Waarom kan van de woorden "jaar" en "uur" voor de meervoudsvorm de enkelvoudsvorm gebruikt worden?

Vraag

Welk getal krijgt jaar in combinatie met een geheel getal?
Antwoord

Na een (geheel) getal blijft jaar gewoonlijk enkelvoudig. Voorbeelden zijn:

(1) Aan dat boek heeft hij tien jaar gewerkt.

(2) Ze is vijf jaar ouder dan haar zus.

(3) Twintig jaar is een hele tijd.

Ligt de nadruk echter op de tijdsduur, dan kan jaar ook in het meervoud komen:

(4) Twaalf lange jaren gingen voorbij, voor ze eindelijk haar zoon terugzag.
Toelichting

Bepaalde aanduidingen voor maat, gewicht en tijd, zoals meter, kilo(gram), liter, kwartier, uur en jaar, blijven ook na gehele getallen (groter dan één) in het enkelvoud staan. Ligt de nadruk echter op de afzonderlijke entiteiten, of op de tijdsduur, dan kunnen de zelfstandige naamwoorden ook in het meervoud komen. De ANS geeft bijvoorbeeld: Er waren sindsdien drie jaren verlopen.

Normaal gesproken staat in een combinatie van een telwoord (zoals twintig) en een zelfstandig naamwoord dat een of andere tijd aanduidt (zoals minuut) het zelfstandig naamwoord in het meervoud. We zeggen dus: een paar seconden, twintig minuten, zoveel maanden, hoeveel eeuwen.
Er is echter een categorie woordcombinaties waarbij dit niet opgaat. Het gaat hierbij om de woorden jaar, uur en kwartier, voorafgegaan door een van de bepaalde telwoorden twee, drie, vier, etc., of door een van de onbepaalde telwoorden hoeveel, zoveel en een paar. In dergelijke combinaties blijft het tijdsaanduidend zelfstandig naamwoord in het enkelvoud staan. Voorbeelden: twintig jaar, een paar jaar, hoeveel uur, drie kwartier.