Hét vraag- en antwoordplatform van Nederland

Waarom schrijven we 's ochtends met die 's aan het begin?

Ik begrijp van deze pagina: http://nl.wiktionary.org/wiki/%27s_ochtends
Dat het komt van "des ochtends". Waarom verkorten we "des" ineens naar 's?
Woorden zoals mijn -> m'n en hem -> 'm begrijp ik nog wel. Maar des -> 's, wat!?

Weten jullie ook waar het woord "des ochtends" vandaag komt?

Verwijderde gebruiker
10 jaar geleden
in: Taal
Geef jouw antwoord
0 / 2500
Geef Antwoord

Het beste antwoord

Des is een overblijfsel van de Nederlandse tweede naamval (de genitief).
Hij gaat des ochtends boodschappen doen.
Hij gaat 's ochtends altijd boodschappen doen.
Hij gaat in de ochtend boodschappen doen.

Het Nederlands kent nog enkele overblijfselen van de genitief zoals des en der.
Deze vormen van de tweede naamval worden alleen nog in oud of plechtig Nederlands en in vaste uitdrukkingen gebruikt.
Zoals des morgens (‘s morgens – in de morgen), de commandant der Strijdkrachten.

Ter is een overblijfsel van de derde naamval en wordt nog regelmatig gebruikt in uitdrukkingen zoals: de kleinste ter wereld, het boek ligt ter inzage, zij is ter ziele.

In de Nederlandse taal wordt op de vaste uitdrukkingen na, nog zelden de genitief gebruikt of gevormd. Genitief wordt nog wel gebruikt bij personen zoals in de vorm: mijn moeders jurk, haar broers fiets, het van Goghs schilderij.

Toegevoegd na 29 minuten:
herstel: het Van Goghs schilderij

Toegevoegd na 18 uur:
Een andere term voor de tweede naamval (genitief) is bezitsvorm.
Verwijderde gebruiker
10 jaar geleden

Andere antwoorden (1)

"Des ochtends" is een verbogen vorm, een naamval, van het woord ochtend. Niet alleen het zelfstandig naamwoord maar ook het het lidwoord wordt in deze naamval - tweede naamval en soms genitief genoemd - verbogen. In de plaatsnaam 's-Hertogenbosch zie je hetzelfde verschijnsel, maar dan voor het woord hertog. Ooit schreef men "des hertogen" voor "van de hertog". Het wegvallen van "de" in "des" heeft te maken met klankwetten die verklaren waardoor we bepaalde woordvormen gemakkelijker uitspreekbaar vinden. Bij "des" is het eerste gedeelte als het ware afgesleten.
Verwijderde gebruiker
10 jaar geleden
Deel jouw antwoord
0 / 2500
Geef Antwoord
logo van Kompas Publishing

GoeieVraag.nl is onderdeel van Kompas Publishing