Worden/werden er wel eens pogingen gedaan om een Nederlands woord te introduceren voor een Engelse(Amerikaanse) term?

Ik weet dat er landen zijn die dat (soms tevergeefs) proberen. Dus niet eens per se vanuit de taalinstantie zelf, maar wellicht als een initiatief vanuit de burger zelf of een stichting tegen Anglicismen (als die bestaat).

Toegevoegd na 2 uur:
Ik heb het dus over barbarismen die in de Nederlandse taal gebruikt worden (en/of Standaardtaal zijn).

Verwijderde gebruiker

9 jaar geleden

in: Taal

1.5K

1.5K keer bekeken

Cryofiel

9 jaar geleden

Ik spreek zelf altijd van 'een bestand afdrukken' (in plaats van 'een file printen' of, nog erger, 'een file uitprinten'), 'een bericht sturen' (in plaats van 'een e-mail sturen'), een 'vergadering' (geen 'meeting'), enzovoort. Het is in het begin even wennen, maar het lukt prima in je eigen taal. Uit Duitsland heb ik 'tempomaat' ('Tempomat') overgenomen voor 'cruise control', maar dat levert nog iets te vaak vragende blikken op.

Amadea

9 jaar geleden

Bij tempomaat denk ik eerder aan een metronoom.

Verwijderde gebruiker

9 jaar geleden

Fahrtregelung en Tempomat worden in Duitsland al zeer regelmatig gebruikt.
Ook Geschwindigkeitsregelung, dat is iets te lang, maar zij vinden alles beter dan cruise control

Verwijderde gebruiker

9 jaar geleden

Ik vind het gebruik van leenwoorden niet erg als mét het begrip of voorwerp uit een ander land ook de benaming wordt overgenomen. Met woorden als computer of cruise control is m.i. niets aan de hand.
Wat in mijn ogen wél erg is, is het vervangen van goede Nederlandse woorden door buitenlandse. Een voetballer neemt een strafschop, geen penalty.
En nóg erger: het verhaspelen van uitdrukkingen: (een besluit maken). Met taalpuristen is het soms lachen geblazen. Fransen vertalen alle vreemde woorden. Weet je wat de vertaling is van walkie talkie? Dat is in het Frans een talkie walkie.

Verwijderde gebruiker

9 jaar geleden

Heb zelf niks tegen de meeste anglicismen, maar het levert soms wel wat vreemd taalgebruik op inderdaad. Vooral het vervoegen van Engelse werkwoorden die we overgenomen hebben geeft aparte vervoegingen (als je ze alleen in het Engels vervoegd hebt gezien) . Over "uitprinten" (moest ik even opzoeken want ik ben bang dat ik zelf een gebruiker ben van dat werkwoord), dat blijkt gewoon correct te zijn https://onzetaal.nl/taaladvies/advies/uitprinten
Aan de andere kant voel ik precies wat je bedoelt. Ik denk dat ik voortaan weer ga printen. Afdrukken is wat anders dan printen technisch gezien (maar ook afdrukken mag je gebruiken als je printen bedoelt :D). En een e-mail is een van de vele type berichten, dus wel een verduidelijking (bericht is een scheve vertaling zogezegd, waar geen echte vertaling is voor e-mail en waar bericht message is).
Ah er is dit volgens de wiki:
Als synoniemen worden gebruikt: mail, e-post, e-brief, elektronische post en elektronische brief. Maar dat leidt waarschijnlijk eerder naar de vragende blikken. Elektronische post heb ik misschien een keer gehoord. Waarom iemand file/meeting zou zeggen snap ik ook niet. Maar ja ik zeg dan weer surfboard en geen zeilplank (zo kwam ik op de vraag, een leraar (wiskunde) vond het maar niks dat we het over een surfboard hadden en dat schoot me net te binnen.
maar dat levert nog iets te vaak vragende blikken op. Ja dat gebeurde er dus in Litouwen toen de regering met plannen kwam om USB en monitor andere namen te gaan geven, maar dan jaren nadat die begrippen al lang in omloop waren. Resultaat: niemand gebruikt die woorden, er is niet eens moeite gedaan om ze aan de man te brengen. Mijn Litouwse vriendin is soms behoorlijk verbaast hoeveel barbarismen we hier hebben. Wat ze in Litouwen dan nog weer doen is een barbarisme qua uitspraak ombouwen. Ik wist niet wat we gingen eten in een pica-restaurant, dat was dus een pietsa-restaurant (pizzeria). Blijft gekkigheid zo'n taal :D.

Verwijderde gebruiker

9 jaar geleden

Misschien (niet doelbewust) het woord: apartheid

Verwijderde gebruiker

9 jaar geleden

?
Dat is een Afrikaans woord, dat door de rest van de wereld is overgenomen. (Als het een zuiver Nederland woord was snap ik de reactie nog niet) Ik denk dat je mijn vraag niet snapt, en anders snap ik de reactie niet helemaal. Dacht je dit: Ik heb het niet over Nederlandse woorden die wij wereldkundig zouden willen maken, ik heb het over woorden als computer, waar je een Nederlands wordt voor zou kunnen verzinnen (of welke wellicht verzonnen is maar weinig of niet wordt gebruikt).

Verwijderde gebruiker

9 jaar geleden

@Gesp, "Wat in mijn ogen wél erg is, is het vervangen van goede Nederlandse woorden door buitenlandse. Een voetballer neemt een strafschop, geen penalty."
Wat ik hierbij raar vind is dat toen ik jong was (al héél wat jaartjes geleden), men enkel in België sprak over een "penalty" of "offside" inplaats van buitenspel. Pas later begon men over de buitenspelval te spreken en werd offsite meer en meer vervangen door het Nederlands woord. Ook gebruikten wij linnekesman (afkomstig van linesman), zie: http://www.vlaamswoordenboek.be/definities/toon/21035) inplaats van grenswachter, arbiter en geen scheidsrechter. Goal en geen doelpunt. De palen met het net, werd ook zo genoemd. Tribune voor zitplaatsen, een back als achterspeler, een keeper (kipper uitgesproken), van goalkeeper, voor doelman en een corner was een hoekschop.
Het lijkt er voor mij op, dat het net andersom is zoals u beweert, en er vroeger in die sport, veel meer vreemde (vooral Engelse) termen werden gebruikt. Trouwens een interessant onderwerp deze vraag.

Verwijderde gebruiker

9 jaar geleden

Als je een Nederlands werkwoord neemt dan komt dat van ergon (Grieks) en verbum (Latijn). Ik dacht vroeger dat een bestan was als je een tijdje geen oorlog voerde. De meeste vernederlandste computertermen begrijp ik niet.

Verwijderde gebruiker

9 jaar geleden

i.p.v. "downloaden": nlen

Verwijderde gebruiker

9 jaar geleden

@Gesp Ik heb nu ook het idee dat je het gebruik van Nederlandse voetbaltermen als andersom moet zien. Eerst waren er de Engelse termen, en men heeft de Nederlandse later ingevoerd. Dat men nu nog de oude Engelse termen gebruikt is dan niet zo gek.

Heb je meer informatie nodig om de vraag te beantwoorden? Reageer dan hier.

Het beste antwoord

Taalpuristen doen niets anders en hebben zich in verschillende clubs verenigd. Kijk maar eens op de sites (pardon taalpuristen!) van de stichting Nederlands of de Bond tegen leenwoorden.

(Lees meer...)

Bronnen:

Verwijderde gebruiker

9 jaar geleden

Amadea

9 jaar geleden

* webbladen

Verwijderde gebruiker

9 jaar geleden

+
* vereniging
(Ik gok dat club ook geen Nederlands woord is :D ), aan de andere kant, ik begrijp net dat muur en kamer ook leenwoorden zijn, of vereniging mag is dan ook maar de vraag. Ah zelf zien ze het zo:
club (v., m.; -s) [Engels], 1 verzaam [Middelnederlands, verouderd Nederlands voor 'vereniging', van verzamen (verenigen, bij elkaar komen)]. Waarom ze nou verzaam opteren ipv vereniging is me niet helemaal duidelijk.

Verwijderde gebruiker

9 jaar geleden

Tellen moet je blijkbaar niet aan taalpuristen overlaten :D Van hun webstek: ‘Barnsteenkracht’ of ‘barnkracht’ (van het Griekse elektron = barnsteen) is echter wel degelijk korter dan elektriciteit en ‘zeilsteenkracht’ (van zeilsteen = magneet) is korter dan magnetisme. Barnsteenkracht(15) is langer, barnkracht(10) is korter, dan elektriciteit(13). Dus dat ligt er dan aan waar je voor kiest. Zeilsteenkracht(13) is toch echt langere dan magnetisme(10).

Verwijderde gebruiker

9 jaar geleden

Bij 'verzaam' denk ik onmiddellijk aan ' verzameling', je komt allen tesaam (tesamen) je bent gezamenlijk. Het samen zijn of bij elkaar komen an sich, is al verenigen. Met zijn allen gezamenlijk is men vereend. Bij een vereninging heeft iedereen met elkaar een gezamenlijk idee, hobby of streven en dat maakt vele mensen dan één. Hoewel het woord 'verzaam' niet gangbaar is en wij eerder zeggen 'verzameling', kan ik me wel voorstellen dat taalpuristen dit vanuit het oud-Nederlands opteren.

Andere antwoorden (2)

Er zijn uiteraard wel pogingen gedaan om buitenlandse leenwoorden zoals de computer, website en e-mail naar het Nederlands te vertalen. Men bedacht er verschillende woorden voor zoals rekenaar, webstek en netpost of e-post. Deze woorden werden echter niet opgepakt door de Nederlanders. We spreken en onthouden denk ik , te makkelijk en teveel in het Engels. Onze eigen taal is inmiddels doorspekt van leenwoorden....aanvankelijk uit het Frans omdat wij in het verleden tot dit land behoorden en het enigzins verplicht gesteld werd voor bepaalde kringen.
Waar je mee omgaat, wordt je door besmet, dus werd het normaal om Franse woorden te gebruiken en die zijn er nog steeds in onze taal. Iedereen zal bijv. zeggen 'het politiebureau' en niemand zal het in zijn hoofd halen om te spreken van een politiekantoor. Wél een postkantoor en dat is nooit een postbureau bij ons.
Het Franse leenwoord 'bureau' is zuiver vertaald 'kantoor', maar we hebben een eigen voorstelling erbij wanneer we het wél vertalen. Wij zien het denk ik meer als schrijftafels met een bepaald soort ambtenaar erachter.

De Vlamingen doen dat dan weer wel meer dan wij. Zij vertalen leenwoorden vaak klakkeloos in het Nederlands. Zij hebben het bijv. over 'gesofistikeerd' als het in het Engels 'sophisticated' is of in het Frans 'sophistiqué'. Bij ons is dit nog niet echt een gangbaar leenwoord...wij zeggen dan eerder 'doordacht' of 'verfijnd'.

Leenwoorden worden echter soms ook vervangen na verloop van tijd zoals 'wordprocessor'. Wij gebruiken vrijwel meestal 'tekstverwerker' hiervoor tegenwoordig. Het grootste deel blijft echter bestaan, omdat wij hieraan gewend zijn om ze te gebruiken.

Veel woorden kunnen we niet eens vertalen omdat er geen Nederlands woord voor is zoals 'sharia' en 'sushi'. Ook hebben we een bepaalde gevoelswaarde aan woorden zoals het woord 'café'. We geven een bepaalde betekenis eraan die bepaalt wanneer we het woord 'kroeg' of 'koffiehuis' gebruiken. Het woord 'bar' daarentegen is een begrip dat zo ingeburgerd is, dat iedereen weet wat daarmee bedoeld is en waarvoor we ook geen vertaling hebben.

(Lees meer...)

Verwijderde gebruiker

9 jaar geleden

Ja, in het voetbal.
Penalty, goal, corner, enz, worden nog wel gebruikt uit de bakermat Engeland, maar ook de Nederlandse vertalingen strafschop, doel en hoekschop, enz. (Hoewel ik zelf geen Nederlandse vertaling zou weten voor bijv hattrick)

(Lees meer...)

Verwijderde gebruiker

9 jaar geleden

Verwijderde gebruiker

9 jaar geleden

Jaren geleden bij een voetbalwedstrijd in het stadion zat een man voor mij die riep de ene keer: corner, corner. Een andere keer riep hij strafschop, strafschop, scheids dat is toch een strafschop!!
Ik vroeg hem wat precies het verschil was.
Het antwoord, met weidse armgebaren, was: "weet je dat niet?? een corner is van links en een strafschop is van rechts. Vrouwen !! ze hebben ook geen enkel verstand van voetbal!"
Waarom de tribune dubbel lag van het lachen hij verkeerd begrepen.

Verwijderde gebruiker

9 jaar geleden

moet zijn: heeft hij verkeerd begrepen.

Weet jij het beter..?

Het is niet mogelijk om je eigen vraag te beantwoorden Je mag slechts 1 keer antwoord geven op een vraag Je hebt vandaag al antwoorden gegeven. Morgen mag je opnieuw maximaal antwoorden geven.

0 / 5000