Is 'biels' enkelvoud of meervoud?

Een collega vertelde mij dat dwarsliggers, die in de volksmond 'bielzen' worden genoemd, eigenlijk 'biels' zijn.

Dus niet, zoals men bij mijn weten zegt, één biels - twee bielzen, maar: één biel, twee biels.

Klopt dat?

Cryofiel

9 jaar geleden

in: Taal

6.2K

6.2K keer bekeken

Verwijderde gebruiker

9 jaar geleden

Altijd gedacht dat biels enkelvoud was, maar na de reactie van Amadea ga ik twijfelen.
Als dat antwoord klopt, weet zelfs de leverancier niet dat dit meervoud is:
http://fredprinsen.nl/

Amadea

9 jaar geleden

Het wordt tegenwoordig gewoon goed gerekend, maar van oorsprong is het niet zo. Taal is en blijft in ontwikkeling.

Verwijderde gebruiker

9 jaar geleden

Zo heb ik het ook geleerd ; dat het oorspronkelijk 1 biel 2 biels was. Maar dat dat in de loop van de tijd veranderd is naar 1 biels 2 bielzen, en nu is dat goed.
Hetzelfde is - eerder al - gebeurd met 1 kind 2 kinder / nu kinderEN.
En met 1 schoe 2 schoen (!) , nu twee schoenEN.
Taal verandert nu eenmaal.

Amadea

9 jaar geleden

Zou het door die biels komen dat de meeste mensen tegenwoordig chips als enkelvoud zien?

Verwijderde gebruiker

9 jaar geleden

Hmm...niet door de biels zelf, ik denk dat dat meer is dat ze chips gebruiken als naam voor het product zonder aantal. Zoals je ook niet 1 water of 1 suiker hebt - maar we die termen wel gebruiken. Dus eigenlijk bedoelen ze dan 1 hoeveelheid chips (en dat kan ook een enkele zijn). Ik ken trouwens geen mensen die het hebben over 1 chips ls ze 1 chipje bedoelen. Chips is gewoon de hele zak.

WimNobel

9 jaar geleden

Ik heb ook altijd begrepen dat biels eigenlijk meervoud is. Net als rails trouwens. Daar kijkt tegenwoordig niemand meer van op, maar vroeger hoorde je nog wel eens railsen zeggen. Die ontwikkeling is dus weer teruggedraaid. Zal wel door de algemenere kennis van het Engels komen.

Verwijderde gebruiker

9 jaar geleden

Is het Nederlands of Nederlandsch...?

Heb je meer informatie nodig om de vraag te beantwoorden? Reageer dan hier.

Geef jouw antwoord

Antwoorden (2)

Nee dat klopt niet. Van dale zegt erover:
biels (de; v(m); meervoud: bielzen) 1dwarsligger voor spoorrails

Bronnen:

http://www.vandale.nl/opzoeken?pattern=bie...

Verwijderde gebruiker

9 jaar geleden

De collega heeft gelijk. Het vrijwel altijd gebruikte meervoud biels werd op den duur opgevat als enkelvoud; vervolgens werd in het Nederlands eerst bielsen en later bielzen als meervoud gevormd. Dit kon gebeuren doordat dergelijke dwarsliggers, in de jaren 1960 door de tuinarchitecte Mien Ruys (‘Bielzen Mien’) geïntroduceerd in tuinen, zeer in de mode raakten. In het Belgisch Nederlands is de oorspronkelijke vorm biel(e), meervoud bielen, bewaard gebleven.

Bronnen:

http://www.etymologiebank.nl/trefwoord/biels

Amadea

9 jaar geleden

Verwijderde gebruiker

9 jaar geleden

+nooit geweten.

Bordensteker

9 jaar geleden

+ Als gepensioneerde spoorman heb ik met name vanuit mijn werk volledig de overtuiging dat het oorspronkelijk biel was. Waarmee inderdaad de collega van Cyofiel gelijk heeft. Overal waar twee sporen in een wissel bij elkaar komen, ligt op zijn minst een witgeschilderde balk om aan te geven hoe dicht een trein op het ene spoor bij dat wissel mag staan zonder verkeer op het andere spoor te hinderen. Zo’n balk heet in Nederland de vrijbalk http://images.slideplayer.nl/7/1948146/slides/slide_25.jpg en in België officieel de vrijeruimtebalk, maar in de praktijk de ‘misbil’. Dat -bil komt van biel, zoals Amadea schrijft, en in de spoorwegwereld zou ik zelfs durven denken dat het van het Franse woord ‘bille’ komt dat volgens mijn woordenboek o.a. “houtblok van boomdikte” kan betekenen. En ‘mis-’ slaat op het feit dat je (vanuit het wissel bezien) achter die balk staand niet geraakt kunt worden door een trein die het andere spoor opgaat: je “staat daar mis”, zegt men dan. De achtergrond van mijn neiging om het vanuit het Frans te verklaren is, dat België het land is waar in 1835 de eerste trein op het vasteland van Europa reed. En daar het geheel der spoorwegen daar net als het leger lange tijd vooral een Franssprekend en -schrijvende organisme was, zijn opvallend veel Belgische spoortermen rechtstreeks uit het Frans afkomstig.
Zo schrijft men rail maar spreekt men dat uit als “rai” en niet als “reel” als het gaat over een van de lange ijzeren staven die op de biels worden bevestigd.
En een achterlicht (sluitsein) achteraan de trein, dat in het Vlaams een eindsein heet, wordt in de dagdagelijkse praktijk nog vaak aangeduid als “diks”, wat een verbastering is van het Franse “disque”, omdat het ooit met een schijf is begonnen.

Verwijderde gebruiker

9 jaar geleden

@Bordensteker
Wat jammer dat ik een reactie niet kan plussen!

Verwijderde gebruiker

9 jaar geleden

Mooie verklaring, maar in het hedendaags Nederlands is het dus biels-bielzen. Dus heeft de collega m.i.ongelijk

Amadea

9 jaar geleden

Je ziet dan echter het woordje 'eigenlijk' over het hoofd, Beerenburgertje.