Waar komt het woord Parlevinker vandaan?
13.4K
13.4K keer bekeken
Heb je meer informatie nodig om de vraag te beantwoorden? Reageer dan hier.
Het beste antwoord
De herkomst van parlevinker is onzeker. Wel lijkt vast te staan dat de oorspronkelijke parlevink(er) een vogel was: een vink die zich ophield in de omgeving van een vinkenbaan, een terrein met netten waarin vinken gevangen werden – en nog wel worden, zij het niet meer voor zangwedstrijden, maar met een meer wetenschappelijk oogmerk.
Maar vanwaar dat parle-? Als verklaring is gewezen op de uitdrukking par l’occasion [bij toeval], gebruikt voor vinken die zelden op de baan komen en die men dan bij toeval te pakken krijgt. Een gedachte aan de oude betekenis van parlement (’druk gepraat’) en parlementen (’kibbelen’) heeft misschien ook een rol gespeeld.
In vroeger eeuwen kon een parlevink(er) ook een ’kromprater’ zijn. Misschien was dat wel de oudste betekenis en ontstond daaruit ’venter’.
Toegevoegd na 8 minuten:
Woordenboek der Nederlandsche Taal:
Parlevinker
Eertijds: iemand die niet veel deugt, rare snuiter, lichtmis. Deze betekenis zal wel hierdoor ontstaan zijn dat de parlevinkers oudtijds dikwijls vreemdelingen waren (koeterwalen of moffen) en niet al te goed stonden aangeschreven.
Een parlevinker betekent nu een ondernemer die vanaf zijn boot goederen, meestal levensmiddelen, verkocht. Parlevinkers waren zowel op de grote rivieren, op de (Friese) meren als in de havens in Nederland te vinden. In Friesland was het beroep vooral in de zomer lucratief vanwege de toeristen.
Het beroep is praktisch uitgestorven. Op 29 april 2008 is de laatste Nederlandse parlevinker ermee gestopt.
(Lees meer...)
Maar vanwaar dat parle-? Als verklaring is gewezen op de uitdrukking par l’occasion [bij toeval], gebruikt voor vinken die zelden op de baan komen en die men dan bij toeval te pakken krijgt. Een gedachte aan de oude betekenis van parlement (’druk gepraat’) en parlementen (’kibbelen’) heeft misschien ook een rol gespeeld.
In vroeger eeuwen kon een parlevink(er) ook een ’kromprater’ zijn. Misschien was dat wel de oudste betekenis en ontstond daaruit ’venter’.
Toegevoegd na 8 minuten:
Woordenboek der Nederlandsche Taal:
Parlevinker
Eertijds: iemand die niet veel deugt, rare snuiter, lichtmis. Deze betekenis zal wel hierdoor ontstaan zijn dat de parlevinkers oudtijds dikwijls vreemdelingen waren (koeterwalen of moffen) en niet al te goed stonden aangeschreven.
Een parlevinker betekent nu een ondernemer die vanaf zijn boot goederen, meestal levensmiddelen, verkocht. Parlevinkers waren zowel op de grote rivieren, op de (Friese) meren als in de havens in Nederland te vinden. In Friesland was het beroep vooral in de zomer lucratief vanwege de toeristen.
Het beroep is praktisch uitgestorven. Op 29 april 2008 is de laatste Nederlandse parlevinker ermee gestopt.
9 jaar geleden
adriana
9 jaar geleden
dank voor de uitgebreide uitleg, ga hier vanmiddag met senioren in dagverzorging over praten , zo hebben we een mooi onderwerp.
Verwijderde gebruiker
9 jaar geleden
+Plus,
@adriana, Vergeet het woord kadraaier niet te vermelden. Een ander woord voor parlevinker, werd in de Rotterdamse haven gebruikt.
Rotterdams voor kadedraaier.
@adriana, Vergeet het woord kadraaier niet te vermelden. Een ander woord voor parlevinker, werd in de Rotterdamse haven gebruikt.
