Hét vraag- en antwoordplatform van Nederland

Hoe noem je woorden waarbij de klemtoon niet steeds op de zelfde lettergreep ligt?

Bijvoorbeeld: HE-lemaal hele-MAAL

Verwijderde gebruiker
15 jaar geleden
in: Taal
Geef jouw antwoord
0 / 2500
Geef Antwoord

Het beste antwoord

Daar is geen speciaal woord voor, althans niet voor dat soort woorden, omdat in het Nederlands, in tegenstelling tot veel andere talen (al is het ook een overeenkomst met veel talen) de klemtoon met name relevant is voor de uitspraak / betekenis van de hele ZIN, en niet zozeer van het wóórd. Tenzij het natuurlijk weer een woord betreft dat afhankelijk van de klemtoon een andere betekenis krijgt (voorkOmen / VOORkomen - overDRIJven / Overdrijven). Vaak zweeft de klemtoon ook binnen een zin.
Ik heb die jas niet aan gehad, bijvoorbeeld, kan, afhankelijk van de klemtoon betekenen :
-dat een ander die jas aan heeft gehad
- dat ik hem echt niet gedragen heb
- dat ik een andere jas droeg
- dat ik een ander kledingstuk droeg, of in elk geval niet die jas
- dat ik hem, wederom, echt NIET gedragen heb
affijn, you het the point. We kunnen op zo ongeveer elk woord de klemtoon leggen en daardoor de betekenis van dehele zin veranderen.

En dat is wat er gebeurt met een woord als 'helemaal'.
Er is hier HElemaal niks gebeurd versus er is hier heleMAAL niks gebeurd.

Voor dergelijke woorden is dus geen aparte benaming, want eigenlijk kan het met ELK woord met meerdere 'hoofd-lettergrepen'.
Verwijderde gebruiker
15 jaar geleden

Andere antwoorden (2)

Ik denk dat er dan sprake is van polysemie.
AWM
15 jaar geleden
Nee, daar is geen speciaal stijlwoord voor.
Maar wel interessant:

De plaats van de klemtoon is in het Nederlands ten dele onvoorspelbaar. De woorden Panama, pyjama en chocola hebben een sterk vergelijkbare lettergreepstructuur, maar de klemtoon ligt in deze woorden op steeds een andere lettergreep.
Dat betekent dat voor ieder woord apart onthouden moet worden waar de klemtoon ligt. Ook verschilt de klemtoon voor hetzelfde woord vaak per streek. Bovendien kan in sommige gevallen betekenisverschil worden uitgedrukt door klemtoon, bijvoorbeeld in het verschil tussen 'over'drijven en over'drijven', of tussen 'voor'komen en voor'komen'.
Verwijderde gebruiker
15 jaar geleden
Deel jouw antwoord
0 / 2500
Geef Antwoord
logo van Kompas Publishing

GoeieVraag.nl is onderdeel van Kompas Publishing