waar komt het spreekwoord "Uit zijn nek praten" vandaan?

Dat stamt uit de frenologie. Frenologie (schedelkunde) ontstond begin 19e eeuw. Hoewel het brein al eerder in de geschiedenis aandacht had gekregen, onderzocht prof. F.J.Gall (1758-1828) als een van de eersten het brein op een systematische wijze. Er werd een relatie gelegd tussen mentale vermogens en het brein. Eén van de methodes die hij gebruikte om te achterhalen hoe groot de diverse hersengebieden waren en hun vermogens, was het opmeten van de schedel. Later werd zijn systeem tegen zijn wil in door zijn leerling J.C. Spurzheim (1776-1832) omgedoopt tot frenologie, en kwam de nadruk te liggen op schedelvorm en karaktereigenschappen.

De schedelkunde had een enorme impact op de samenleving in de negentiende eeuw. In eerste instantie hield de academische elite zich bezig met de leer. Later drong de frenologie in vele lagen van de samenleving door. De frenologische buste van de gebroeders Fowler werd een alom bekend boegbeeld van deze tak van wetenschap. Zie http://www.psycho-fysiognomie.nl/images/Frenologie_buste.png

Ook tegenwoordig spreekt die frenologische buste nog tot de verbeelding in reclames, op boeken, in televisieseries en films. Ook onze taal is beïnvloed door frenologie. Uitspraken als 'technische knobbel', 'talenknobbel', 'nog iets in je achterhoofd hebben' en ‘uit je nek kletsen’ zijn overblijfselen van deze eens zo populaire wetenschap.