Rotterdams voor kadedraaier.
adriana
9 jaar geleden
Zou graag weten waarom deze verkopers "parlevinker "werden genoemd, kadedraaier , mooi woord, zegt het eigenlijk al.
Dank voor deze verdere uitleg.
Dank voor deze verdere uitleg.
Verwijderde gebruiker
9 jaar geleden
parlevinken:‘van de ene plaats naar de andere trekken om handel te drijven, sjacheren, venten; koeteren’, een afleiding van parlevink (sedert de 17de eeuw) ‘heen en weer vliegende vink; iemand die geen vast beroep heeft’. De herkomst van het woord is onbekend. Gaat men uit van ‘koeterwalen, gebroken praten’, misschien van Waalse kooplui dan kan men vermoeden, dat in het 1ste deel het Fanse parler steekt en het woord is dan een (schertsende?) bijvorm van woorden als mnl. parle - menten - ‘handelen over iets; kibbelen’,
parle - santen - ‘vloeken; luidruchtig praten’
parle -venten : praten en verkopen is verbasterd via parle-vènken naar parle-vinken, heen en weer varend verkopen.
De benaming van het bootje werd parlevinker, een bootje dat niet verder dan een haven(tje) of een bepaalde plaats op de rivier voer met handel. De latere Parlevinkschuiten waren groter en konden verder weg voor hun handel.
Toen voor de beroepsgroep binnenvaart een Groot vaarbewijs verplicht werd (zelfs voor bij wijze van spreken voor een badkuip als je er maar mee in het water lag en iets vervoerde), heb ik in de overgangsperiode op verzoek van de toenmalige Minister veel mondelinge examens afgenomen bij de grote groep schippers die al vanaf de wieg op het water voeren maar konden lezen, noch schrijven, maar wel varen als de beste, alleen de regels had men nog nooit kunnen lezen. Zij vinkten maar zoals het uitkwam.
In deze tak van de binnenvaart zijn daardoor veel uitdrukkingen verbasterd tot een woord zoals men het verstond, het begreep en het ook nog Hollands klonk.
In de haven werd de parlevinker "kadedraaier" genoemd omdat zij langs de kade om de schepen heen draaide, de parlevinker die op de rivieren voer noemde men in de binnenvaart: "zoetelaar". De bronnen van SimonV geven ook gedeeltelijk juiste uitleg, maar een echte ouderwetse binnenschipper lijkt er niet bij betrokken geweest.
parle - santen - ‘vloeken; luidruchtig praten’
parle -venten : praten en verkopen is verbasterd via parle-vènken naar parle-vinken, heen en weer varend verkopen.
De benaming van het bootje werd parlevinker, een bootje dat niet verder dan een haven(tje) of een bepaalde plaats op de rivier voer met handel. De latere Parlevinkschuiten waren groter en konden verder weg voor hun handel.
Toen voor de beroepsgroep binnenvaart een Groot vaarbewijs verplicht werd (zelfs voor bij wijze van spreken voor een badkuip als je er maar mee in het water lag en iets vervoerde), heb ik in de overgangsperiode op verzoek van de toenmalige Minister veel mondelinge examens afgenomen bij de grote groep schippers die al vanaf de wieg op het water voeren maar konden lezen, noch schrijven, maar wel varen als de beste, alleen de regels had men nog nooit kunnen lezen. Zij vinkten maar zoals het uitkwam.
In deze tak van de binnenvaart zijn daardoor veel uitdrukkingen verbasterd tot een woord zoals men het verstond, het begreep en het ook nog Hollands klonk.
In de haven werd de parlevinker "kadedraaier" genoemd omdat zij langs de kade om de schepen heen draaide, de parlevinker die op de rivieren voer noemde men in de binnenvaart: "zoetelaar". De bronnen van SimonV geven ook gedeeltelijk juiste uitleg, maar een echte ouderwetse binnenschipper lijkt er niet bij betrokken geweest.
adriana
9 jaar geleden
Dank je wel , ik vind dit een mooie uitleg en ga dit zeker vertellen bij mijn seniorengroep.Deze/onze mensen zijn altijd geinterreseerd in dit soort verhalen.