Waarom is de "a" in het Engels als een "e" uitgesproken?

Klopt! Hoewel niet alle wetenschappers het erover eens zijn HOE die verandering heeft plaatsgevonden, is natuurlijk zeker dat het is gebeurd. Tegenwoordig wordt wel Shakespeare uitgevoerd in de taal van die periode (±1600), daarin kun je mooi de verschillen horen, zie bijvoorbeeld hier: https://www.youtube.com/watch?v=gPlpphT7n9s

Het waarom van de Great Vowel Shift zal nooit duidelijk worden. Er is nu nog steeds een groot debat over , waar wetenschappers elkaar, op een beleefde manier, van hun gelijk proberen te overtuigen. Ik denk dat alleen een tijdmachine daar uitsluitsel over kan geven.

Ghoti is een niet-bestaand woord dat wordt gebruikt om de onregelmatigheden in de spelling van het Engels te illustreren. Het wordt uitgesproken als fish:
"gh" als in laugh;
"o" als in women;
"ti" als in nation. Resultaat : f , i, sh. Dus fish.

Kennelijk is mijn Engels niet goed,... dacht dat het woeman was. niet wimen

Ligt eraan... Enkelvoud: woman ("woemun")
Meervoud: women ("wimmun")

http://www.forvo.com/word/woman/#en http://www.forvo.com/word/women/#en

Het lijkt me moeilijk om een percentage te plakken aan de relatie schrijven-spreken. Bovendien zijn er toch best veel letters in het Engels die worden uitgesproken zoals je ze schrijft? "Dog" bijvoorbeeld, of "dim"?
En het is niet zozeer dat er afspraken over worden gemaakt: wanneer mensen gaan schrijven, doen ze dat overigens vooral op basis van hoe ze spreken. De schrijftaal wordt vervolgens gestandaardiseerd, maarja, spreektaal verandert altijd, en dan krijg je op een gegeven moment een verschil tussen spreek- en schrijftaal. Zie voor het Nederlands bijvoorbeeld https://onzetaal.nl/dossiers/dossiers/spelling/geschiedenis-van-de-nederlandse-spelling/

Schrijftaal verandert juist erg veel. Kijk eens naar de Nederlandse spellingswijzigingen.

Ja, maar spreektaal verandert op natuurlijke wijze, door mensen schrijftaal niet. Dat kan alleen veranderen als een instantie zegt: nu is dit goed. Zoals bij onze spelling.

We praten nog net zo als 350 jaar terug. Denk maar aan rooie, goeie, ouwe enz. Maar schrijven nu: rode, goede, oude.

Waarom al die minnen? of kloppen de percentages niet precies genoeg? ik vind de inschatting van Bertone niet verkeerd.

Dank je , Het percentage had natuurlijk 99.8976% procent moeten zijn.
Dan zijn ze pas tevreden!