Waarom schrijf je paarse, bij " paarse laarzen " met een s en niet met een z?

Je moet het eigenlijk omdraaien. 


Waarom wordt de 's' van 'laars' een 'z' in het meervoud? Dit komt vanwege de afspraak dat de s in het meervoud een z wordt na de medeklinkers l, m, n en r: "hals - halzen, pels - pelzen, gems - gemzen, lens - lenzen, bons - bonzen, grens - grenzen, laars - laarzen, vaars - vaarzen, vers - verzen."


Die regel geldt uiteraard alleen voor zelfstandige naamwoorden. Niet voor bijvoeglijke naamwoorden als "paarse" in "de paarse jurk".


Als het gaat om het zelfstandig naamwoord 'paars' ("Het paars in dit schilderij is slordig geschilderd") dan is het meervoud "paarsen" en niet "paarzen". Voor deze uitzondering bestaat geen echte verklaring.


"De Algemene Nederlandse Spraakkunst (ANS, 1997) vermeldt (...) dat er vrij veel woorden zijn die volgens deze regel een meervoud met -z- zouden moeten krijgen, maar toch (ook) een meervoud met -s- hebben. De voornaamste zijn: balans - balansen, concours - concoursen, dans - dansen, diocees - diocesen, eis - eisen, forens - forensen of forenzen, impuls - impulsen, kaars - kaarsen, kans - kansen, kers - kersen, kikvors - kikvorsen, koers - koersen, kous - kousen, krans - kransen, lans - lansen, mars - marsen, mens - mensen, ons - onsen of onzen, paus - pausen, plons - plonsen of plonzen, poes - poezen of poesen, pols - polsen, prins - prinsen, Pruis - Pruisen, saus - sausen of sauzen, schans - schansen, spons - sponzen of sponsen, stimulans - stimulansen, tendens - tendensen, trans - transen, wals - walsen, wens - wensen, zeis - zeisen.

De ANS geeft geen verklaring voor deze uitzonderingen. Wel is er een patroon in te herkennen, namelijk dat de meeste van deze woorden in een van de volgende twee categorieën vallen:

    woorden die uiteindelijk teruggaan op een niet-Germaanse taal, zoals het Latijn of het Frans (bijvoorbeeld balans, dans, koers en ook kaars);
    woorden die in ouder Nederlands met -sch op het eind werden geschreven (zoals eis, kikvors en mens)."

Toegevoegd na 16 minuten:
Heb nog verder gezocht, n.a.v. die alinea hierboven over de spelling in ouder Nederlands.
De oude spelling van "paars" was "paarsch" en die van "laars" is altijd "laars" geweest.