Hét vraag- en antwoordplatform van Nederland

Waarom noemen wij een sinaasappel niet "oranje" ?

In de meeste talen zit er in het woord voor sinaasappel het woord "oranje". In het Nederlands niet. Hoe is dat gekomen, historisch gezien?

Picture for question
AWM
14 jaar geleden
in: Taal
12.5K
Verwijderde gebruiker
14 jaar geleden
Een sinaasappel noem je alleen oranje als deze rijp is...
Cryofiel
14 jaar geleden
Apfelsine...
Verwijderde gebruiker
14 jaar geleden
Waarom vinden zoveel mensen dit een goeie vraag?
Verwijderde gebruiker
14 jaar geleden
Omdat het een enorm goede vraag is als je erover na gaat denken.
Verwijderde gebruiker
14 jaar geleden
Snap ik ook niet Cindy, misschien omdat het AM is.
Want typ sinaasappel in google en je hebt het antwoord.....
AWM
14 jaar geleden
Het ging mij erom waarom juist in de Nederlandse taal voor een afwijkend woord is gekozen, Momo. Kon je daar de uitkomst makkelijk van vinden? Lijkt me sterk...
Verwijderde gebruiker
14 jaar geleden
Maar hoe heette die kleur dan voor die tijd?!? ;)
Verwijderde gebruiker
14 jaar geleden
Ik neem aan dat we de kleur nog niet kenden.
Verwijderde gebruiker
14 jaar geleden
En dan zul je misschien zeggen, maar wortels dan? Maar wortels waren ook niet altijd oranje. Klein citaat van Wikipedia:
De huidige oranje wortel is het resultaat van kruisingen, waarschijnlijk werden de eerste oranje wortels geteeld in Nederland in de 17e eeuw[1]. De oranje wortel werd pas in de 17e eeuw verspreid over de rest van Europa. Bron: http://nl.wikipedia.org/wiki/Wortel_%28groente%29
Verwijderde gebruiker
14 jaar geleden
Mogelijk ook nog interessant, op: http://nl.wikipedia.org/wiki/Oranje_%28kleur%29 staat het volgende te lezen: Het woord oranje is afkomstig van het Perzische narang (het Spaanse naranja), dat sinaasappel betekent. Ook in veel andere talen (Engels, Frans, Spaans) wordt hetzelfde woord gebruikt voor 'oranje' en 'sinaasappel'. De Franse stad Orange was ooit een centrum van sinaasappelhandel en dankt hier zijn naam aan. Het Nederlandse koningshuis dankt zijn naam aan die stad, dus eigenlijk aan de sinaasappel. Het is dus een woordspeling dat het koningshuis met de kleur oranje wordt gesymboliseerd. Maar zo mogelijk nog belangrijker om te weten, van dezelfde link: De kleur oranje komt vrij weinig in de natuur voor en kent dan ook niet zo veel symboliek als de meeste andere kleuren. Een uitzondering is dat het symbool staat voor het Nederlandse koningshuis. Het oranje staat in Nederland voor alle nationale sportteams en pars pro toto veelal voor geheel Nederland. Ook op Koninginnedag wordt veel oranje gedragen.
Verwijderde gebruiker
14 jaar geleden
Ze zijn niet altijd oranje, behalve als ze rijp zijn.
Zelfde met bananen. Groen/geel.
Daar komt ook de uitspraak vandaan: Het is me....

Heb je meer informatie nodig om de vraag te beantwoorden? Reageer dan hier.

Het beste antwoord

Sinaasappel wordt zo genoemd vanwege China heb ik wel eens begrepen.

Dit is ook wel logisch aangezien de eerste exemplaren van de plant (Citrus sinensis) uit China werden geïmporteerd door de Portugezen.

Toegevoegd na 13 minuten:
Er wordt aangenomen dat het Engelse woord 'orange' dat eerst werd gebruikt voor de vrucht en daarna pas voor de kleur op de volgende manier (en in die volgorde) is ontstaan:

Eerst vanuit de Tamiltaal, waar het woord 'naranthai' was, naar Sanskriet, waar het 'nāraṅgaḥ' was, via Perzisch 'nārang,' Arabisch 'nāranj,' Spaans 'naranja,' Latijn 'arangia,' Italiaans 'arancia' of 'arancio' en Oud-Frans 'orenge'

Het woord 'orange' wordt in de 14de eeuw voor het eerst aangetroffen in de Engelse taal.

Toegevoegd na 18 minuten:
Het blijft dus gissen, maar waarschijnlijk hadden we destijds niet zoveel met Oud-Frans, Laat-Latijn, of Engels, waardoor we voor een beschrijvende naam hebben gekozen.

Toegevoegd na 33 minuten:
Tot slot, een andere verklaring zou kunnen liggen in het feit dat de Perzische vorsten exotische bomen verzamelden, waaronder mogelijk ook Sinaasappelbomen. De vruchten werden ook verhandeld door Moren, de afzetmarkt liep zeker tot aan Spanje toe door.

