Wat betekent sé?

Een stopwoordje, vermoedelijk hetzelfde als wat in het Nederlands vaak met 'hè', 'toch', 'dus' of 'of zo' gedaan wordt. Ze hebben geen grammaticale functie, en voegen niets toe aan de betekenis van het gesprokene. Maar de spreker heeft op een of andere manier het idee dat de zin nog niet klaar is als die niet met dat woord wordt afgesloten. Soms wordt het gebruikt om het ritme van de zin te laten kloppen. Dit soort stilistische bijwoorden geeft ook een bepaalde kleur aan een zin.

Kort voor zenne.
De belgen kiezen 'hoor' als vertaling.

Da hemme kik ni gedaan, zenne!
Goe gedaan, ze!

Dat hangt er vanaf in welke context en hoe het wordt uitgesproken. Het hoeft trouwens geen Vlaams te zijn aangezien het ook eigen kan zijn aan het dialect van deze persoon.

Maar moest dat niet zo zijn kan se betekenen:

Als stopwoordje en afkorting van zenne/zulle (ook stopwoordjes die worden gebruikt om het voorafgaande kracht bij te zetten).

Het kan ook een verbastering zijn van 'zie' dat dan ook als stopwoordje gebruikt wordt.

Als 'se' vragend wordt uitgesproken kan het stopwoordje soms (niet altijd!) ook geïnterpreteerd worden als "...is het niet?"

En als je iets uitspookt wat niet mag kan dat ook een 'se' uitlokken. "Se! Ik had toch gezegd dat dat niet mocht!" (of dan waarschijnlijk eerder: "Se! Hadek ni gezee ata ni mocht?"). Met deze 'se' bedoelt men dan eerder 'Betrapt!' maar dan om het iets meer beschuldigend te laten klinken. In dat geval wordt het echter niet achter elke zin gebruikt maar heel vaak alleenstaand, dus gewoon "Se!". En als het dan toch in een zin gebruikt wordt komt het vaak als eerste woord (logisch aangezien er zoiets als 'betrapt!' mee wordt bedoelt, dat nog weinig betekenis hebt als je eerst al wat anders hebt uitgesproken en dus het 'verrassingseffect' dat hier vaak bereikt mee wil worden weg is.

In sommige van bovenstaande situaties kan het woordje zelfs 2 of 3 maal herhaald worden om het extra kracht bij te zetten. Zowel als stopwoordje als in de betekenis van 'betrapt!'. Vooral vaak als het als stopwoordje bij een begroeting wordt gebruikt, dan wordt het geheel wel eens: "Hie se Da se se!" = "Hier zie Daar se se!"

Wordt het met een doffe e uitgesproken kan het gebruikt worden om een scheldwoord kracht bij te zetten. Het wordt dan voorafgegaan door 'Gij' en gevolgd door het eigenlijke scheldwoord. Bijvoorbeeld: "Gij se nabjar"