Hét vraag- en antwoordplatform van Nederland

Hoe en wanneer zijn de namen van kleuren in onze wereld ontstaan?

Wie is er begonnen met de kleuren namen te geven?
En waarom lijken de namen van kleuren in alle talen dikwijls op elkaar.

8 jaar geleden
in: Taal
Geef jouw antwoord
0 / 2500
Geef Antwoord

Antwoorden (2)

In het Nederlands kennen we slechts negen "zuivere" kleurennamen: rood, geel, groen, blauw, paars, bruin, zwart, grijs, wit. Soms worden zwart, grijs en wit niet tot de kleuren gerekend, maar dat is een onderscheid van natuurkundig-fysiologische aard. Taalkundig vormen deze negen benamingen één klasse van woorden. Die klasse bestaat in veel talen en de benamingen volgen de regels voor de afstamming van talen. Verwante talen hebben gelijkende woorden voor dezelfde kleur. Dat woorden (niet alleen kleuren) in verwante talen gelijkenis vertonen wordt veelal verklaard door een geconstrueerde "oer-taal" te veronderstellen, waarin het betreffende woord in de oorspronkelijke "grondvorm" voorkomt. De negen zuivere kleurwoorden in het Nederlands zijn allemaal terug te voeren tot een grondvorm in het PIE (proto-indo-europees).
Daartegenover staat een veel grotere klasse van kleurbenamingen die verwijzen naar iets dat die kleur heeft. Veel van die benamingen zijn uit het Frans afkomstig. Denk aan rose (bloem), oranje (vrucht), violet (bloem), purper (schelp), turkoois (mineraal). Ik denk dat er met enige moeite wel duizend van dat soort kleurennamen te vinden zijn. Dat die veelal uit het Frans afkomstig zijn komt, doordat Frankrijk lange tijd toonaangevend is geweest in de mode, waardoor de Franse benamingen in veel andere talen terechtgekomen zijn. Ook in talen die helemaal niet met het Frans of het Nederlands verwant zijn. En dat verklaart meteen waarom veel kleurennamen een internationaal karakter hebben en in veel talen bekend zijn.
8 jaar geleden
De reden dat de woorden voor kleuren op elkaar lijken (in ieder geval wat betreft de meeste Europese talen) is dat de talen verwant zijn. Een aantal woorden voor kleuren vallen in de Swadesh-lijst, een lijst met basiswoorden in bijna alle talen. Die woorden veranderen weinig en langzaam, en daardoor kun je de verwantschap nog duidelijk zien (zie de Google Books link).
Je andere vraag, waar de woorden vandaan komen, is erg interessant. Het lijkt erop dat in de vroegste fase de woorden iets tastbaars waren. Guy Deutscher zegt in zijn geweldige boek het volgende. In Semitische talen is rood 'adam', dat komt van 'dam', wat 'bloed' betekent. Ook het woord 'groen' komt in veel talen van een woord dat 'gras' of 'plant' betekende. Dus eerst zei je "De jurk is bloed", en vervolgens veranderde die betekenis.
Verwijderde gebruiker
8 jaar geleden
Deel jouw antwoord
0 / 2500
Geef Antwoord
logo van Kompas Publishing

GoeieVraag.nl is onderdeel van Kompas Publishing