Waarom hebben we het over bv. een lange en korte 'a' terwijl dit twee verschillende klanken lijken te zijn?

Taalhistorisch is het als volgt:
In het middelnederlands ( rond de middeleeuwen ) werd de lange a uitgesproken als " paaaaaaas" op de plaats.
Zo werd ook de lange e uitgesproken als "reen je rot" .

In de loop der tijd werd de lange a ietwat vervormd tot de a van "aarde", en de lange e tot " eend".
De spelling bleef.

( deze vraag had ik voorgelegd aan een taalkundige. Dit was haar antwoord )

Een enkele 'a' klinkt gewoon korter dan een langerekte 'aaaa'. Neem het woordje 'asbak'.... je zegt nooit aaasbaaaak toch? Het is ook voor een kind dat begint te lezen lastig om het verschil van uitspraak te ontdekken als er ineens iets als 'glazen' staat.
Het leest de 'a' maar ineens wordt die dan als glaaaaaazen uitgesproken.

Daarom wordt dit door de leerkracht dus als korte- of lange 'a' aangegeven. De leerling weet dan welke klank de letter heeft. De uitleg waarom de klank verandert leert het kind dan later. Het leert ook direct al dat de 'a' als korte klank uitgesproken wordt en zo dus geen 'aaaaa' is, daarom wordt deze klank ook altijd aangegeven als 'aa' of 'Aa' aan het begin van de zin.De nadruk op de klank zal zeker in het begin zo worden aangeleerd.

Een enkele 'a' zoals in 'pas op de plaats' zal ook niet van klank veranderen als je hem lang aanhoudt. Paaaaaaaaaaaas op de plaats zal altijd als een 'a' klinken en niet als een áááááá. 'Paas op de plaats' zal je dus niet horen als je een lange klank geeft aan de enkele 'a'.

Toegevoegd na 6 minuten:
De klank van het woordje 'apart', is als 'aaaaapart' omdat er maar één medeklinker achterstaat. De taalregels hebben daarvoor deze regel om de klankverandering aan te geven die meestal bij het meervoud gebeurt. Staan er twee medeklinkers achter de korte 'a', 'e' of 'u', dan wordt deze weer met de korte klank uitgesproken zoals in pakken, hebben of zullen,durven etc.

De benoeming lange en korte klinker heeft niets te maken met de lengte van de uitspraak. De twee a’s in het voorbeeld – apart - worden beide even lang uitgesproken.
De uitspraak is niet: aaaapart en ook niet roooode. Alles mag, maar dat is niet een definitie van lange en korte klinker.

De term lange en korte klinker verwijst alleen naar de uitspraak.
Een lange klinker klinkt als in “Pa”, een korte klinker klink als in “pad”.
Een lange klinker “o” klinkt als in ro - de, een korte klinker “o” klinkt als in ron - de.

Wanneer wordt een klinker als "lang" en wanneer als "kort" uitgesproken?
Als een klinker aan het eind van een lettergreep staat is het altijd een lange klinker.
Als een klinker gevolgd wordt door een medeklinker is het een korte klinker.

De letter “e” is de enige uitzondering, en is tevens ook de enige klinker die aan het eind van een woord dubbel voorkomt.
Een onbeklemtoonde “e” is altijd een stomme “e”, die wordt niet lang of kort uitgesproken.
Een voorbeeld : be - gre - pen.

Dan is er nog de uitzondering als de klinker gevolgd wordt door CH zoals in lachen.
La – chen
De a is wel een open klinker, zou dus volgens de regels uitgesproken moeten worden als een lange klinker, maar alle enkele klinkers voor ch zijn korte klinkers.

Re su mé: Bepalen of een klinker lang of kort is:

A – PART. De eerste a staat aan het eind van een lettergreep, is dus een lange klinker.
De letter a in PART wordt gevolgd door een medeklinker, is dus een korte klinker.
Wil men de klank van de lange klinker behouden zoals bv in “aarde” : aar – de dan schrijft men de klinker dubbel.
Af – me – ting
De letter a wordt gevolgd door de letter f en is dus een korte klinker.
De letter e is een open klinker en is dus lang.
De letter i wordt gevolgd door de medeklinkers ng en is dus een korte klinker.
ze ve ren
In – ze - is de letter e een beklemtoonde open klinker, dus een lange klinker.
In de lettergreep – ve - is de “e” onbeklemtoond, wordt dus niet lang of kort uitgesproken, het is een “stomme e”.
In de lettergreep – ren - wordt de “e” gevolgd door een medeklinker en is de “e” een korte klinker.
In het voorbeeld Pas op de plaats kan wel geroepen worden: Paaaas op de Plaats, maar de uitspraak van de a in Pááááás blijft gelijk aan Pás.
Bij Plaats schrijft men twee klinkers om de uitspraak (en dus de betekenis van het woord) te behouden. Plats is iets anders dan Plaats.