Hét vraag- en antwoordplatform van Nederland

Wordt er in de Nederlandse spelling/grammatica nog steeds gebruik gemaakt van het feit dat een woord mannelijk of vrouwelijk is?

En waarvoor wordt het dan gebruikt?

Toevoeging: en hoe weet ik of een woord mannelijk of vrouwelijk is?

Verwijderde gebruiker
15 jaar geleden
in: Taal
7.3K

Heb je meer informatie nodig om de vraag te beantwoorden? Reageer dan hier.

Het beste antwoord

Dat kun je zien aan het lidwoord, alle woorden met het zijn onzijdig, behalve als het een diminutief (verkleinwoord) is. Alle woorden met de (behalve meervoud) zijn van het gemeenschappelijke geslacht (mannelijk en vrouwelijk). Verder geldt dat ieder beroep eindigend op -ER mannelijk is en werkplaatsen eindigend op -ERIJ allemaal vrouwelijk zijn. Verder zijn alle zelfstandig naamwoorden eindigend op -IG -LIJK -HEID vrouwelijk. Alle meervouden worden tot de vrouwelijke groep gezien, omdat zij met naamvallen dezelfde vervoeging hebben. Mannelijke woorden gaan als onderwerp in een naamval altijd met DE. In de bezittelijke vorm wordt dat DES, als meewerkend voorwerp DEN en als lijdend voorwerp weer DE (De, des, den, de) Terwijl bij het vrouwelijk geslacht het zo gaat (De, der, der, de) en bij het onzijdige zo; (het, des, den, het). Wanneer je dus kijkt naar het oudere Nederlands, (toen Nederlands nog duidelijker naamvallen had) kun jee gemakkelijk aan het lidwoord zien bij welk lidwoord iets hoort.

Waarom is het dus "de Encyclopedie DER levende dieren"?
i.p.v. "de Encyclopedie DES levende dieren".
Omdat het meervoud (dieren) zich vrouwelijk vervoegt. Dat terwijl het woord DIER onzijdig is. (HET dier).

Waarvoor het gebruikt wordt?
Als je wilt zeggen "HET dier en ZIJN leefomgeving". Of de "DE vrouw en HAAR huis". Dan nog een leuke vraag; Is het bij HET meisje ZIJN/HAAR spullen. Het mag beiden, omdat het een verkleinwoord is en dus zou het gewone geslacht van het stamwoord (MEID) overheersen en dus het vrouwelijk geslacht aanduiden. Terwijl je ook kunt zeggen; HET meisje wordt meer gebruikt dan meid, HET meisje is dus als het ware zijn eigen stamwoord gaan vormen. Dan zou meisje dus onzijdig zijn en ZIJN als bezittelijk voornaamwoord aan de orde zijn.

Tegenwoordig worden geslachten heel slordig gebruikt, kijk maar een naar de zin; WIENS jas is dit? Terwijl misschien uit de context blijkt dat de jas een zonder meer van een vrouw is. WIENS hoort dan WIER te zijn.
Of naar de uitspraak "dit keer", wat in de oren van bjna elke nederlander een normale uitspraak is, maar laten we eens dieper kijken. DIT is een aanwijzend voornaamwoord dat is afgesplitst van HET. Is het HET keer? Nee, het is DE keer, het hoort dus DEZE keer te zijn.

De geslachten in het Nederlands worden dus wel degelijk veel gebruikt, maar veel nederlanders gebruiken ze fout, net als de nederlandse naamvallen. Omdat veel mense gewoon niet meer weten waarvoor ze dienen.
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
15 jaar geleden

Andere antwoorden (6)

Ja, bij verwijzingen, als: de zon laat *haar* stralen schijnen
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
15 jaar geleden
In jou zin staan al genoeg woorden die het geslacht verraden: DE spelling en het feit en een woord... Alle geslachten heb je gebruikt, mannelijk, vrouwelijk en onzijdig...
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
15 jaar geleden
Verwijderde gebruiker
15 jaar geleden
Het lidwoord 'een' duidt geen geslacht aan, het lidwoord 'de' wordt gebruikt voor mannelijke én vrouwelijke zelfstandig naamwoorden. Alleen bij 'het' heb je een ondubbelzinnig lidwoord voor onzijdige zelfstandig naamwoorden te pakken.
ahum, het antwoord hierboven kopt dus niet.. Het lidwoord 'de' gebruik je voor mannelijke en vrouwelijke woorden, 'het' is voor onzijdig, en 'een' kan gebruikt worden voor alledrie. Het lidwoord zegt dus lang niet alles over het geslacht van een woord. Onzijdige woorden zijn vrij makkelijk te onderscheiden van mannelijke en vrouwelijke door het lidwoord het ipv de. Maar de verschillen tussen mannelijke en vrouwelijke woorden zijn alleen te zien in de ssituatie die Edo aanreikt.
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
15 jaar geleden
In veel talen kun je het zien aan de lidwoorden. In het Engels helemaal niet meer (the en a worden voor alle geslachten gebruikt) en in het Nederlands nog een beetje.
DE wordt voor zowel mannelijk als vrouwelijk gebruikt. Wij maken enkel nog verschillen tussen mannelijk en vrouwelijk enerzijds en onzijdig anderzijds.
Bv:
De man
De vrouw
Het kind