De algemene indruk die ik krijg (ik kan het fout hebben) is dat de grootscheepse handel in sinaasappels in Nederland pas in ernst op gang kwam toen wij ze rechtstreeks uit Azië zijn gaan importeren, waar ze in sommige andere nabijgelegen landen (zoals Spanje) al bekend waren als handelswaar vanuit Perzië, in het Perzisch hadden ze al een naam (die zich vrij laat vertalen als oranje), maar toen wij ze zelf gingen importeren zullen we dat vanuit China gedaan hebben, waardoor de keuze op die naam viel.

Overigens bestaat ook in het Duits het woord: Apfelsine met kennelijk dezelfde achtergrond.
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
14 jaar geleden
AWM
14 jaar geleden
Verklaart dat de afwijkende benaming?
Verwijderde gebruiker
14 jaar geleden
In zekere zin wel, wij hebben destijds gekozen de vrucht aan te duiden als 'appel' afkomstig uit China, waar in andere taalgebieden de kleur de doorslag gaf. Ik snap wat je bedoelt, het is natuurlijk lastig om aan te geven waarom die keuze gemaakt werd.
Verwijderde gebruiker
14 jaar geleden
Overigens ligt het voor de hand dat de benaming voor de kleur oranje van de sinaasappel komt, die dus bijvoorbeeld in het Engels 'orange' wordt genoemd en niet andersom. Dat zou wel iets meer verklaren over de oorsprong, er bestond gewoon nog geen goede naam voor in het Nederlands en andere talen en de keuze is op een omschrijvende naam gevallen, waar andere talen zoals Engels het woord 'orange' gebruiken
AWM
14 jaar geleden
Ik denk dat het goede antwoord zit in de één na laatste alinea.

Andere antwoorden (4)

Omdat hier het nationale voetbalelftal reeds "oranje" genoemd wordt.

Men is derhalve bang dat hierdoor mogelijk spraakverwarring ontstaat, met alle gevolgen van dien. Stel je voor, koop je kaartjes voor "oranje", kom je in een sinaasappeltentoonstelling terecht...
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
14 jaar geleden
Verwijderde gebruiker
14 jaar geleden
Haha +
Verbastering van China's appel.

http://nl.wiktionary.org/wiki/sinaasappel
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
14 jaar geleden
Ik ken wel de appeltjes van oranje en die hebben ook een link met de sinaasappel.
De sinaasappel komt oorspronkelijk uit de warmere delen van China. Daar was hij al 2000 vC bekend. Het 17e eeuwse woord voor China is Sina: de sina-appel.
De Arabieren brachten de sinaasappel in de 14e eeuw naar Europa. Zij haalden hem uit India. De Arabieren namen de Indiase naam over: naranga (zie Spaans: naranja). In Noord-Europa verbasterde dat woord: eerst viel de 'n' eraf: aranga. De appelen van aranga werden in de loop der tijd: appelen van oranje.
Sinterklaas gaat in zijn versjes samen met de appeltjes van oranje. Hij was in de 17e eeuw naast kindervriend ook huwelijksmakelaar, beschermheer van het huwelijk en het gezin. Om meisjes te laten trouwen gaat hij in zijn beste tabberd (beste pak) naar het huwelijk en heeft hij als huwelijkscadeau de appeltjes van oranje bij zich. Maar dan zijn de oranje appels eigenlijk beursjes met goudstukken voor de bruidsschat.
Zo ook in het lied van Piet Hein: daar had PH appeltjes van Oranje aan boord. Dat staat voor de goudstukken die hij de Spanjaarden afhandig maakte met het overvallen van de Zilvervloot.

Toegevoegd na 26 minuten:
Er was een hele handel in sinaasappels en ze waren erg duur. Dus werd het appeltje van oranje op een gegeven moment de beeldspraak voor betaalmiddel.
Ook nog: de stad Orange in Frankrijk (waar onze prins van Oranje vandaan komt) was het centrum van de sinaasappelhandel en dankt hier zijn naam aan. Ons koningshuis dankt zijn naam dus eigenlijk aan de sinaasappel.
Dus: heel veel appeltjes van Oranje hebben we voor de sinaasappel gekregen. Alleen noemen we de sinaasappel al eeuwen niet meer appeltje van oranje.
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
14 jaar geleden
Omdat we ook zonder deze vrucht al "oranje"genoeg in Nederland hebben. Gisteren nog uren van kunnen genieten!
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
14 jaar geleden

Weet jij het beter..?

Het is niet mogelijk om je eigen vraag te beantwoorden Je mag slechts 1 keer antwoord geven op een vraag Je hebt vandaag al antwoorden gegeven. Morgen mag je opnieuw maximaal antwoorden geven.

0 / 5000
Gekozen afbeelding