Waarom heet het tafel en niet tavel?

De basis is een woord uit het Latijn: tabula (met als betekenis 'plaat, plank, plat vlak'). In het latere volks-Latijn werd de b als een v uitgesproken: tavula, tavola. Zo kon het Middelnederlands het woord ontlenen als tavele. Daaruit ontstonden later de varianten taffel en tafel.

Taalkundigen noemen het een sterke foneemoppositie dat een Middelnederlandse v in een hedendaags Nederlandse f veranderde, en dat gebeurde ook omgekeerd: fenster werd venster. Dit is vrijwel altijd het geval bij de overgang van een leenwoord (uit Latijn of Frans) naar een inheems woord. Het is mogelijk dat dit alleen een kwestie van spelling was, maar er is ook verschil te zien tussen de regio van Nederland waarin het betreffende woord in onze taal werd opgenomen. De specifieke manier van uitspreken van woorden door die streek maakte het onderscheid. (Klein voorbeeldje om dit toe te lichten: zou het woordje zon in de regio Amsterdam in onze taal zijn opgenomen dan zou het als son worden geschreven, want in Mokum zeggen ze: de son in de see sien sakken).