Daarbij worden alle woorden die verkleind worden (uitgang -tje of -je) als onzijdig aangeduid.
Bv:
Het mannetje
Het vrouwtje

Een heel vreemde is natuurlijk Het meisje. Het is duidelijk dat een meisje vrouwelijk is, maar door dat er -je in zit wordt het toch als onzijdig aangeduid.
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
15 jaar geleden
Verwijderde gebruiker
15 jaar geleden
Dat waardeer ik zo aan het Duits. Daar zou je zeggen (en schrijven): Daar loopt een meisje. Het houdt zijn pop stevig vast. Wij zouden van die laatste zin maken: Zij houdt haar pop stevig vast. Het Duits is taalkundig correct: "meisje" is onzijdig. Vandaar de "het" aan het begin van de zin. En je spreekt van "zijn" pop, omdat je naar iets onzijdigs verwijst.
Verwijderde gebruiker
15 jaar geleden
mwah, dat waardeer ik dan persoonlijk weer zo aan het nederlands, dat wij minder met die grammatica bezig zijn en gewoon zien dat dat meisje een vrouwspersoon is en dus 'zij'. Zo heeft iedere logica zn aanhangers :)
Verwijderde gebruiker
15 jaar geleden
Aan dat 'zij houdt haar pop vast' erger ik me nog niet zo. Je kunt dat beargumenteren dat 'zij' verwijst naar het meisje zelf en niet naar het woord. Waar ik deze tendens zelf echt de grens over vind gaan, is de volgende variant: 'Het meisje die haar pop vasthoudt.' Brrrr... Jammer genoeg komt het steeds vaker voor...
Ja, daar wordt nog wel gebruik van gemaakt. Alleen niet meer echt vaak. Als ik er zo over nadenk, heb je het alleen nodig in situaties als "kijk eens hoe de boom zijn takken over het woud uitstrekt". En dat is eigenlijk al meer schrijftaal dan spreektaal.

Maargoed, het verschil tussen mannelijke en vrouwelijke woorden in de Nederlandse taal is danig aan het vervagen. Regel is in elk geval dat een woord met lidwoord 'het' onzijdig is. Woorden met 'de' zijn mannelijk dan wel vrouwelijk. Alhoewel er tegenwoordig ook woorden zijn die niet eens meer een geslacht hebben, in het woordenboek staat er dan bijvoorbeeld 'm/v' achter.

Grappig is wel dat deze tweeslachtige woorden in Noord-Nederland meestal als mannelijk worden opgevat, terwijl inwoners van Zuid-Nederland en Vlaanderen ze juist als vrouwelijk zien.
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
15 jaar geleden
Verwijderde gebruiker
15 jaar geleden
Je ziet steeds vaker dat mensen zeggen "het huis die daar staat". Zelfs "de bonnetje" is al beschreven. Kennelijk staan we aan het begin van de vervaging tussen m/v en onzijdig.
Verwijderde gebruiker
15 jaar geleden
Klopt, maar dat zijn over het algemeen toch mensen voor wie Nederlands niet de eerste taal is. Of waar thuis een andere taal wordt gesproken. Ik zie het met lede ogen aan, als taalpurist.
Je gebruikt het bij verwijzingen, en die heb je vaker dan je denkt.

Ik zie een ontwikkeling waarbij mensen steeds meer alle woorden beschouwen als mannelijk, behalve als het gaat om wat ik heel breed zal omschrijven als 'instanties'. Heel raar, hoe officiëler, hoe meer geneigd mensen zijn om het woord te behandelen als vrouwelijk. Wat ik als tekstcorrector inmiddels wel duizenden keren heb moeten corrigeren:

'De raad gebruikt haar invloed.'
'Het college gebruikt haar invloed.'

Beide zijn fout. 'Raad' is niet vrouwelijk, maar mannelijk. En 'college' is (zoals al te zien aan het lidwoord) ook niet vrouwelijk, het is onzijdig. In beide gevallen is het juiste bezittelijk voornaamwoord 'zijn'.
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
15 jaar geleden

Weet jij het beter..?

Het is niet mogelijk om je eigen vraag te beantwoorden Je mag slechts 1 keer antwoord geven op een vraag Je hebt vandaag al antwoorden gegeven. Morgen mag je opnieuw maximaal antwoorden geven.

0 / 5000
Gekozen afbeelding