Is de Nederlandse schoolplicht in strijd met de vrijheid en de rechten van de mens?

In België kent men de leerplicht, maar ik heb begrepen dat men in Nederland eigenlijk niet de leerplicht maar de schoolplicht hanteert. Ik dacht dat het oorspronkelijk ging over het recht op leren, zoals in de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens staat voorgeschreven. Het voelt voor mij een beetje aan als het gevangennemen van de kinderen en ze dwingen tot leren. Stel dat ouders en kind graag bij elkaar willen zijn gedurende de dag, om tijd samen door te brengen in gezinssfeer, dan kan dat dus niet omdat de Nederlandse regering de kinderen opeist? Vandaar mijn vraag, of dit niet in strijd is met de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens.
http://www.ohchr.org/en/udhr/pages/Language.aspx?LangID=dut

Verwijderde gebruiker

11 jaar geleden

in: Politiek & Overheid

1.5K

1.5K keer bekeken

Antoni

11 jaar geleden

We hebben in Nederland met elkaar afgesproken dat we een bepaalde mate van beschaving en een bepaalde mate van welvaart willen hebben en wilen behouden. Daarvoor is het nodig dat kinderen een opleiding krijgen, zodat zij allemaal een zinvolle bijdrage kunnen leveren aan de maatschappij. Elke Nederlander die kan bewijzen dat hij zijn kind zelf thuis een even goede opleiding kan geven als het kind op een school zou krijgen, mag in principe zijn kind thuis onderwijzen. In de praktijk is dat allemaal overigens niet eenvoudig en naar mijn mening is het ook niet verstandig, omdat een school veel meer biedt dan alleen lesstof, maar bijvoorbeeld ook sociale contacten. Het ontwikkelen van sociaal gedrag door de sociale contacten is weer een middel om een volwaardig burger te kunnen worden in de Nederlandse samenleving.

tinus1969

11 jaar geleden

Het bovenstaande van Antoni klopt niet; thuisonderwijs is in Nederland niet toegestaan, het wordt soms gedoogd.
Over de waarde van sociale contacten etc op school kun je overigens eindeloos discussiëren; het typische is, dat die sociale contacten nogal atypisch zijn (alleen leeftijdsgenoten, vrij grote en vaste groep) en het maar de vraag is of dat voor elk kind optimaal is.
In de praktijk zou thuisdonderwijs een oplossing kunnen zijn (denk ik) voor kinderen met een 'etiketje', zoals Hoe dan ook, deze discussie duikt wel vaker op in de krochten van internet, mn onder mensen die zelf thuisonderwijs willen geven. Er is geen helder ja/nee antwoord, bovendien is er ook nog een IVRK (Internationaal Verdrag voor de Rechten van het Kind) waarin nadrukkelijk staat dat een kind recht heeft op onderwijs; de Nederlandse Staat heeft dat recht uitgewerkt via schoolplicht.

Antoni

11 jaar geleden

tinus1969, dank voor je reactie. Zo te lezen ben je beter op de hoogte van de regels dan ik. Ik dacht dat thuisonderwijs in Nederland onder voorwaarden wel gewoon was toegestaan.

tinus1969

11 jaar geleden

@viridiflavus; http://www.ivrk.nl/ivrk.pdf artikel 28 De Staten die partij zijn, erkennen het recht van het kind op onderwijs, en teneinde dit recht geleidelijk en op basis van gelijke kansen te verwezenlijken, verbinden zij zich er met name toe: a. primair onderwijs verplicht te stellen en voor iedereen gratis beschikbaar te stellen;
b. de ontwikkeling van verschillende vormen van voortgezet onderwijs aan te moedigen, met inbegrip van algemeen onderwijs en beroepsonderwijs, deze vormen voor ieder kind beschikbaar te stellen en toegankelijk te maken, en passende maatregelen te nemen zoals de invoering van gratis onderwijs en het bieden van financiële bijstand indien
noodzakelijk; Daar staat toch wel een basis voor een schoolplicht (zij het wat opgerekt).
Overigens is dit artikel ook de basis voor gratis schoolboeken (en het afschaffen van lesgeld voor minderjarigen) zoals een jaar of wat geleden ingevoerd. De overheid heeft de plicht ervoor te zorgen dat er gratis (middelbaar) onderwijs gevolgd kan worden.

Heb je meer informatie nodig om de vraag te beantwoorden? Reageer dan hier.

