Wat is aap noot mies?

Question

Is 't een hulpmiddel voor 't alfabet of letterkennis? Of misschien totaal iets anders?

AlphaLimaSierra · Accepted Answer

In 2010 is het 100 jaar geleden dat het leesplankje aap noot mies op de markt kwam. Generaties schoolkinderen leerden vanaf 1910 lezen met dit leesplankje, de bijbehorende vertelselplaat, het letterdoosje, het 
leesboekje en het klassikale leesbord.

Het leesplankje is ontworpen door de onderwijzer M.B. Hoogeveen, die een klassikale versie van het leesplankje in zijn klas gebruikte voor het leesonderwijs. Deze versie 
van het plankje werd nooit uitgegeven. Pas een paar jaar later, in 1897, ontwierp Hoogeveen een leesplankje dat door uitgeverij M.D. Brinkgreve in Deventer werd uitgebracht. Dit plankje begon met de woorden raam roos neef fik gat. De meningen over dit plankje waren lang niet altijd even positief. Het succes kwam pas vanaf 1910, toen de leesmethode overgenomen werd door uitgeverij Wolters. Zij gaven illustrator Cornelis Jetses de opdracht om de tekeningen op het plankje te maken.

In 1931 werd de methode aangepast en verscheen er ook een nieuwe versie van de vertelselplaat bij de verbeterde leesplank. In deze nieuwe versie zijn de figuren aangepast aan de mode van de tijd.
Andere plankjes

Niet iedereen zal zich het leren lezen met het leesplankje aap noot mies herinneren. Zo werd er voor het katholieke onderwijs door de Tilburgse Frater E. Becker het leesplankje ontworpen met de woorden: aap roos zeef. En ook voor de leerlingen in de voormalige kolonie Nederlands-Indië werd er een speciaal leesplankje gemaakt. Dit plankje begon met de woorden jaap gijs dien.

 · Answer

Aap, noot, mies is een bord (een oud systeem) waar men vroeger kinderen de letters en woordjes mee leerde, dus lezen

 · Answer

het leesplankje in afgeleid van een verhaal dat de kindjes vroeger op school te horen kregen De aap klom op een huis met de pet van teun. Zus en jet keken ernaar.  Kijk Gijs kwam ook aan gelopen. Het zal niet helemaal op volgorde staan zoals ik het hier een stukje heb neer getypt maar in ieder geval komen in dat verhaaltje alle personages dieren en dingen voor die op het leesplankje staan in volgorde van hoe het in het verhaaltje verteld word zo staan ze ook afgebeeld op het leesplankje. 
er zijn er wel boekjes te koop bij de boekhandelaren ( er moet er hier in huis wel een liggen ergens ,dat is ook de bron waar ik die informatie weg haal))waar het verhaaltje wel in staat en waarin ook de geschiedenis over het leesplankje te vinden is  en de verschillende soorten leesplankjes  staan er ook in want je hebt meerdere soorten leesplankjes. niet alleen aap noot mies hoewel dat  wel de bekendste is volgens mij

 · Answer

Wat grappig. Het aap-noot-mies is nu een standaardbegrip geworden, zoiets als het abc.

Ik heb ook nog met grote leesplank leren lezen. De plaatjes gingen terug op de boekjes van Ot en Sien. Een soort Jip en Janneke van voor de oorlog.
Uiteraard was er kort na de oorlog nog geen nieuw materiaal voorhanden, zodat er op school nog met die boekjes werd gewerkt. Het waren heel grappige verhaaltjes over Ot en Sien op de boerderij, over de bok, en does de hond, enz.
Ik ken de leesplank nog steeds uit mijn hoofd.

Er waren ook heel grote platen, ook door Jetses geschilderd, van allerlei situaties op de boerderij. het oogsten en het zaaien, en de hooiberg. 
Het waren beelden van een toen al bijna vervlogen tijd. Dat wisten we wel, maar we vonden dat niet erg, want de nieuwe tijd kwam er wel al aan, maar dwong ons nog niet tot haast.
Want als ik aan mijn lagereschooltijd denk, dan was het rustig, en waren we altijd aan het spelen, zonder dure nintendo s en weet ik wat al.
We waren zelf Ot en Sien. En liepen op en neer van Moeder naar School en van School naar Moeder.

Toegevoegd na 12 uur:
waarschijnlijk heeft Rose gelijk, en was de boerderij van Wim, Zus en Jet uit een ander verhaal dan dat van Ot en Sien. In mijn herinnering is het allemaal nogal landelijk, maar het zal toch wel zo zijn. Dank Rose.
Mijn snelheid van opzeggen is ook nog enorm!

 · Answer

Ja, het is een hulpmiddel voor het leren van de eerste woordjes. 
Is heel bekend geworden als leesplankje van Hoogeveen, hulpmiddel bij het leren lezen.
Het bestaat uit een plankje met een of meer richels waarop de letters van het woord dat boven de richel is afgebeeld, gelegd kunnen worden. Het sluit aan bij de omstreeks 1800 geïntroduceerde klankmethode waarbij kinderen de letters van een woord na elkaar uitspreken zoals ze moeten klinken, dus aa-p, nn-oo-t, mm-ie-ss, en zo het woord leren lezen. Het leesplankje helpt daarbij doordat de leerling de letters legt en zo het woord ziet ontstaan.

In onze eerste leeslessen, zo'n 50 jaar geleden,  leerde ik  de woorden OOR – OOM – NOOT – ROOK – ROOS – GOOT; en die leerden we niet alleen lezen en schrijven, maar uitspreken OOk met een MOOie rOnde mOnd, zodat je allemaal toetjes als van zingende kerstengeltjes rondom je zag.

 · Answer

Aap noot mies is een manier om te leren lezen en spellen. Als kinderen daaraan beginnen beginnen ze met zogenaamde klankzuivere woorden. Dat zijn woorden die maar op een manier te spellen zijn: op de manier zoals je ze in klanken hoort. 'Noot' is een klankzuiver woord dat alleen op de manier te spellen is zoals je het hoort: n/oo/t. 'Mies' idem dito: m/ie/s. In het woord 'lijm' bijvoorbeeld kun je als klank horen: l/ij/m en l/ei/m. Dat is dus niet klankzuiver. 'Brood' is ook niet klankzuiver: je hoort op het eind een /t/ maar je schrijft een /d/. 'Jet' daarentegen is weer wel klankzuiver: je hoort een /t/ en je schrijft een /t/. De twee woorden met de lange ij en de korte ei zijn dus verwarrend in het leesplankje. 
Verder is het heel vooruitsprevend dat in het woord 'weide' de laatste /e/ klein wordt weergegeven: dat is een stomme /e/ die wij als /u/ uitspreken: weidu.  Ook in het woord 'schapen' staat de /e/ klein aangegeven: ook die spreken wij uit als /u/: schapun. Dat zijn dus ook geen klankzuivere woorden. 
Tegenwoordig leren kinderen lezen en spellen met de klankzuivere woorden 'maan-roos' et cetera.

Toegevoegd na 3 minuten:
Bron: juf in basisonderwijs groep 3-4, dus de groep die leert lezen en spelen.

Wat is aap noot mies?

Het beste antwoord

Andere antwoorden (5)

Bekijk alle vragen in deze categorieën: