door de Gemeenteraad grovelijk werd verwaarloosd'.
In 1951 werd de gemeenteraad van het Groningse Finsterwolde voor twee jaar uitgeschakeld en overgenomen door de regeringscommissaris. Niet eens wegens taakverwaarlozing, maar omdat de raad (de meerderheid was communistisch) sociale maatregelen weigerde uit te voeren, zoals die vanuit Den Haag waren opgedragen. Het anticommunisme in Den Haag was een sterker motief dan de wil om de lokale democratie te waarborgen.

Heb je meer informatie nodig om de vraag te beantwoorden? Reageer dan hier.

Antwoorden (1)

Er staat nergens in de Grondwet dat de regering wethouders en zelfs de gemeenteraad uit hun functie mag ontheffen.
De wethouder wordt door de gemeenteraad gekozen en kan alleen door de gemeenteraad worden afgezet door het aannemen van een raadsbesluit waarin het vertrouwen wordt opgezegd. Zoals een burgermeester benoemd wordt door de Kroon (de koning en de ministers) en alleen door de Kroon kan worden ontslagen.

In de grondwet van 1815 regelde art 155 de Plaatselijke verordeningen van de Plaatselijke Besturen.
In 1848 werd het vervangen door art 140, Regeling en bestuur van de huishouding der gemeente.
In 1887 bepaalt het artikel 144 met lid 1 t/m 4 welk gezag het gemeentebestuur vervangt wanneer van grovelijke verwaarlozing van de gemeentelijke huishouding sprake is.
In 1938 wordt dit artikel 146 en in 1953 wordt het artikel 153.
Bij de grondwetsherziening van 1983 vervalt artikel 153 en komt artikel 132 in de Grondwet. Wettelijke regeling provincies en gemeenten; toezicht; belastingen.
lid 4 Vernietiging van besluiten van deze besturen kan alleen geschieden bij koninklijk besluit wegens strijd met het recht of het algemeen belang.
lid 5 Bij de wet kunnen voorzieningen worden getroffen voor het geval het bestuur zijn taken grovelijk verwaarloost.

Elk besluit dat door de raad genomen is in strijd met het recht of het algemeen belang, kan in beginsel worden vernietigd. Particuliere belangen spelen daarbij geen rol.
Het vernietigingsrecht geldt alleen wegens strijd met geschreven recht en het algemeen belang.
Onder ‘strijd met het recht’ wordt verstaan strijd met de wet en de algemene rechtsbeginselen.
Bij strijd met de wet moet worden gedacht aan strijd met de Grondwet, strijd met wetten in formele zin en lagere regelgeving.
Aan een vernietigingsbesluit gaat een bestuurlijk traject vooraf, bestaande uit signaleren, informatie opvragen, beoordelen, informeren/overleg en vernietiging al dan niet voorafgegaan door schorsing.

Na de verkiezing van de leden van de raad vindt de benoeming van wethouders plaats in een vergadering van de raad in de nieuwe samenstelling.
Gemeenten in Nederland kiezen via de gemeenteraadsleden zelfstandig hun wethouders die een politieke partij vertegenwoordigen. Deze kunnen, wanneer de verkiezing rechtmatig heeft plaatsgevonden, niet door de regering aan de kant worden gezet omdat de burgermeester hem een sul met oren vindt.
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
6 jaar geleden
SimonV
6 jaar geleden
Wat ik niet begrijp, bij historische versies: https://www.nederlandrechtsstaat.nl/grondwet/artikel.html?artikel=132&categorie=15&auteur staat: "Art. 132, eerste lid, Gw. 1815: De stedelijke regeringen zijn zamengesteld op zoodanige wijze als noodig wordt geoordeeld bij de reglementen, door de bestaande regeringen of bijzondere commissien door den Koning te benoemen, ontworpen (art. 130, eerste lid, Gw. 1840)." Daaruit maakte ik op dat artikel 132 toen al in de grondwet stond?
Verwijderde gebruiker
6 jaar geleden
Voorbeelden van besluiten die vernietigd zijn: De gemeente Valkenswaard verleende bouwvergunning voor de bouw van een woonhuis en een overdekt zwembad. Deze vergunning was echter in strijd met het bestemmingsplan verleend.
Het besluit van de gemeente Valkenswaard werd vernietigd wegens strijd met de Wet ruimtelijke ordening en het betreffende bestemmingsplan De gemeenteraad van de gemeente Heumen had besloten de prijzen van de bouwkavels in een bepaalde wijk te verlagen.
De stemverhouding was negen voor en acht tegen.Eén raadslid, die voor het voorstel had gestemd, was echter gegadigde voor een bouwkavel. Het raadslid had dus een direct persoonlijk belang bij de besluitvorming. Geoordeeld werd dat dit in strijd was met artikel 28 van de Gemeentewet.
http://wetten.overheid.nl/BWBR0005416/2013-07-01#TiteldeelII_HoofdstukII_Artikel28 In de gemeente Driebergen-Rijsenburg speelde een zaak van strijd met het algemeen belang.
De reinigingsrechten voor inwoners met een inkomen onder een grens, zouden worden kwijtgescholden. Het besluit is vernietigd.
Het inkomensbeleid komt toe aan de centrale overheid. Alleen op individuele basis kan een kwijtschelding van belastingen en heffingen
plaatsvinden.
Verwijderde gebruiker
6 jaar geleden
@Simon,
Dit Artikel 132: Reglementen stedelijke Regeringen; Kiesprocedure Leden Provinciale staten van de Grondwet van 1815 is de opvolger van artikel 78 van de Grondwet van 1814: Reglementen stedelijke Regeringen.
Bij de Grondwetswijziging van 1840 is het gewijzigd in artikel 130. In 1848 werd het artikel 138. Na nog eens negen grondwetswijzigingen eindigde het in 1972 als artikel 151, Samenstelling, inrichting en bevoegdheid der gemeentebesturen. Bij de grondwetsherziening van 1983 is dat nu artikel 123 e.v.
SimonV
6 jaar geleden
Ach, zo werd ik op het verkeerde been gezet.
Plus.

Weet jij het beter..?

Het is niet mogelijk om je eigen vraag te beantwoorden Je mag slechts 1 keer antwoord geven op een vraag Je hebt vandaag al antwoorden gegeven. Morgen mag je opnieuw maximaal antwoorden geven.

0 / 5000
Gekozen afbeelding