Mag een vraag beginnen met het woord "hoezo"?

Question

Mijn zoon van 12 stelt altijd vragen die niet beginnen met het woord "waarom" (waarom doe je dit, waarom is dat zo, waarom moet ik dat etc...) maar hij begint al zijn vragen met "hoezo" (hoezo doe je dit, hoezo is dat zo, hoezo moet ik dat etc...). Ik verbeter hem steeds door te zeggen dat hij zijn zin hoort te beginnen met "waarom", maar ik weet eigenlijk niet zeker of zijn manier van vragenstellen wel of niet correct Nederlands is.
Vandaar mijn vraag: Is een vraag beginnen met "hoezo" correct Nederlands?

Amadea · Accepted Answer

'Waarom mag ik hier niet parkeren?' is het gewoonst en is ook neutraler dan 'Hoezo mag ik hier niet parkeren?' In de laatste vraag klinkt verbazing of zelfs verontwaardiging door. Maar het mag allebei. Waarom is een bijwoord waarmee naar een reden of doel wordt geïnformeerd. Hoezo is eigenlijk een tussenwerpsel, een uitroep van verbazing. Een tussenwerpsel staat altijd buiten de grammaticale structuur van de zin en kan volgens de Algemene Nederlandse Spraakkunst (ANS, 1997) worden opgevat als een zinnetje op zichzelf. De woordenboeken van Van Dale (2005) en Koenen (2006) nemen hoezo inmiddels als 'vragend bijwoord' op. Van Dale geeft als betekenis 'waarom', en Koenen 'op welke manier, in welk opzicht'. Hoezo kan volgens Koenen informerend, maar ook argwanend en ongelovig gebruikt worden.
'Hoezo mag ik hier niet parkeren?' is dus een goede zin. Het is niet zomaar een neutrale reactie op de opmerking 'U mag hier niet parkeren': de spreker/schrijver kan er direct mee duidelijk maken dat het verbod op z'n minst verbazing wekt. 'Waarom mag ik hier niet parkeren?' is neutraler. In de spreektaal kan deze vraag natuurlijk ook met het nodige ongeloof worden geuit.

 · Answer

Nee, hoezo is eigenlijk geen woord dat je in zinsverband gebruikt. Hooguit als losse term als iemand een opmerking maakt en je wilt de achtergrond of het verband ervan weten . Hoezo ?? Of eventueel : Hoezo dat dan ?? (Wat eigenlijk al meer spreektaal / gezegde is)
In een volledige zin verander je ' hoezo'  dan weer in ' ' waarom' .

Zinnen die beginnen met 'hoezo' hebben eigenlijk altijd op de een of andere manier iets...brutaals of verontwaardigds  in zich, omdat je met 'hoezo' feitelijk iemand ter verantwoording roept of een nadere uitleg verzoekt. Zeker voor een kind wel handig om zo snel mogelijk af te leren.

De vragen van je zoontje moeten zo te zien beginnen met waarom of hoe ; het woord (hoe)zo is daar nooit op zijn plek. 
Gewoon lekker blijven verbeteren dus. Vroeg of laat valt het kwartje.

 · Answer

Van Dale:
hoe·zo vrag bw in welk opzicht; waarom

Ja het kan dus prima, het is gewoon een vragend bijwoord.
Ik vind het persoonlijk niet zo mooi klinken, maar ja wie ben ik....

 · Answer

Er is zelfs een populair wetenschappelijk programma geweest, van origine Vlaams en door Bart Peters gepresenteerd, als ik mij niet vergis, die de titel Hoe Zo droeg.
Natuurlijk zit er een woordspelletje in verpakt omdat achter Hoe een vraagteken stond en achter Zo een uitroepteken.
Nu spreken Vlamingen doorgaans wat anders Nederlands dan wij Nederlanders, toch zijn de Vlamingen, door de taalstrijd in Belgie, meer betrokken bij woordvorming en spelling en winnen ze vaak kwissen die over het Nederlands als taal gaan.
Toch gebruiken ook wij Hoezo wel als openingszin van een vraag, Doorgaans zit daar dan verbijstering en/of cynisme in verpakt.
Zoals in "Hoezo Bavariajurkje, ik dacht dat het Dutch Dress heette"
Hoezo mag dus gebruikt worden, van de Dutch Dress is dat nog niet zeker.
Dat is nu echt een gezeur van de voetbalbobo's die niets om het lijf heeft.
Maar dat is een persoonlijke opvatting.

 · Answer

Hoezo is denk ik meer een jongeren stopwoordje dat zij zonder er bij na te denken in hun zin verwerken, met name aan het begin van een zin. 'Hoezo doe je dat dan niet?'

Mag een vraag beginnen met het woord "hoezo"?

Het beste antwoord

Andere antwoorden (4)

Bekijk alle vragen in deze categorieën: