Wat maakt dat het ene werkwoord wederkerig gebruikt moet worden en het andere niet?

Als iemand 'zich irriteert", dan irriteert hij zichzelf...(hij vindt zichzelf dus irritant)... het kan wel... het betekent alleen iets anders... maar waarom dat zo is...tja, het Nederlands is een taal vol uitzonderingen en bij ergeren vinden we het wel acceptabel om te zeggen dat je dat bij jezelf doet, maar bij irriteren niet...

Ergeren betekent in wederkerige vorm ook iets anders dan irriteren.. 'zich ergeren' doe je immers aan een ander.... maar bij 'het ergert me', of 'het irriteert me' gaan ze wel weer gelijk op....

Een wederkerend werkwoord heeft een wederkerend voornaamwoord zoals zich bij zich: zich wassen, zich vergissen, enz.

Sommige van die werkwoorden zijn verplicht wederkerend; ze moeten altijd een wederkerend voornaamwoord bij zich hebben. Andere werkwoorden kunnen zowel met als zonder wederkerend voornaamwoord voorkomen; deze werkwoorden worden ook wel toevallig wederkerend genoemd. Zich vergissen is bijvoorbeeld verplicht wederkerend: een zin als 'Jij vergist' is niet mogelijk. Bij wassen is het wederkerend voornaamwoord niet verplicht: 'Ik was me' en 'Ik was mijn kleren' zijn beide mogelijk.

Bij de toevallig wederkerende werkwoorden kan het voornaamwoord ook in de zelf-vorm gebruikt worden: 'Ik was mezelf'. Bij de verplicht wederkerende werkwoorden kan dat meestal niet: 'Ik vergis mezelf' is niet goed.

In een zin met een verplicht wederkerend werkwoord hoort het voornaamwoord bij het werkwoordelijke gezegde. In 'De kinderen gedroegen zich voorbeeldig' is gedroegen zich het werkwoordelijk gezegde. Als het werkwoord toevallig wederkerend is, is het voornaamwoord het lijdend voorwerp. In 'Mijn vader scheert zich met water en zeep' is scheert het werkwoordelijk gezegde en zich het lijdend voorwerp.

Voor meer informatie en de complete lijst verplicht wederkerende werkwoorden: zie http://www.let.ru.nl/ans/e-ans/02/02/04/body.html

Opm. over irriteren.
Het komt vaak voor dat taalgebruikers irriteren ook als wederkerend werkwoord in combinatie met aan gebruiken, maar zinnen als 'Daar irriteer ik me mateloos aan' worden algemeen als onjuist beschouwd; ze vormen zelfs een bekende taalergernis. 'Daar erger ik me mateloos aan' of 'Dat irriteert me mateloos' zijn wel juist.