Wat is geweldsmonopolie?

Dat je als enige de kans hebt of krijgt geweld uit te oefenen.

Een monopolie is een alleen-recht. Geweldsmonopolie betekent dan het alleen-recht hebben om geweld uit te oefenen. Onze overheid heeft zo'n geweldsmonopolie. Het is de burgers in principe niet toegestaan geweld te gebruiken. Dat is voorbehouden aan de overheid.
Wil een burger een andere burger dwingen om een verplichting na te komen, dan moet hij dat via het civiele recht afdwingen. Na een gerechtelijke uitspraak kan de overheid naleving van de uitstpraak afdwingen, desnoods met geweld (inzet politie).

Een monopolie (alleenrecht) op het gebruik van geweld is volgens de Duitse socioloog Max Weber een van de definiërende kenmerken van een soevereine staat. Staten verbieden in principe het gebruik van geweld door hun burgers en ingezetenen, en plaatsen het recht om geweld toe te passen bij instituten als de politie en de krijgsmacht, om de orde te handhaven. Het vermogen om dit monopolie te handhaven is een belangrijke maat voor de stabiliteit van een staat.