Bij 't ex-fokschaap krijg je een -t achter het VD, maar waarom niet bij de andere medeklinkers?

't Fokschaap of 't Kofschip is een ezelsbruggetje, op basis waarvan je weet of de uitgang een D of een T heeft. Dit heeft te maken met een "Klankwet".

Klankwet: stemhebbend of stemloos
Het ''t kofschip-ezelsbruggetje' is eigenlijk een korte weergave van een klankwet in het Nederlands. De klanken t, f, k, s, ch en p zijn 'stemloze klanken'. Dat wil zeggen dat je je stembanden er niet voor gebruikt. Na zo'n stemloze klank volgt ook een uitgang die begint met een stemloze klank, zoals -te.

De andere klanken, a, e, i, o, u, y, ij, en b, d, g, l, m, n, r, v, w, z, zijn 'stemhebbende klanken'; deze klanken maak je met trillende stembanden. Na een stemhebbende klank volgt ook een uitgang die begint met een stemhebbende klank, zoals -de.

Op basis van een afspraak voor de spelling. Die luidt dat we voor de laatste letter van een voltooid deelwoord van een zwak werkwoord moeten kijken naar de verleden tijd van zo'n werkwoord.

Maak - maakte - dus ook: gemaakt
Bellen - belde - dus ook: gebeld.

De afspraak had ook kunnen luiden dat we altijd een -d of altijd een -t als laatste letter van het voltooid deelwoord zouden schrijven maar zo is het toevallig niet. Dan zou het "gemaakd" en "gebeld" zijn. Of "gemaakt" en "gebelt". Dit zou de spelling echter veel moeilijker maken. En bijv. de vraag oproepen: waarom schrijven we "gebelt" maar is het: de gebelde dokter kwam vlug.

Laten we het maar houden zoals het is...