Waarom doen ze het woordje ''en'' altijd bij getallen zoals 22 34 enzo?

Dat 'en' doen we alleen bij telwoorden die een veelvoud van een tiental bevatten. Alle telwoorden met het achtervoegsel -tig (twintig, dertig, enz.) bevatten een veelvoud van 10: twintig is 2x 10, dertig 3x 10, enz. Het Duits doet precies hetzelfde (daar heeft onze taal het van afgekeken).

De telwoorden onder de 20 bevatten geen veelvoud van een tiental. Tot de 15 hebben ze ook nog een afwijkende naam: twaalf (en niet 'tweetien', dertien (en niet 'drietien'), veertien (en niet 'viertien'). Dat zal wel een andere oorzaak hebben.

Achter de ontwikkeling van dergelijke reeksen woorden - in dit geval getallen - zit niet echt duidelijke logica. Het gaat meestal om termen die zo in de loop der jaren - eeuwen zelfs - gegroeid zijn en gemeengoed geworden.
Er zijn overeenkomsten in taalfamilies aan te wijzen die doen vermoeden dat het gebruik van cijfernamen al heel oud is. Het Nederlands en Duits bijvoorbeeld komen vrijwel volledig overeen. Vaak gaat het om de vergemakkelijking van de uitspraak, maar ook om de duidelijkheid in betekenis.

In veel landen is het tellen - gelijk met de hele taal- al zo versimpeld/vereenvoudigd, zoals in het Engels, dat de tientallen eerst en de eenheden daarna genoemd worden zonder voegwoord. Twenty-one, seventy-four. In bijvoorbeeld het Spaans wordt dezelfde volgorde aangehouden maar zit er nog wel een voegwoord in (vente y tres, cincuenta y seis). In het Nederlands en Duits - talen met nog een ingewikkelde 'oer'-structuur.

Wanneer je het voegwoord weglaat maar de volgorde niet veranderd, krijg je onduidelijkheid over de betekenis van het getal ; het klinkt dan meer als een opsomming van verschillende getallen. Zevenveertig of drievijftig klinkt meer als een bedrag (7,40, 3,50) dan als een getal (47, 53). Het zou dan veertigzeven of vijftigdrie moeten worden. Ik sluit neit uit dat dat in de toekomst nog best eens zou kunnen gaan gebeuren, maar op dit moment is de taal daarvoor nog niet rijp ; nog onvoldoende vereenvoudigd door 'grootverbruik'.

Voorlopig zal het dus nog wel heel lang zevenendertig, tweeenzestig en achtennegentig blijven.

De 'afwijkende' benamingen zijn een verhaal apart : elf en twaalf zijn overblijfselen uit een ouder, twaalftalig stelsel in het Germaanse taalgebied. (Duits en de Skandinavische talen kennen deze varianten ook). Dertien en veertien zijn een variant op drietien en viertien en gaat ook weer terug op de oude schrijfwijze van dit getal. Dit zijn mooie voorbeelden van woorden die hoewel wellicht niet langer taalkundig logisch niet veranderen, omdat de betekenis van de naam volstrekt duidelijk is. Ook de T voor achtig (en vermoedelijk ook om tachtig van het achtervoegsel -achtig te onderscheiden) is ook weer een fossiel overblijfsel.

Of simpel gezegd: Het is een soort optelsom. Bijvoorbeeld 25: vijf-en-twintig. Dat is dus 5 + 20 = 25. Het woordje 'en' word gebruikt in plaats van het woordje 'plus'.