Geef jouw antwoord

Het beste antwoord

De Universele verklaring van de rechten van de mens is weliswaar een belangrijke, en algemene aanvaarde , standaard maar is in strikt juridische zin niet bindend zoals bijvoorbeeld een verdrag dat wel is. Dus in die zin kan de schoolplicht in Nederland juridisch gezien niet in strijd zijn met deze verklaring.

Artikel 26 geeft invulling aan het recht op onderwijs en het eerste artikel stelt dat lager onderwijs verplicht is en beroeps en hoger onderwijs voor iedereen beschikbaar. Er wordt nergens een definitie gegeven van wat lager onderwijs precies is, dus dat geeft wel wat ruimte om te bepalen wat wel / niet verplicht is.

In Nederland is er juridisch gezien de mogelijkheid om thuis lager onderwijs te geven. Dit kan op basis van artikel 5a, 5b of 5c van de leerplichtwet (zie de eerste link). Artikel 5b wordt het meest gebruikt en gaat over een situatie waarbij er geen school op een redelijke afstand is waar onderwijs wordt gegeven vanuit de levensbeschouwing die men aanhangt. De schatting is dat er 200 tot 2000 kinderen zijn die thuisonderwijs genieten.

Er is momenteel discussie over het schrappen van artikel 5b waarmee thuisonderwijs de facto verboden zou worden maar de onderwijsraad adviseert om deze mogelijkheid open te houden en de controle goed te regelen (derde link). Mijn indruk is dat thuisonderwijs mogelijk blijft.

Omdat hiermee op dit moment alle mogelijkheden, van school naar keuze tot thuis zelf onderwijs geven, open liggen en artikel 26 niks zegt over het hoe van onderwijs maar alleen welke rechten en plcihten er zijn is er volgens mij niks strijdigs tussen de Universle verklaring en het Nederlandse beleid.

Bronnen:

Verwijderde gebruiker

11 jaar geleden

Antoni

11 jaar geleden

Hieronder de letterlijke teksten uit de Leerplichtwet 1969: Artikel 5. Gronden voor vrijstelling van inschrijving De in artikel 2, eerste lid, bedoelde personen zijn vrijgesteld van de verplichting om te zorgen, dat een jongere als leerling van een school onderscheidenlijk een instelling staat ingeschreven, zolang a. de jongere op lichamelijke of psychische gronden niet geschikt is om tot een school onderscheidenlijk een instelling te worden toegelaten;
b. zij tegen de richting van het onderwijs op alle binnen redelijke afstand van de woning - of, indien zij geen vaste verblijfplaats hebben, op alle binnen Nederland - gelegen scholen onderscheidenlijk instellingen waarop de jongere geplaatst zou kunnen worden, overwegende bedenkingen hebben;
c. de jongere als leerling van een inrichting van onderwijs buiten Nederland staat ingeschreven en deze inrichting geregeld bezoekt. Artikel 5a. Trekkend bestaan De in artikel 2, eerste lid, bedoelde personen zijn vrijgesteld van de verplichting om te zorgen, dat een jongere als leerling van een school staat ingeschreven, zolang zij een bij algemene maatregel van bestuur te omschrijven trekkend bestaan leiden waarbij de jongere hen vergezelt. De algemene maatregel van bestuur kan bijzondere regelen bevatten betreffende de vrijstelling in verband met: a. de leeftijd van de jongere waarop de verplichting ingaat om te zorgen dat een jongere als leerling van een school staat ingeschreven;
b. de omstandigheden waarin de personen bedoeld in de eerste volzin, verkeren die van invloed zijn op de bereikbaarheid van een passende school voor de jongere. Een artikel 5b. of 5c. bestaat (dus) niet. Jammer dat het zo onduidelijk in je bron is vermeld. Verder overigens complimenten voor je antwoord!

Verwijderde gebruiker

11 jaar geleden

Bedankt voor compliment en aanvulling.

tinus1969

11 jaar geleden

Strikt genomen bestaat er nog steeds geen recht op thuisonderwijs; in een aantal nauw omschreven gevallen bestaat er recht op vrijstelling van de leerplicht -er is daarna (gek genoeg) ook geen enkele controle of ondersteuning meer mbt het onderwijs aan deze kinderen.
Dat is van belang, omdat deze vrijstellingen alleen gelden als je kind 5 is. Wie thuisonderwijs wil geven, omdat zijn/haar kind vastloopt op school (iets dat bij kinderen met een etiketje vaak genoeg gebeurt), kan niet meer op deze vrijstellingen terugvallen.

Deel jouw antwoord

Bekijk alle vragen in deze categorieën:

Maatschappij

Politiek & Overheid

Samenleving

Verkiezingen

Wetgeving