zijn er wel of geen minimumstraffen bij rechtszaken?

Elk misdrijf en elke overtreding heeft een eigen maximumstraf en een eigen maximumboete. Daar mag de rechter niet overheen gaan, maar tot die grens is hij vrij om de straf te bepalen. Die maxima staan in de wet. De politiek discussieert er zo nu en dan over om de wettelijke maxima te verhogen.
Er zijn overigens landen waar ook een minimum straf geldt. Als de rechter dan iemand schuldig oordeelt is hij aan dat minimum gebonden.

Toegevoegd na 4 minuten:
Voor de duidelijkheid: Nederland heeft dat minimum dus niet.
Wat je bijvoorbeeld in Duitsland wel eens ziet is dat de rechter iemand (onterecht) vrijspreekt omdat hij vindt dat de minmumstraf in dat specifieke geval onredelijk hoog is.

Het geven van minimumstraffen van de rechters was een onderwerp in kabinet Rutte I. De PVV diende een voorstel in om een wet in te voeren waarin rechters verplicht werden om een minimumstraf uit te spreken voor recidive misdadigers die keer op keer de fout in gaan. Minister Opstelten van Veiligheid & Justitie heeft in maart 2011 het wetsvoorstel naar de Tweede Kamer gestuurd.
De Raad van State was het niet eens met dit wetsvoorstel omdat dit in strijd is met de trias politica die in Nederland geldt. Dat is de leer die ervan uitgaat dat je een democratie het beste kon bewaken door de uitvoerende macht, de wetgevende en de rechterlijke macht te scheiden. De scheiding der overheidsmachten. Het is een van de democratische beginselen van onze rechtsstaat, naast het legaliteitsbeginsel. Door dit wetsvoorstel gaat de wetgevende macht, de Staten-Generaal, op de stoel zitten van de rechter, en bepalen wat de minimumstraf is die de rechter moet gaan opleggen aan de veroordeelde, zonder ook maar rekening te moeten gaan houden met de omstandigheden van de veroordeelde.
Hier komt dus een van de democratische beginselen van onze rechtsstaat in gevaar, namelijk de scheiding der overheidsmachten, de trias-politica. De wetgever gaat bepalen wat de rechter, de macht die hen controleert, voor een vonnis dient uit te spreken. Dit is het begin van de afbraak van onze democratie.

1. De eventuele invoering van minimumstraffen is niet wenselijk omdat niet aangetoond kan worden dat er momenteel een probleem is met de huidige straffen.
2. Er is niet onderbouwd dat er door dit wetsvoorstel van minimumstraffen minder recidive en minder criminaliteit zou gaan komen, daar is geen onderzoek naar gedaan.
3. Dit wetsvoorstel een onwenselijke systeembreuk in onze democratische rechtsstaat. In ons huidige stelsel is het aan de rechter de juiste straf te bepalen.
Zolang in Nederland de trias politica geldt komt een wet waarin de rechter verplicht is een minimumstraf te eisen echt niet door de Tweede Kamer en zeker niet door de Eerste Kamer.

Toegevoegd na 1 minuut:
Dit laatste is dus de huidige situatie.